Khủng hoảng S-400 và F-35 đẩy mối quan hệ Mỹ - Thổ đến bờ vực

Trường Phan
TGVN. Mối quan hệ đồng minh Mỹ - Thổ Nhĩ Kỳ đang đứng trước nguy cơ đổ vỡ toàn diện nếu các nỗ lực đối thoại giữa các bên không đạt được tiếng nói chung, cũng như Ankara tiếp tục triển khai công nghệ tên lửa S-400 của Nga (được cho là đối thủ của tiêm kích F-35) trong quân đội nước này.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
Thổ Nhĩ Kỳ quyết mua S-400, Mỹ dừng chương trình bàn giao máy bay tiêm kích F-35
Hệ thống phòng không S-400 của Nga "đắt hàng"
khung hoang s 400 va f 35 day moi quan he my tho ben bo vuc tan vo
Tên lửa S-400 được cho là kì phùng địch thủ của máy bay F35 hiện nay. (Nguồn: International Interest)

Lầu Năm Góc "mệt mỏi" vì S-400

Theo hãng thông tấn Nga TASS, quân đội Nga trong tuần này đã tiến hành các cuộc tập trận bắn đạn thật cho các hệ thống tên lửa đất đối không S-400 miền Nam Astrakhan. Được biết, Nga sử dụng các loại máy bay tàng hình mang tên lửa Strizh-M, Favorit Kaban và tên lửa mục tiêu tầm thấp Armavir để tạo môi trường huấn luyện chiến đấu giả định, đặc biệt mô phỏng các cuộc tấn công của tiêm kích F-35. Kết quả là, tất cả các mục tiêu được chỉ định đều bị bắn hạ một cách tinh nhạy theo yêu cầu kiểm tra.

S-400 Triumf là hệ thống tên lửa đất đối không tầm xa hiện đại nhất có thể phát hiện và tiêu diệt máy bay, tên lửa hành trình và đạn đạo tấn công các mục tiêu ở phạm vi lên đến 400km, gấp 6 lần tốc độ ánh sáng, độ cao 30.000m và cũng có thể phóng siêu tên lửa đánh chặn 40N6.

S-400 cũng được cho là hệ thống phòng thủ duy nhất có khả năng đối đầu với máy bay chiến đấu tàng hình F-35 do Mỹ sản xuất. Những chiếc F-35 được thiết kế với công nghệ tàng hình phức tạp như sơn hấp thụ radar, vật liệu và các đường góc cạnh của thân máy bay, giúp chúng giảm nhiệt, xóa dấu vết và phát xạ điện từ để trốn tránh hệ thống radar.

Được cho là khắc tinh của của F35, tên lửa S-400 có khả năng xác định và theo dõi máy bay tàng hình và mục tiêu siêu thanh, cũng như có thể gần như vô hiệu hóa các tính năng nổi bật nhất của F-35. Đó là một trong những lý do khiến Mỹ đứng ngồi không yên khi Tổng thống Nga Vladimir Putin xuất khẩu rộng rãi S-400. Mỹ thậm chí đã áp đặt các biện pháp trừng phạt kinh tế đối với các nước mua hệ thống phòng thủ này, trong đó bao gồm cả đồng minh Thổ Nhĩ Kỳ.

Mong manh liên minh Mỹ-Thổ-NATO

Sau khi Mỹ thẳng tay gạt bỏ Thổ Nhĩ Kỳ tham gia vào “Chương trình máy bay chiến đấu F-35” vì đã mua hệ thống tên lửa S-400 chiến lược của Nga, Quốc hội Mỹ dự đoán sẽ tiến hành các biện pháp trừng phạt thứ cấp đối với Ankara. Tất cả những đòn trừng phạt này sẽ đẩy mối quan hệ liên minh Mỹ-Thổ đến bờ vực. Điều đó càng làm cho Mỹ và phương Tây lo ngại rằng Thổ Nhĩ Kỳ sẽ “dứt khoát quay lưng” với NATO để theo đuổi các mối quan hệ đối tác thay thế.

khung hoang s 400 va f 35 day moi quan he my tho ben bo vuc tan vo
Các chiến thuật của F-35 có thể bị bắt bài nếu triển khai chung với tên lửa S-400 trên bầu trời Thổ Nhĩ Kỳ. (Nguồn: International Interest)

Giới chuyên gia nhận định, mặc dù thỏa thuận quân sự mang tính “chọc ngoáy” như S-400 có thể coi là tín hiệu báo trước cho sự ra đời một liên minh nồng ấm Nga-Thổ sắp tới, thế nhưng kể từ sau Chiến tranh Lạnh đến nay, Ankara luôn đứng bên kia chiến tuyến đối nghịch với Nga rõ nét trong các cuộc chiến ở Syria, Libya, thậm chí cả xung đột Azerbaijan và Armenia.

Vậy nên, nhiều ý kiến cho rằng, mối quan hệ Mỹ-Thổ vẫn còn nhiều cơ hội hàn gắn thông qua các thỏa thuận từ các hoạt động đối ngoại. Cụ thể, trước mắt, là các bên tăng cường tham gia vào các dự án đối thoại liên minh Mỹ-Thổ-NATO giữa viện Carnegie Europe từ phía Mỹ và Trung tâm Nghiên cứu Chính sách Đối ngoại và Kinh tế (EDAM) của Thổ Nhĩ Kỳ phối hợp tổ chức.

Cái giá của S-400 có quá đắt với Thổ?

Từ quan điểm quân sự, hành động mua sắm tên lửa S-400 của Ankara sẽ gây ra những trở ngại kỹ thuật tối kỵ đối với việc vận hành các vũ khí quân sư của Mỹ-NATO, cụ thể là hoạt động của máy bay chiến đấu tàng hình F-35 trong không phận Thổ Nhĩ Kỳ.

Thời điểm hiện tại và trong tương lai, có thể Thổ Nhĩ Kỳ sẽ không trực tiếp tham gia vào các hoạt động bảo trì sơ cấp hệ thống tên lửa S-400, vì Nga vẫn chưa chuyển giao công nghệ và các thuật toán vận hành, cũng như bản thiết kế của S-400 cho Ankara quản lí.

Từ đây dấy lên e ngại rằng trong trường hợp chuyển giao công nghệ và thỏa thuận hợp tác toàn diện về tên lửa S-400 không thành công, Bộ Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ khó lòng kiểm soát hệ thống SAM chiến lược của Nga trên đất của mình. Thậm chí đã xuất hiện nghi vấn rằng liệu hệ thống này có phải là “gián điệp” ngầm chuyển các thông tin tình báo quân sự của NATO cho Moscow hay không. Điều này được giới quân sự Mỹ đánh giá là mối nguy hại khủng khiếp cho các hạm đội Mỹ trên khắp toàn cầu.

Mặc dù Ankara đã nhiều lần kêu gọi thành lập một ủy ban chung để đảm bảo an ninh cho dữ liệu F-35, nhưng trớ trêu thay, nước này lại sẵn sàng thử nghiệm các cảm biến của S-400 (có thể là hệ thống nhận dạng đồng minh- kẻ thù IFF hoặc hệ thống gây mù radar) trên các máy bay F-16 và F-4 do Mỹ sản xuất, vốn được coi là đóng vai trò “nòng cốt” trong lực lượng Không quân Thổ Nhĩ Kỳ. Có thể nói, Thổ Nhĩ Kỳ đã đi một nước cờ táo bạo đẩy Lầu Năm Góc vào thế ngồi trên lửa.

Nếu NATO miễn cưỡng triển khai F-35 hoặc tiến hành các cuộc tập trận chung trong không phận Thổ Nhĩ Kỳ song song với đối thủ S-400, người ta e rằng các chiến thuật của NATO sẽ thường xuyên bị S-400 bắt bài. Bên cạnh đó, việc mua tên lửa S-400 đồng nghĩa với việc Ankara mất quyền sở hữu vũ khí tàng hình F-35 từ đồng minh Mỹ. Nhưng có lẽ quan trọng hơn, thất bại của đối thoại Mỹ-Thổ sau thương vụ S-400/F-35 không chỉ gây rạn nứt sâu sắc mối quan hệ đồng minh, mà còn đặc biệt khiến Ankara chuyển hướng tăng cường mua thêm sản phẩm quốc phòng từ Nga hoặc các quốc gia khác.

Vì sao S-400 hay S-500 'khó nhằn' máy bay tàng hình B-21 của Mỹ?

Vì sao S-400 hay S-500 'khó nhằn' máy bay tàng hình B-21 của Mỹ?

TGVN. Quân đội Mỹ đang phát triển thế hệ máy bay ném bom tàng hình B- 21, hứa hẹn sẽ mở ra một kỷ nguyên ...

Sau S-400, Thổ Nhĩ Kỳ sẽ tiếp tục gây choáng váng với tên lửa phòng không SUNGUR?

Sau S-400, Thổ Nhĩ Kỳ sẽ tiếp tục gây choáng váng với tên lửa phòng không SUNGUR?

TGVN. Hệ thống tên lửa phòng không SUNGUR được gắn trên nóc xe bọc thép Vuran 4x4 do Công ty BMC của Thổ Nhĩ Kỳ ...

Nga bắt đầu sản xuất các hệ thống phòng không S-400 cho Ấn Độ

Nga bắt đầu sản xuất các hệ thống phòng không S-400 cho Ấn Độ

TGVN. Nga đã bắt đầu sản xuất các hệ thống phòng không S-400 cho Ấn Độ, việc giao hàng sẽ được thực hiện theo đúng ...

(theo National Interest và Eur Asian Times)

Xem nhiều

Đọc thêm

Lịch thi đấu bóng đá hôm nay 5/11 và sáng 6/11: Lịch thi đấu Champions League - Liverpool vs Leverkusen; AFC Champions League - Al Nassr vs Al-Ain

Lịch thi đấu bóng đá hôm nay 5/11 và sáng 6/11: Lịch thi đấu Champions League - Liverpool vs Leverkusen; AFC Champions League - Al Nassr vs Al-Ain

Lịch thi đấu bóng đá hôm nay 5/11 và sáng 6/11: Lịch thi đấu Champions League - Sporting vs Man City; AFC Champions League - Al Nassr vs Al-Ain.
Indonesia tham vọng trở thành số 1 về du lịch Halal

Indonesia tham vọng trở thành số 1 về du lịch Halal

Chính phủ Indonesia thúc đẩy cải thiện du lịch Halal như một phần trong nỗ lực trở thành điểm đến du lịch thân thiện hàng đầu với người Hồi giáo.
Trực tuyến bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Căng thẳng an ninh lịch sử, ông Trump ra tuyên bố nóng bất ngờ, bà Harris nói 'hãy tận hưởng'

Trực tuyến bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Căng thẳng an ninh lịch sử, ông Trump ra tuyên bố nóng bất ngờ, bà Harris nói 'hãy tận hưởng'

Báo Thế giới và Việt Nam liên tục cập nhật diễn biến và kết quả của cuộc bầu cử tổng thống Mỹ 2024 ngày 5/11.
Xao xuyến trước nhan sắc diễn viên Phan Minh Huyền

Xao xuyến trước nhan sắc diễn viên Phan Minh Huyền

Trên trang cá nhân, diễn viên Phan Minh Huyền thường xuyên cập nhật hình ảnh mới, lúc gợi cảm, quyến rũ; khi thì năng động.
Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Màu sắc chính sách đối ngoại của ông Trump và bà Harris nếu đắc cử

Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Màu sắc chính sách đối ngoại của ông Trump và bà Harris nếu đắc cử

Kết quả bầu cử Tổng thống Mỹ 2024 sẽ tác động tới tình hình thế giới thế nào và chính sách đối ngoại của ông Trump và bà Harris khác ...
Giá vàng hôm nay 5/11/2024: Giá vàng biến động trước bầu cử Mỹ, cơn sốt quý kim khiến BRICS và giới tỷ phú sục sôi, vàng nhẫn tiếp đà giảm

Giá vàng hôm nay 5/11/2024: Giá vàng biến động trước bầu cử Mỹ, cơn sốt quý kim khiến BRICS và giới tỷ phú sục sôi, vàng nhẫn tiếp đà giảm

Giá vàng hôm nay 5/11/2024: Giá vàng biến động trước bầu cử Mỹ, ông Trump có thể đẩy quý kim lên 2.900 USD/ounce. Giá vàng nhẫn tiếp đà đi xuống.
Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Màu sắc chính sách đối ngoại của ông Trump và bà Harris nếu đắc cử

Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Màu sắc chính sách đối ngoại của ông Trump và bà Harris nếu đắc cử

Kết quả bầu cử Tổng thống Mỹ 2024 sẽ tác động tới tình hình thế giới thế nào và chính sách đối ngoại của ông Trump và bà Harris khác biệt ra sao?
Đại sứ Phạm Quang Vinh: 'Độc lạ', gay cấn bầu cử Tổng thống Mỹ 2024 và câu chuyện với Việt Nam

Đại sứ Phạm Quang Vinh: 'Độc lạ', gay cấn bầu cử Tổng thống Mỹ 2024 và câu chuyện với Việt Nam

Theo Đại sứ Phạm Quang Vinh, cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm nay rất sít sao, nhưng dù là ai thì quan hệ Việt Nam-Mỹ vẫn tiếp đà phát triển tích cực.
Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Ý nghĩa và tác động

Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Ý nghĩa và tác động

Bầu cử Tổng thống Mỹ luôn có ý nghĩa quan trọng không chỉ trong nội bộ nước Mỹ mà còn với cộng đồng quốc tế.
Cuốn sách 'Trí tuệ nhân tạo từ góc nhìn quan hệ quốc tế': Hiểu để tự chủ, chủ động trong kỷ nguyên AI

Cuốn sách 'Trí tuệ nhân tạo từ góc nhìn quan hệ quốc tế': Hiểu để tự chủ, chủ động trong kỷ nguyên AI

Có thể khẳng định rằng AI không còn là một công nghệ của tương lai mà đã và đang định hình lại cục diện địa chính trị.
Israel-Iran: Trả đũa trong tính toán

Israel-Iran: Trả đũa trong tính toán

Israel tiến hành tập kích đường không vào nhiều mục tiêu ở Iran. Đợt tấn công trả đũa của Israel có những điểm đáng chú ý và đặt ra nhiều vấn đề.
Hợp tác quân sự Nga-Triều Tiên, toan tính và phản ứng

Hợp tác quân sự Nga-Triều Tiên, toan tính và phản ứng

Dư luận về leo thang căng thẳng ở bán đảo liên Triều chưa kịp lắng lại bùng lên với thông tin quân đội Triều Tiên xuất hiện ở Nga.
Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Cuộc đua vào Nhà Trắng giữa hai ứng cử viên Kamala Harris của đảng Dân chủ và Donald Trump của đảng Cộng hòa sẽ 'ngã ngũ' trong ngày 5/11 (giờ Mỹ).
Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Còn 2 ngày nữa Nhà Trắng sẽ xác định được chủ nhân mới thay thế đương kim Tổng thống Joe Biden. Đó sẽ là ứng viên đảng Dân chủ Kamala Harris hoặc chủ cũ, ông ...
Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Các cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ luôn mang nhiều yếu tố bất ngờ, kịch tính, thậm chí có khả năng thay đổi cục diện vào phút chót.
Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Theo Hiến pháp Mỹ, ứng cử viên Tổng thống phải nhiều hơn 35 tuổi, đã sinh sống tại Mỹ liên tục trên 14 năm, được sinh ra tại Mỹ và là công dân Mỹ.
GPT-5: Open AI mở ra chân trời mới

GPT-5: Open AI mở ra chân trời mới

Sự kiện đang được giới công nghệ mong đợi có thể xảy ra ngay trong năm nay, là sự ra mắt của GPT-5.
30 năm UNCLOS có hiệu lực: Vai trò giữ gìn trật tự pháp lý trên biển của ITLOS

30 năm UNCLOS có hiệu lực: Vai trò giữ gìn trật tự pháp lý trên biển của ITLOS

Gần 30 năm qua, Tòa án Luật Biển quốc tế (ITLOS) góp phần quan trọng giữ gìn tính toàn vẹn, thúc đẩy tuân thủ UNCLOS.
Bầu cử Mỹ trước 'giờ G': 'Kỳ phùng địch thủ' Trung Quốc vẫn gia tăng sức ảnh hưởng, chiến lược châu Á sẽ được định hình ra sao?

Bầu cử Mỹ trước 'giờ G': 'Kỳ phùng địch thủ' Trung Quốc vẫn gia tăng sức ảnh hưởng, chiến lược châu Á sẽ được định hình ra sao?

Cả ông Trump và bà Harris đều đang tìm cách mô tả bên kia là 'yếu thế trước Trung Quốc' trong nỗ lực vượt qua phe đối lập.
Quan hệ Mỹ-Anh hậu bầu cử: Hai ngã rẽ trước chân trời mới

Quan hệ Mỹ-Anh hậu bầu cử: Hai ngã rẽ trước chân trời mới

Quan hệ truyền thống Mỹ-Anh có thể sẽ đổi khác, khi cuộc bầu cử sắp tới mở ra hai viễn cảnh khác nhau cho mối thâm tình này.
Bài phát biểu tranh cử cuối cùng của bà Kamala Harris: Những 'đòn công kích' phút chót, so sánh rất giàu hình ảnh

Bài phát biểu tranh cử cuối cùng của bà Kamala Harris: Những 'đòn công kích' phút chót, so sánh rất giàu hình ảnh

Phó Tổng thống Kamala Harris đã có bài phát biểu khép lại chiến dịch tranh cử tại công viên Ellipse ở Washington, D.C.
'Ván cờ' Nga-Ukraine trước ngã rẽ bầu cử Mỹ

'Ván cờ' Nga-Ukraine trước ngã rẽ bầu cử Mỹ

Kết quả bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2024 sẽ có ảnh hưởng lớn đến cục diện xung đột Nga-Ukraine.
Quan hệ Mỹ-Ấn đi về đâu sau khi Nhà Trắng đổi chủ?

Quan hệ Mỹ-Ấn đi về đâu sau khi Nhà Trắng đổi chủ?

Bất kể ai giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ, chính quyền Washington mới cần tiếp tục xây dựng quan hệ hợp tác tốt đẹp với Ấn Độ.
Gia tăng 'sức nóng', BRICS được định vị là nhân tố chủ chốt trong quản trị toàn cầu tương lai

Gia tăng 'sức nóng', BRICS được định vị là nhân tố chủ chốt trong quản trị toàn cầu tương lai

Sức ảnh hưởng toàn cầu đang gia tăng của BRICS định vị nhóm này sẽ là một nhân tố chủ chốt trong quản trị toàn cầu tương lai.
Phiên bản di động