| Người phát ngôn Lầu Năm Góc Patrick S. Ryder. (Nguồn: AP) |
Cuộc tấn công trả đũa rạng sáng hôm 27/10 diễn ra chỉ vài giờ sau khi Lầu Năm Góc thông báo, 19 thành viên quân đội Mỹ đóng tại Iraq và Syria bị chấn thương sọ não sau các cuộc tấn công bằng tên lửa và máy bay không người lái của lực lượng quân sự được cho là do Iran hậu thuẫn vào tuần trước.
“Phản ứng tự vệ”
Ngày 27/10, Mỹ đã thực hiện hai cuộc không kích nhằm vào các cơ sở được Lực lượng vệ binh cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) và các lực lượng ủy nhiệm của họ sử dụng ở miền Đông Syria để trả đũa một loạt các cuộc tấn công bằng tên lửa và máy bay không người lái gần đây nhằm vào lực lượng Mỹ ở Iraq và Syria.
Các cuộc tấn công của máy bay phản lực F-16 hướng vào mục tiêu là cơ sở lưu trữ vũ khí và kho đạn dược, nhằm gửi tín hiệu mạnh mẽ tới Iran để kiềm chế các cuộc tấn công mà Lầu Năm Góc đổ lỗi cho các lực lượng ủy nhiệm của Tehran ở Syria và Iraq. Các mục tiêu, mặc dù hạn chế về số lượng, thể hiện sự leo thang trong các cơ sở tấn công được lực lượng Iran sử dụng trong khu vực.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd J. Austin III cho biết trong một tuyên bố: “Những cuộc tấn công tự vệ đến mục tiêu chính xác này là phản ứng trước một loạt các cuộc tấn công bởi các nhóm dân quân được Iran hậu thuẫn đang diễn ra và hầu hết không thành công, nhằm vào quân nhân Mỹ ở Iraq và Syria”.
Ông Austin nói: “Mỹ không tìm kiếm xung đột, không có ý định cũng như mong muốn tham gia vào các hành động thù địch hơn nữa, nhưng những cuộc tấn công do Iran hậu thuẫn chống lại lực lượng Mỹ là không thể chấp nhận được và phải dừng lại”.
Kể từ cuộc tấn công bất ngờ của Hamas nhằm vào Israel vào ngày 7/10, Tổng thống Biden và các trợ lý của ông đã tìm cách kiềm chế xung đột giữa Israel và Hamas, đồng thời ngăn chặn nó lan ra ở mức độ khu vực với Iran và các lực lượng ủy nhiệm của họ ở Lebanon, Syria và Iraq.
Để đạt được mục tiêu đó, Mỹ đã triển khai hai tàu sân bay đến phía đông Địa Trung Hải gần Israel và hàng chục máy bay chiến đấu bổ sung tới khu vực Vịnh Ba Tư để ngăn chặn Iran và các lực lượng ủy nhiệm ở Lebanon, Syria và Iraq tham gia vào một cuộc xung đột khu vực. Lầu Năm Góc điều động bổ sung các khẩu đội chống tên lửa Patriot và các hệ thống phòng không khác tới một số quốc gia vùng Vịnh để bảo vệ quân đội và căn cứ Mỹ trong khu vực.
Song, với các cuộc tấn công gần như hàng ngày nhằm vào lực lượng Mỹ trong 10 ngày qua, áp lực đã gia tăng buộc phải đáp trả bằng quân sự, Lầu Năm Góc cho biết.
Ông Austin nói: “Những cuộc tấn công trong phạm vi hẹp này chỉ nhằm mục đích bảo vệ nhân viên Mỹ ở Iraq và Syria”. “Chúng tách biệt và khác biệt với cuộc xung đột đang diễn ra giữa Israel và Hamas, đồng thời không tạo nên sự thay đổi trong cách tiếp cận của chúng tôi đối với xung đột Israel - Hamas”.
Ông nói thêm: “Nếu các cuộc tấn công của lực lượng ủy nhiệm của Iran nhằm vào quân nhân Mỹ tiếp tục diễn ra, chúng tôi sẽ không ngần ngại thực hiện thêm các biện pháp cần thiết để bảo vệ người dân của mình”.
Thông điệp trả đũa
Một quan chức cấp cao của Bộ Quốc phòng Mỹ trả lời báo chí rằng, các cuộc không kích không có sự phối hợp với quân đội Israel.
Theo đó, thông số chi tiết mà Lầu Năm Góc cung cấp về các cuộc tấn công này như sau:
Hai máy bay tấn công F-16 của Không quân Mỹ đóng tại khu vực, cùng với máy bay không người lái MQ-9, đã thả hơn 30 quả bom dẫn đường chính xác xuống một cơ sở lưu trữ vũ khí và kho đạn dược gần Abu Kamal, Syria. Mặc dù tên lửa hoặc máy bay không người lái chưa được phóng đi từ địa điểm này nhưng đạn dược và vũ khí cất giữ tại đây đã được sử dụng trong các cuộc tấn công nhằm vào lực lượng Mỹ.
Lầu Năm Góc cho biết, lúc xảy ra tấn công, có người có mặt tại địa điểm này nhưng vẫn chưa xác định được ai bị thương hay thiệt mạng trong các cuộc tấn công hay không.
Giống như trước đây, Mỹ đã chọn tấn công các mục tiêu được Iran hậu thuẫn đóng ở miền Đông Syria chứ không phải miền Nam Iraq, nơi các nhóm này hoạt động trên phạm vi rộng. Họ đã kêu gọi các quan chức Iraq trấn áp các nhóm này nhưng không mấy thành công. Tuy nhiên, việc tiến hành các cuộc không kích của Mỹ có thể gây bất ổn cho chính phủ Iraq, vốn hợp tác chặt chẽ với chính phủ Mỹ.
“Mỹ đã gửi một thông điệp tối nay”, Mick Mulroy, cựu quan chức quốc phòng và sĩ quan CIA đã nghỉ hưu, cho biết trong một tuyên bố vào cuối ngày 27/10. “Chúng tôi sẽ đáp trả trực tiếp Iran, đặc biệt là IRGC, nếu họ tiếp tục tấn công các vị trí quân sự và nhân sự của chúng tôi ở Iraq và Syria”.
Ngày 25/10, khi được hỏi về các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái nhằm vào quân nhân Mỹ ở Iraq và Syria trong những ngày gần đây, Tổng thống Biden cho biết ông đã cảnh báo Iran “rằng nếu họ tiếp tục hành động chống lại những đội quân đó, chúng tôi sẽ đáp trả”.
Bộ Quốc phòng Mỹ, trước đó, cho biết 21 quân nhân bị thương nhẹ nhưng đã trở lại làm nhiệm vụ sau các cuộc tấn công vào ngày 17 và 18/10 tại Căn cứ Không quân Al Asad ở phía Tây Iraq và đồn trú al-Tanf ở miền Nam Syria.
Theo Người phát ngôn Lầu Năm Góc Patrick S. Ryder, hôm 26/10, có 15 trong số 17 quân nhân bị thương tại al-Tanf và cả 4 binh sĩ bị thương tại Al Asad sau đó đã được chẩn đoán bị chấn thương sọ não. Tướng Ryder cho biết: “Có những trường hợp vài ngày sau cuộc tấn công, quân nhân mới báo cáo rằng họ bị ù tai, đau đầu”.
Có 2.500 lính Mỹ ở Iraq và 900 người ở Syria, chủ yếu giúp đỡ các đồng minh địa phương thực hiện các nhiệm vụ chống khủng bố chống lại Nhà nước Hồi giáo.
Hồi tháng 6/2021, Mỹ tiến hành không kích ở Iraq và Syria nhằm vào hai lực lượng dân quân được Iran hậu thuẫn mà Lầu Năm Góc cho rằng đã tiến hành các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái nhằm vào nhân viên Mỹ ở Iraq.
Vào tháng 8/2022, Mỹ tấn công các nhóm chiến binh có liên kết với IRGC ở phía Đông Bắc Syria, khiến ít nhất hai người thiệt mạng. Những cuộc tấn công này diễn ra sau các cuộc tấn công bằng tên lửa từ lực lượng được cho là do Iran hậu thuẫn, một trong số đó đã làm bị thương 3 quân nhân Mỹ.
Tháng 3/2023, các cơ quan tình báo Mỹ kết luận rằng, một máy bay không người lái tự hủy có nguồn gốc từ Iran đã giết chết một nhà thầu Mỹ và làm bị thương một nhà thầu khác cùng 5 quân nhân Mỹ trong một cuộc tấn công vào cơ sở bảo trì ở căn cứ liên quân ở Đông Bắc Syria.
Lầu Năm Góc trả đũa bằng cách thực hiện các cuộc không kích nhằm vào các cơ sở ở miền Đông Syria của các nhóm liên kết với IRGC, chứ không phải lực lượng quân đội Iran.
Trả lời báo chí, ông Ryder cho biết, Mỹ luôn có quyền tự vệ và: “Khi quyết định trả lời, chúng tôi sẽ làm như vậy vào thời gian và địa điểm do chúng tôi lựa chọn”.
Thời điểm đó đến vào sáng sớm thứ Sáu ngày 27/10 ở miền Đông Syria.