| Các biện pháp "trả đũa" lẫn nhau đã khiến nền kinh tế Nhật - Hàn đối mặt với nhiều nỗi lo. (Nguồn: Nikkei Asian Review) |
Ngày 21/8, cuộc đàm phán của các nhà ngoại giao Nhật - Hàn tại Bắc Kinh đã kết thúc mà không có bất kỳ phương án hòa giải nào. Một ngày sau đó, tình hình căng thẳng giữa hai quốc gia này đã leo thang trở lại khi Hàn Quốc tuyên bố sẽ chấm dứt hiệp ước chia sẻ tình báo quân sự với nước láng giềng. Động thái này dường như đã làm dấy lên lo ngại rằng, tranh chấp thương mại giữa Tokyo và Seoul sẽ tăng lên một cấp độ khác.
Xuất khẩu của Hàn Quốc trong 20 ngày đầu tháng 8 đã giảm 13% so với một năm trước đó, báo hiệu sự sụt giảm tháng thứ chín liên tiếp. Doanh số chip bán dẫn - một trong những mặt hàng xuất khẩu có giá trị nhất tại Hàn Quốc giảm 30%, trong khi xuất khẩu sang Trung Quốc - đối tác thương mại lớn nhất của nước này cũng giảm 20%. Những số liệu trên cho thấy, nền kinh tế của Hàn Quốc bên cạnh việc bị ảnh hưởng bởi cuộc chiến công nghệ với Nhật Bản còn bị ảnh hưởng bởi cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung.
Năm 2018, doanh số chip bán dẫn chiếm 92% trong tăng trưởng xuất khẩu của Hàn Quốc, một con số khiến nhà kinh tế Rory Green tại công ty nghiên cứu TS Lombard mô tả, Hàn Quốc giống như một nhà xuất khẩu dầu mỏ hơn là một trung tâm công nghệ.
Nhà kinh tế Rory Green cho biết, tranh chấp thương mại với Nhật Bản sẽ là “khoảng thời gian khủng khiếp” đối với nền kinh tế Hàn Quốc. Giá chip bán dẫn đã giảm một nửa kể từ năm ngoái và điều đó đang tác động mạnh đến xuất khẩu của Hàn Quốc. “Thật khó để xuất khẩu nước này có những chuyển biến tích cực trong năm nay”, ông Rory Green nhấn mạnh.
Theo chuyên gia kinh tế chính trị tại Đại học George Mason Hàn Quốc ở Incheon Park, Nhật Bản đang sao chép một “vở kịch” từ Mỹ trong cuộc chiến thương mại với Trung Quốc. “Tuy nhiên, đây có thể là một kịch bản không trọn vẹn bởi trong chiến tranh thương mại nền kinh tế của tất cả các quốc gia này đều phải chịu những áp lực riêng”, ông Park nói.
Một quan chức thương mại dấu tên của Hàn Quốc cho rằng, biện pháp “trả đũa” của Nhật Bản đang phá vỡ chuỗi giá trị toàn cầu và gây tổn hại cho nền kinh tế thế giới.
| Khách du lịch Hàn Quốc - chiếm một phần tư du khách nước ngoài đến Nhật Bản đang dần từ bỏ điểm đến du lịch từ nước láng giềng. (Nguồn: Nikkei Asian Review) |
Trước đó, người tiêu dùng Hàn Quốc đã từ bỏ hàng hóa Nhật Bản từ sushi, J-pop đến Doraemon - một bộ truyện tranh Nhật Bản rất được yêu thích ở Hàn Quốc. Khẩu hiệu “tẩy chay Nhật Bản” cũng xuất hiện trên các cột đèn trên khắp các đường phố lớn tại Hàn Quốc.
Đối với Nhật Bản, căng thẳng thương mại giữa hai quốc gia cùng làn sóng “tẩy chay Nhật Bản” từ quốc gia láng giềng cũng đang gây trở ngại cho ngành du lịch - một lĩnh vực quan trọng của nền kinh tế nước này. Khách du lịch Hàn Quốc - chiếm một phần tư du khách nước ngoài đến Nhật Bản đang dần từ bỏ các điểm đến du lịch từ nước láng giềng.
Theo dữ liệu của Tổ chức Du lịch Quốc gia Nhật Bản công bố ngày 21/8, trong tháng Bảy vừa qua, số lượng khách du lịch Hàn Quốc đến thăm Nhật Bản đã giảm 7,6% so với cùng kỳ xuống còn 562.000 lượt khách. Con số này đánh dấu mức thấp nhất kể từ tháng 9/2018. Tổ chức Du lịch Quốc gia Nhật Bản đặc biệt lưu ý, có rất nhiều tour du lịch theo nhóm từ Hàn Quốc bị hủy bỏ trong tháng Bảy.
Sự suy giảm của du khách từ Hàn Quốc ảnh hưởng đáng kể đến sự phát triển của các nền kinh tế địa phương bởi một số địa phương tại Nhật Bản phát triển mạnh nhờ sự bùng nổ du lịch trong những năm gần đây.
Bên cạnh đó, dữ liệu về chi tiêu của khách du lịch Hàn Quốc cũng đang có dấu hiệu sụt giảm. Hiệp hội Siêu thị Nhật Bản (NSAJ) đã báo cáo rằng, vào tháng Bảy, trong khi doanh số bán hàng trên toàn quốc đã tăng 3,4% lên 28,1 tỷ Yên (264 triệu USD) thì doanh số bán cho Hàn Quốc giảm 10%.
Tỷ lệ đặt phòng khách sạn Nhật Bản của khách du lịch Hàn Quốc thông qua trang web của công ty du lịch JTB đã giảm một nửa so với năm ngoái. Tỷ lệ đặt phòng cho tháng Tám giảm 70% và 80% cho tháng Chín so với thời điểm này năm ngoái.
Trước khi Hàn Quốc tuyên bố sẽ chấm dứt hiệp ước chia sẻ tình báo quân sự với Nhật Bản, một nguồn tin tại Seoul cho biết, nước này đang cố gắng loại bỏi các phản ứng dữ dội chống lại Nhật Bản trong những tuần gần đây. Nguồn tin này cũng cho biết thêm, Hàn Quốc không muốn thấy sự leo thang thêm nữa và cả hai bên nên đưa ra những quyết định hợp lý, đảm bảo sự công bằng cho cả hai.