Khủng hoảng S-400 và F-35 đẩy mối quan hệ Mỹ - Thổ đến bờ vực

Trường Phan
TGVN. Mối quan hệ đồng minh Mỹ - Thổ Nhĩ Kỳ đang đứng trước nguy cơ đổ vỡ toàn diện nếu các nỗ lực đối thoại giữa các bên không đạt được tiếng nói chung, cũng như Ankara tiếp tục triển khai công nghệ tên lửa S-400 của Nga (được cho là đối thủ của tiêm kích F-35) trong quân đội nước này.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
Thổ Nhĩ Kỳ quyết mua S-400, Mỹ dừng chương trình bàn giao máy bay tiêm kích F-35
Hệ thống phòng không S-400 của Nga "đắt hàng"
khung hoang s 400 va f 35 day moi quan he my tho ben bo vuc tan vo
Tên lửa S-400 được cho là kì phùng địch thủ của máy bay F35 hiện nay. (Nguồn: International Interest)

Lầu Năm Góc "mệt mỏi" vì S-400

Theo hãng thông tấn Nga TASS, quân đội Nga trong tuần này đã tiến hành các cuộc tập trận bắn đạn thật cho các hệ thống tên lửa đất đối không S-400 miền Nam Astrakhan. Được biết, Nga sử dụng các loại máy bay tàng hình mang tên lửa Strizh-M, Favorit Kaban và tên lửa mục tiêu tầm thấp Armavir để tạo môi trường huấn luyện chiến đấu giả định, đặc biệt mô phỏng các cuộc tấn công của tiêm kích F-35. Kết quả là, tất cả các mục tiêu được chỉ định đều bị bắn hạ một cách tinh nhạy theo yêu cầu kiểm tra.

S-400 Triumf là hệ thống tên lửa đất đối không tầm xa hiện đại nhất có thể phát hiện và tiêu diệt máy bay, tên lửa hành trình và đạn đạo tấn công các mục tiêu ở phạm vi lên đến 400km, gấp 6 lần tốc độ ánh sáng, độ cao 30.000m và cũng có thể phóng siêu tên lửa đánh chặn 40N6.

S-400 cũng được cho là hệ thống phòng thủ duy nhất có khả năng đối đầu với máy bay chiến đấu tàng hình F-35 do Mỹ sản xuất. Những chiếc F-35 được thiết kế với công nghệ tàng hình phức tạp như sơn hấp thụ radar, vật liệu và các đường góc cạnh của thân máy bay, giúp chúng giảm nhiệt, xóa dấu vết và phát xạ điện từ để trốn tránh hệ thống radar.

Được cho là khắc tinh của của F35, tên lửa S-400 có khả năng xác định và theo dõi máy bay tàng hình và mục tiêu siêu thanh, cũng như có thể gần như vô hiệu hóa các tính năng nổi bật nhất của F-35. Đó là một trong những lý do khiến Mỹ đứng ngồi không yên khi Tổng thống Nga Vladimir Putin xuất khẩu rộng rãi S-400. Mỹ thậm chí đã áp đặt các biện pháp trừng phạt kinh tế đối với các nước mua hệ thống phòng thủ này, trong đó bao gồm cả đồng minh Thổ Nhĩ Kỳ.

Mong manh liên minh Mỹ-Thổ-NATO

Sau khi Mỹ thẳng tay gạt bỏ Thổ Nhĩ Kỳ tham gia vào “Chương trình máy bay chiến đấu F-35” vì đã mua hệ thống tên lửa S-400 chiến lược của Nga, Quốc hội Mỹ dự đoán sẽ tiến hành các biện pháp trừng phạt thứ cấp đối với Ankara. Tất cả những đòn trừng phạt này sẽ đẩy mối quan hệ liên minh Mỹ-Thổ đến bờ vực. Điều đó càng làm cho Mỹ và phương Tây lo ngại rằng Thổ Nhĩ Kỳ sẽ “dứt khoát quay lưng” với NATO để theo đuổi các mối quan hệ đối tác thay thế.

khung hoang s 400 va f 35 day moi quan he my tho ben bo vuc tan vo
Các chiến thuật của F-35 có thể bị bắt bài nếu triển khai chung với tên lửa S-400 trên bầu trời Thổ Nhĩ Kỳ. (Nguồn: International Interest)

Giới chuyên gia nhận định, mặc dù thỏa thuận quân sự mang tính “chọc ngoáy” như S-400 có thể coi là tín hiệu báo trước cho sự ra đời một liên minh nồng ấm Nga-Thổ sắp tới, thế nhưng kể từ sau Chiến tranh Lạnh đến nay, Ankara luôn đứng bên kia chiến tuyến đối nghịch với Nga rõ nét trong các cuộc chiến ở Syria, Libya, thậm chí cả xung đột Azerbaijan và Armenia.

Vậy nên, nhiều ý kiến cho rằng, mối quan hệ Mỹ-Thổ vẫn còn nhiều cơ hội hàn gắn thông qua các thỏa thuận từ các hoạt động đối ngoại. Cụ thể, trước mắt, là các bên tăng cường tham gia vào các dự án đối thoại liên minh Mỹ-Thổ-NATO giữa viện Carnegie Europe từ phía Mỹ và Trung tâm Nghiên cứu Chính sách Đối ngoại và Kinh tế (EDAM) của Thổ Nhĩ Kỳ phối hợp tổ chức.

Cái giá của S-400 có quá đắt với Thổ?

Từ quan điểm quân sự, hành động mua sắm tên lửa S-400 của Ankara sẽ gây ra những trở ngại kỹ thuật tối kỵ đối với việc vận hành các vũ khí quân sư của Mỹ-NATO, cụ thể là hoạt động của máy bay chiến đấu tàng hình F-35 trong không phận Thổ Nhĩ Kỳ.

Thời điểm hiện tại và trong tương lai, có thể Thổ Nhĩ Kỳ sẽ không trực tiếp tham gia vào các hoạt động bảo trì sơ cấp hệ thống tên lửa S-400, vì Nga vẫn chưa chuyển giao công nghệ và các thuật toán vận hành, cũng như bản thiết kế của S-400 cho Ankara quản lí.

Từ đây dấy lên e ngại rằng trong trường hợp chuyển giao công nghệ và thỏa thuận hợp tác toàn diện về tên lửa S-400 không thành công, Bộ Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ khó lòng kiểm soát hệ thống SAM chiến lược của Nga trên đất của mình. Thậm chí đã xuất hiện nghi vấn rằng liệu hệ thống này có phải là “gián điệp” ngầm chuyển các thông tin tình báo quân sự của NATO cho Moscow hay không. Điều này được giới quân sự Mỹ đánh giá là mối nguy hại khủng khiếp cho các hạm đội Mỹ trên khắp toàn cầu.

Mặc dù Ankara đã nhiều lần kêu gọi thành lập một ủy ban chung để đảm bảo an ninh cho dữ liệu F-35, nhưng trớ trêu thay, nước này lại sẵn sàng thử nghiệm các cảm biến của S-400 (có thể là hệ thống nhận dạng đồng minh- kẻ thù IFF hoặc hệ thống gây mù radar) trên các máy bay F-16 và F-4 do Mỹ sản xuất, vốn được coi là đóng vai trò “nòng cốt” trong lực lượng Không quân Thổ Nhĩ Kỳ. Có thể nói, Thổ Nhĩ Kỳ đã đi một nước cờ táo bạo đẩy Lầu Năm Góc vào thế ngồi trên lửa.

Nếu NATO miễn cưỡng triển khai F-35 hoặc tiến hành các cuộc tập trận chung trong không phận Thổ Nhĩ Kỳ song song với đối thủ S-400, người ta e rằng các chiến thuật của NATO sẽ thường xuyên bị S-400 bắt bài. Bên cạnh đó, việc mua tên lửa S-400 đồng nghĩa với việc Ankara mất quyền sở hữu vũ khí tàng hình F-35 từ đồng minh Mỹ. Nhưng có lẽ quan trọng hơn, thất bại của đối thoại Mỹ-Thổ sau thương vụ S-400/F-35 không chỉ gây rạn nứt sâu sắc mối quan hệ đồng minh, mà còn đặc biệt khiến Ankara chuyển hướng tăng cường mua thêm sản phẩm quốc phòng từ Nga hoặc các quốc gia khác.

Vì sao S-400 hay S-500 'khó nhằn' máy bay tàng hình B-21 của Mỹ?

Vì sao S-400 hay S-500 'khó nhằn' máy bay tàng hình B-21 của Mỹ?

TGVN. Quân đội Mỹ đang phát triển thế hệ máy bay ném bom tàng hình B- 21, hứa hẹn sẽ mở ra một kỷ nguyên ...

Sau S-400, Thổ Nhĩ Kỳ sẽ tiếp tục gây choáng váng với tên lửa phòng không SUNGUR?

Sau S-400, Thổ Nhĩ Kỳ sẽ tiếp tục gây choáng váng với tên lửa phòng không SUNGUR?

TGVN. Hệ thống tên lửa phòng không SUNGUR được gắn trên nóc xe bọc thép Vuran 4x4 do Công ty BMC của Thổ Nhĩ Kỳ ...

Nga bắt đầu sản xuất các hệ thống phòng không S-400 cho Ấn Độ

Nga bắt đầu sản xuất các hệ thống phòng không S-400 cho Ấn Độ

TGVN. Nga đã bắt đầu sản xuất các hệ thống phòng không S-400 cho Ấn Độ, việc giao hàng sẽ được thực hiện theo đúng ...

(theo National Interest và Eur Asian Times)

Xem nhiều

Đọc thêm

Quy định mới về thu hồi giấy phép lái xe từ ngày 1/1/2025

Quy định mới về thu hồi giấy phép lái xe từ ngày 1/1/2025

Bài viết sau có nội dung về công tác thu hồi giấy phép lái xe từ ngày 1/1/2025 được quy định trong Thông tư 35/2024/TT-BGTVT.
MU rơi vào tình thế 'tệ' nhất lịch sử Ngoại hạng Anh

MU rơi vào tình thế 'tệ' nhất lịch sử Ngoại hạng Anh

Đây là lần đầu tiên trong lịch sử Ngoại hạng Anh, MU bước vào lễ Giáng sinh với vị trí ở nửa sau bảng xếp hạng.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 23/12: USD được 'bơm nhiên liệu'

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 23/12: USD được 'bơm nhiên liệu'

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 23/12 ghi nhận động lực tăng giá cho đồng USD từ dự báo cắt giảm lãi suất chậm hơn.
Kết quả bóng đá hôm nay 23/12 (mới nhất)

Kết quả bóng đá hôm nay 23/12 (mới nhất)

Xem kết quả bóng đá đêm qua và hôm nay 23/12. KQBĐ hôm nay của Cup C1, Ngoại hạng Anh, La Liga, Serie A, Tây Ban Nha, Anh, Pháp, Đức, ...
Lịch thi đấu bóng đá hôm nay 23/12 và sáng 24/12: Lịch thi đấu Serie A - Fiorentina vs Udinese; VĐQG Bồ Đào Nha - Benfica vs Estoril

Lịch thi đấu bóng đá hôm nay 23/12 và sáng 24/12: Lịch thi đấu Serie A - Fiorentina vs Udinese; VĐQG Bồ Đào Nha - Benfica vs Estoril

Lịch thi đấu bóng đá hôm nay 23/12 và sáng 24/12: Lịch thi đấu Serie A - Fiorentina vs Udinese; VĐQG Bồ Đào Nha - Inter vs Como 1907...
Tổng thống Putin gọi sự 'khai sinh' một vũ khí Nga là lịch sử, 'siêu thủy quái' sắp sửa sung quân

Tổng thống Putin gọi sự 'khai sinh' một vũ khí Nga là lịch sử, 'siêu thủy quái' sắp sửa sung quân

Nền công nghiệp quốc phòng Nga đang phát triển mạnh mẽ với việc chế tạo ra các loại vũ khí cực kỳ nguy hiểm, như tên lửa đạn đạo hay ...
Châu Âu: Khi ‘đầu tàu’ trật bánh

Châu Âu: Khi ‘đầu tàu’ trật bánh

Biến động trong bộ máy lãnh đạo tại Pháp và Đức có thể tác động không nhỏ tới quỹ đạo phát triển của châu Âu hiện nay.
Tổng thống Sri Lanka thăm Ấn Độ: Định hình quỹ đạo quan hệ láng giềng, nêu gương về hợp tác vượt biên giới

Tổng thống Sri Lanka thăm Ấn Độ: Định hình quỹ đạo quan hệ láng giềng, nêu gương về hợp tác vượt biên giới

Ấn Độ là điểm đến đầu tiên trong chuyến công du nước ngoài của ông Anura Kumara Dissanayake kể từ khi đắc cử Tổng thống Sri Lanka cách đây 3 tháng.
Đại sứ Nguyễn Quang Khai bình luận về cơn địa chấn bất ngờ ở Syria và tương lai khu vực

Đại sứ Nguyễn Quang Khai bình luận về cơn địa chấn bất ngờ ở Syria và tương lai khu vực

Chỉ 11 ngày dưới sự tấn công của lực lượng đối lập HTS, Tổng thống Bashar al-Assad đã phải rời khỏi Syria...
Thủ tướng Anh tới Trung Đông và Cyprus: Chuyến thăm mở đường

Thủ tướng Anh tới Trung Đông và Cyprus: Chuyến thăm mở đường

Chuyến thăm đầu tiên của Thủ tướng Anh Keir Starmer tới Trung Đông phản ánh ưu tiên và quan điểm của xứ sở sương mù trong hợp tác với khu vực này.
Nepal-Trung Quốc: ‘Phá lệ’ để thành công?

Nepal-Trung Quốc: ‘Phá lệ’ để thành công?

Việc Thủ tướng Nepal KP Sharma Oli chọn Trung Quốc làm điểm dừng chân trong chuyến công du đầu tiên phản ánh thay đổi đáng chú ý từ Kathmandu.
Tổng thống Hàn Quốc ban bố tình trạng khẩn cấp: Giọt nước tràn ly ở Seoul

Tổng thống Hàn Quốc ban bố tình trạng khẩn cấp: Giọt nước tràn ly ở Seoul

Vào nửa đêm 3/12, một cơn 'địa chấn' đã làm rung chuyển Hàn Quốc sau khi Tổng thống Yoon Suk Yeol bất ngờ ban bố tình trạng khẩn cấp.
Từ thiết quân luật đến luận tội

Từ thiết quân luật đến luận tội

Cụm từ 'thiết quân luật' từ lâu đã bị coi là điều cấm kỵ ở Hàn Quốc do vết thương mà lệnh này mang lại trong lịch sử.
Cập nhật kho vũ khí hạt nhân toàn 'hàng khủng' của Nga

Cập nhật kho vũ khí hạt nhân toàn 'hàng khủng' của Nga

Sau khi Nga tiến hành cuộc tấn công vào Ukraine bằng tên lửa đạn đạo Oreshnik, kho vũ khí hạt nhân của nước này được quan tâm hơn bao giờ hết.
'Ván cờ' Syria: Làm rõ 'người chơi’ chính, ai là ai của ai?

'Ván cờ' Syria: Làm rõ 'người chơi’ chính, ai là ai của ai?

Cuộc nội chiến kéo dài ở Syria đã thu hút sự chú ý của thế giới sau khi lực lượng nổi dậy bất ngờ chiếm giữ hầu hết Aleppo.
Những vũ khí ‘chết chóc’ nhất lịch sử (Kỳ 2): Công cụ hạt nhân hủy diệt hàng loạt liệu có đám gờm hơn một nỗi khiếp sợ vô hình?

Những vũ khí ‘chết chóc’ nhất lịch sử (Kỳ 2): Công cụ hạt nhân hủy diệt hàng loạt liệu có đám gờm hơn một nỗi khiếp sợ vô hình?

Vũ khí hạt nhân đặc biệt nổi bật vì sự hủy diệt tuyệt đối và khả năng đe dọa toàn cầu, song vẫn có những công cụ khác có sức phá hủy kinh hoàng.
Giải mã tên lửa Oreshnik mà Nga mới 'trình làng' trong cuộc tấn công vào Ukraine

Giải mã tên lửa Oreshnik mà Nga mới 'trình làng' trong cuộc tấn công vào Ukraine

Tổng thống Nga Vladimir Putin cho biết Mosco sẽ tiếp tục thử nghiệm tên lửa Oreshnik trong chiến đấu sau khi dùng để tấn công Ukraine ngày 21/11.
Kênh đào nhân tạo: Cánh cổng thần kỳ kết nối thế giới

Kênh đào nhân tạo: Cánh cổng thần kỳ kết nối thế giới

Sự xuất hiện của kênh đào nhân tạo giúp phá vỡ giới hạn địa lý, mở ra vô vàn cơ hội cho sự phát triển kinh tế, văn hóa và chính trị toàn cầu.
Truyền thông quốc tế đưa tin đậm nét về Triển lãm Quốc phòng quốc tế Việt Nam 2024

Truyền thông quốc tế đưa tin đậm nét về Triển lãm Quốc phòng quốc tế Việt Nam 2024

Triển lãm Quốc phòng quốc tế Việt Nam 2024 đã thu hút sự chú ý lớn từ truyền thông quốc tế, khẳng định vị thế của Việt Nam trong hợp tác quốc phòng toàn cầu.
Ukraine tăng gia sản xuất vũ khí tầm xa 'cây nhà lá vườn' để tấn công sâu vào lãnh thổ Nga

Ukraine tăng gia sản xuất vũ khí tầm xa 'cây nhà lá vườn' để tấn công sâu vào lãnh thổ Nga

Để giảm phụ thuộc viện trợ quân sự phương Tây và tăng khả năng phản công, Ukraine đang mở rộng kho vũ khí tầm xa có thể tấn công lãnh thổ Nga.
Ấn Độ-Indonesia: Làm sâu sắc nền tảng của tầm nhìn chung về Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương

Ấn Độ-Indonesia: Làm sâu sắc nền tảng của tầm nhìn chung về Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương

Khi Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương nổi lên như tâm chấn địa chính trị của thế kỷ XXI, Ấn Độ và Indonesia thúc đẩy quan hệ đối tác hàng hải chiến lược.
Nga và 'biến cố' Syria: Chấp nhận tổn thất lớn, bước lùi tạm thời vì đại cục

Nga và 'biến cố' Syria: Chấp nhận tổn thất lớn, bước lùi tạm thời vì đại cục

Mặc dù sự sụp đổ của chính quyền đồng minh ở Syria là tổn thất khó bù đắp đối với Nga nhưng Moscow có thể không còn lựa chọn nào khác.
Bất định đối thoại hạt nhân Iran dưới nhiệm kỳ Tổng thống Trump 2.0

Bất định đối thoại hạt nhân Iran dưới nhiệm kỳ Tổng thống Trump 2.0

Với màn “tái xuất” của ông Donald Trump trong nhiệm kỳ mới, quan hệ Mỹ-Iran sẽ chứng kiến nhiều biến động trong đối thoại hạt nhân, góp phần định hình nên tác động lâu dài ...
Tình hình Syria: Một bàn tay không vỗ lên thành tiếng, vén màn người đứng sau

Tình hình Syria: Một bàn tay không vỗ lên thành tiếng, vén màn người đứng sau

Những toan tính về Syria chưa khi nào nguôi trong nội bộ Thổ Nhĩ Kỳ. Cân đối tình hình, Ankara có những hành động táo bạo hơn.
Phiên bản di động