Kỷ niệm 100 năm ngày sinh Thủ tướng Võ Văn Kiệt: Dấu ấn ‘phá bao vây, cấm vận’

ĐỖ PHÚ THỌ
Đại tá, Nhà báo
Tôi may mắn có thời gian khá dài là phóng viên chuyên trách theo dõi hoạt động của Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ nên đã được chứng kiến và được nghe khá nhiều chuyện về Thủ tướng Võ Văn Kiệt với công cuộc cải cách kinh tế, hội nhập quốc tế của Việt Nam trong thập kỷ 90 của thế kỷ trước. Đặc biệt là dấu ấn của Thủ tướng trong việc phá thế “bao vây, cấm vận”.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Thủ tướng Võ Văn Kiệt trao đổi thân mật với các trí thức Việt kiều. (Nguồn: Tư liệu gia đình).
Thủ tướng Võ Văn Kiệt trao đổi thân mật với các trí thức Việt kiều. (Nguồn: Tư liệu gia đình).

Chiến thuật “hoa sen nở”

Những ai đã từng sống vào đầu thập kỷ 90 của thế kỷ trước chắc không thể nào quên những ngày đất nước gian khó vì bị bao vây, cấm vận.

Đồng chí Vũ Khoan, nguyên Bí thư Trung ương Đảng, nguyên Phó Thủ tướng Chính phủ nhớ lại: khi ấy đồng chí là Thứ trưởng Thường trực Bộ Ngoại giao. Để phá thế bao vây cấm vận, đồng chí Võ Văn Kiệt đã gợi ý ngành Ngoại giao nên áp dụng chiến thuật “hoa sen nở”, đi từ trong ra.

Theo đó, trước hết cần cải thiện quan hệ với các nước trong khu vực Đông Nam Á vốn có lợi ích sát sườn trong quan hệ với ta, đi đôi với việc bình thường hóa quan hệ với nước láng giềng phương Bắc là Trung Quốc, từ đó tạo ra thế mới để cải thiện, thiết lập quan hệ với các nước ở vòng cung thứ hai thuộc khu vực Tây Thái Bình Dương như Nhật Bản, Hàn Quốc, Australia, New Zealand…; tiếp đó vươn sang vòng cung xa hơn là châu Âu.

Thực hiện chiến thuật “hoa sen nở”, đoàn đại biểu cấp cao Chính phủ Việt Nam do Thủ tướng Võ Văn Kiệt dẫn đầu trong những năm đầu thập kỷ 90 đã lần lượt thăm các nước trong khu vực Đông Nam Á như Thái Lan, Indonesia, Malaysia… đặt nền móng cho việc Việt Nam gia nhập ASEAN vào ngày 28/7/1995. Đồng chí Võ Văn Kiệt cũng là Thủ tướng Việt Nam đầu tiên thăm Nhật Bản, Hàn Quốc và Australia.

Thành công của những bước đi ấy tạo thuận lợi cho việc thúc đẩy Mỹ chấm dứt chính sách cô lập, cấm vận Việt Nam.

Theo số liệu tổng hợp của Văn phòng Chính phủ, trong nhiệm kỳ Thủ tướng (từ 1992-1997), đồng chí Võ Văn Kiệt đã dẫn đầu đoàn đại biểu của Chính phủ Việt Nam đi thăm chính thức 34 nước và Liên minh châu Âu. Đồng chí cũng đã đón tiếp nhiều lãnh đạo cấp cao các nước thăm Việt Nam. Việt Nam phá vây thành công và bước đầu hội nhập với thế giới, công lao lớn thuộc về Thủ tướng Võ Văn Kiệt.

“Trên lĩnh vực đối ngoại, Thủ tướng Võ Văn Kiệt đã trực tiếp tham gia thúc đẩy tiến trình bình thường hóa quan hệ với Trung Quốc (1991); với Hoa Kỳ (1995); gia nhập Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á - ASEAN (1995); chỉ đạo thiết lập sự liên kết kinh tế với các nước trong khu vực và các tổ chức kinh tế quốc tế, nhằm khơi dậy và phát huy các nguồn lực bên trong và bên ngoài, từng bước đưa đất nước thoát khỏi khủng hoảng, phá vỡ thế bao vây cấm vận, đưa nước ta bước vào kỷ nguyên hội nhập, phát triển” - Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính

Mở cánh cửa hội nhập

Đồng chí Mai Liêm Trực, nguyên Tổng cục trưởng Tổng cục Bưu điện Việt Nam cho biết, việc mở cửa thị trường viễn thông của Việt Nam có dấu ấn quan trọng của Thủ tướng Võ Văn Kiệt. Năm 1994, email đầu tiên của Việt Nam được tạo lập, chính là email của Thủ tướng Võ Văn Kiệt.

Đồng chí Mai Liêm Trực cho biết: vào thời điểm đó (năm 1994-1996), ý kiến phản đối đưa Internet vào Việt Nam cũng có nhưng không nhiều.

Tuy nhiên lại lắm ý kiến lo ngại, kể cả ở lãnh đạo cấp cao. Ai cũng nghĩ rằng, Internet sẽ vào Việt Nam, nhưng có điều đưa sớm hay chậm hơn mà thôi. Vì vậy, vấn đề là liệu chúng ta có mất cơ hội lần nữa hay không. Lúc đó, những người đứng đầu ngành bưu điện cảm nhận Internet sẽ vào Việt Nam nhưng có nguy cơ chậm và nếu cho mở sẽ bị nhiều yếu tố hạn chế ảnh hưởng đến tốc độ phát triển.

Vì vậy, phải thuyết phục mở càng sớm càng tốt. “Vào những giờ chót thuyết phục cho mở Internet ở cấp cao nhất là Thường vụ Bộ Chính trị, Thủ tướng đã đặt ra câu hỏi: Nếu mở Internet ra có chặn được hết những thông tin độc hại hay không? Lúc đó, tôi đứng lên báo cáo đã có văn bản và thông tư liên tịch giữa các bộ như Tổng cục Bưu điện, Bộ Công an và Bộ Văn hóa Thông tin rất chặt chẽ, nhưng trong triển khai do điều kiện kỹ thuật nghiệp vụ không thể nào chặn được hết. Tuy nhiên, chúng ta sẽ hạn chế được đến mức thấp nhất các thông tin độc hại của Internet. Đến năm 1997 thì chính thức mở Internet tại Việt Nam”, đồng chí Mai Liêm Trực nhớ lại.

Ngày 7/11/2006, lễ kết nạp Việt Nam gia nhập Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) được tổ chức tại trụ sở WTO ở Geneva, Thụy Sỹ. Sau đó, kể từ ngày 11/1/2007, Việt Nam chính thức trở thành thành viên thứ 150 của tổ chức thương mại lớn nhất thế giới này. Đây là một trong những sự kiện lớn của Việt Nam trên hành trình đổi mới và hội nhập quốc tế. Để có sự kiện này cũng có dấu ấn quan trọng của đồng chí Võ Văn Kiệt khi đồng chí còn làm Thủ tướng Chính phủ.

Đồng chí Vũ Khoan nhớ lại: Năm 1999, cuộc đàm phán về việc ta gia nhập WTO đã hoàn tất, dự định sẽ ký ở Auckland (New Zealand) nhân Hội nghị cấp cao APEC đang tổ chức tại đây, song bị hoãn do ta vẫn còn băn khoăn về một số điểm. Sang năm 2000, khi trở thành Bộ trưởng Thương mại, nhiệm vụ quan trọng được lãnh đạo Đảng và Nhà nước ta giao cho đồng chí Vũ Khoan là “thu xếp để ký hiệp định gia nhập WTO”.

“Trước khi khăn gói lên đường sang Washington, Mỹ, tôi phải xin ý kiến lãnh đạo. Anh Lê Khả Phiêu, lúc này là Tổng Bí thư, yêu cầu tôi xin thêm ý kiến các đồng chí cố vấn Ban Chấp hành Trung ương: Đỗ Mười, Lê Đức Anh và Võ Văn Kiệt.

Khi gặp đồng chí Võ Văn Kiệt, tôi định trình bày các phương án cụ thể để giải quyết từng điểm còn lại thì ông ngắt lời, nói: Tôi chỉ muốn nhấn mạnh tầm quan trọng của hiệp định này đối với quan hệ quốc tế của nước ta và việc mở rộng thị trường, thúc đẩy phát triển kinh tế, còn những điểm cụ thể các anh tự lo liệu rồi xin ý kiến quyết định của Thủ tướng Chính phủ”, đồng chí Vũ Khoan nhớ lại.

Thủ tướng Võ Văn Kiệt để lại dấu ấn với rất nhiều công trình, dự án lớn của đất nước trong thế kỷ trước, trong đó đường dây 500 kV Bắc-Nam, Nhà máy lọc dầu Dung Quất, đường Láng-Hòa Lạc, đường Hồ Chí Minh, Nhà máy thủy điện Trị An, Nhà máy lọc dầu Dung Quất…

Nhà lãnh đạo gần dân

Thủ tướng Võ Văn Kiệt có tên khai sinh là Phan Văn Hòa. Ông sinh ngày 23/11/1922, tại ấp Bình Phụng, xã Trung Hiệp, huyện Vũng Liêm, Vĩnh Long. Trong suốt quá trình hoạt động cách mạng, ông có rất nhiều bí danh và bí danh Sáu Dân được ông dùng nhiều nhất. Ông thích cánh nhà báo chúng tôi gọi là Sáu Dân thay cho “Thủ tướng Chính phủ”. Đi cùng ông đến các địa phương phía Nam, chúng tôi thấy bà con cũng thường gọi ông là bác/chú/anh Sáu Dân. Người con gái mà ông rất yêu quý cũng được ông đặt cho một cái tên rất đặc biệt “Phan Hiếu Dân”.

Tiếp xúc với Thủ tướng không nhiều, nhưng cánh nhà báo chúng tôi đã học hỏi từ ông rất nhiều về đức tính giản dị, gần dân, yêu dân, kính dân, hiếu dân, cái gì có lợi cho dân thì ông hết sức làm. Cái gì có hại cho dân thì ông hết sức tránh, nói và làm, thực tế, sâu sát công việc, thân ái với đồng chí, khoan dung và độ lượng với người dưới... Tôi nhớ mãi chuyến đi công tác đầu tiên của tôi cùng Thủ tướng Võ Văn Kiệt vào cuối năm 1996 tại Đồng bằng sông Cửu Long. Thủ tướng không chỉ lắng nghe các chuyên gia, mà còn đến tận nơi khảo sát và hỏi ý kiến của người dân.

Có thể nói, trong gần 70 năm hoạt động cách mạng không mệt mỏi vì dân, vì nước, đồng chí Võ Văn Kiệt xứng đáng là một trong những học trò đặc biệt xuất sắc của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Như trong lời điếu văn do Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh đọc tại lễ truy điệu Thủ tướng Võ Văn Kiệt: “Với tư duy chiến lược, với quyết tâm đổi mới, tác phong sâu sát, quyết đoán, luôn tìm tòi, trăn trở, đồng chí Võ Văn Kiệt đã đóng góp xứng đáng vào quá trình hoạch định và tổ chức thực hiện đường lối đổi mới đất nước do Đảng ta khởi xướng và lãnh đạo. Tên tuổi của đồng chí gắn liền với những công trình lớn ở khắp mọi miền đất nước”.

Sôi nổi các hoạt động ý nghĩa nhân kỷ niệm 100 năm Ngày sinh Thủ tướng Võ Văn Kiệt

Sôi nổi các hoạt động ý nghĩa nhân kỷ niệm 100 năm Ngày sinh Thủ tướng Võ Văn Kiệt

Ngày 13/11, Sở Thông tin và Truyền thông TP. Hồ Chí Minh phối hợp với Thành Đoàn Thành phố, cùng một số đơn vị xuất ...

Những chuyện nghề

Những chuyện nghề "nhớ đời" của một nhà báo

Đã là nhà báo, ai cũng có nhiều niềm vui và nỗi buồn trong nghề. Nhân Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam 21/6 năm ...

Thăm lại vùng căn cứ kháng chiến Khu ủy Sài Gòn-Gia Định xưa

Thăm lại vùng căn cứ kháng chiến Khu ủy Sài Gòn-Gia Định xưa

Những ngày cuối tháng Tư, trong không khí cả nước hướng về Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất hoàn toàn đất nước, chúng tôi ...

Sáng mãi tấm gương Võ Văn Kiệt

Sáng mãi tấm gương Võ Văn Kiệt

Mới đấy mà đã đến ngày giỗ đầu của cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt, người mà tên tuổi đã in sâu đậm trong tâm ...

Thủ tướng Võ Văn Kiệt: Người đi mở đường đối ngoại thời kỳ Đổi mới

Thủ tướng Võ Văn Kiệt: Người đi mở đường đối ngoại thời kỳ Đổi mới

Với nụ cười cởi mở, phong thái tự tin và nhanh nhẹn, Thủ tướng mang đến các nước bạn hình ảnh một nước Việt Nam ...

Xem nhiều

Đọc thêm

Khai trương trụ sở Học viện Đào tạo & Tư vấn MindTalk Talent: Nơi phát triển trí tuệ Việt - Dấu ấn 7 năm thành lập

Khai trương trụ sở Học viện Đào tạo & Tư vấn MindTalk Talent: Nơi phát triển trí tuệ Việt - Dấu ấn 7 năm thành lập

Ngày 1/11/ 2024, Học viện Đào tạo & Tư vấn MindTalk Talent chính thức khai trương trụ sở mới tại 86/42 Phổ Quang, Phường 2, Quận Tân Bình, TP. HCM. ...
Nga lên tiếng về việc Ukraine thử nghiệm thành công tên lửa mới

Nga lên tiếng về việc Ukraine thử nghiệm thành công tên lửa mới

Người đứng đầu cơ quan lập pháp Crimea Vladimir Konstantinov ngày 2/11 cáo buộc phương Tây đang bí mật cung cấp vũ khí tầm xa cho Ukraine bằng nhiều chiêu ...
Doanh nhân Mai Phương: Đam mê, tâm huyết cùng Đông trùng hạ thảo

Doanh nhân Mai Phương: Đam mê, tâm huyết cùng Đông trùng hạ thảo

Thời điểm đại dịch Covid -19 bùng phát từ năm 2020 cũng là doanh nhân Nguyễn Thị Mai Phương nhận ra tiềm năng to lớn của thị trường các sản ...
Nguy cơ nạn đói đang gia tăng, Nam Sudan cần hơn 400 triệu USD

Nguy cơ nạn đói đang gia tăng, Nam Sudan cần hơn 400 triệu USD

Liên hợp quốc kêu gọi khẩn cấp quyên góp 404 triệu USD nhằm hỗ trợ các hoạt động viện trợ nhân đạo tại Nam Sudan trong năm tới trong bối ...
Ông Nghiêm Xuân Thành giữ chức Bí thư Tỉnh ủy Khánh Hòa

Ông Nghiêm Xuân Thành giữ chức Bí thư Tỉnh ủy Khánh Hòa

Chiều 2/11, tại thành phố Nha Trang, Tỉnh ủy Khánh Hòa tổ chức hội nghị công bố quyết định của Bộ Chính trị về công tác cán bộ.
Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Chơi chiêu 'chẳng có gì ngoài tiền' để ủng hộ ông Trump tại chiến địa quyết định, 'đại gia' Elon Musk thách thức tòa án

Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Chơi chiêu 'chẳng có gì ngoài tiền' để ủng hộ ông Trump tại chiến địa quyết định, 'đại gia' Elon Musk thách thức tòa án

Chương trình của tỷ phú Elon Musk tặng 1 triệu USD ngẫu nhiên cho cử tri khi tham gia bầu cử Tổng thống Mỹ ngày 5/11 tới vướng vào kiện ...
Israel-Iran: Trả đũa trong tính toán

Israel-Iran: Trả đũa trong tính toán

Israel tiến hành tập kích đường không vào nhiều mục tiêu ở Iran. Đợt tấn công trả đũa của Israel có những điểm đáng chú ý và đặt ra nhiều vấn đề.
Phần Lan-Trung Quốc: Van giảm áp

Phần Lan-Trung Quốc: Van giảm áp

Không chỉ thúc đẩy quan hệ song phương, chuyến thăm Trung Quốc của Tổng thống Phần Lan còn góp phần ổn định quan hệ Trung Quốc EU...
Bán đảo Triều Tiên nóng ran, căng thẳng leo thang, 'gọi tên' bờ vực chiến tranh

Bán đảo Triều Tiên nóng ran, căng thẳng leo thang, 'gọi tên' bờ vực chiến tranh

Bán đảo Triều Tiên bất ngờ trở nên nóng bỏng nhất trong 70 năm qua, đến mức nhiều chuyên gia nhận định tình thế bên miệng hố chiến tranh...
Hội nghị thượng đỉnh BRICS và công cụ nâng tầm tự chủ

Hội nghị thượng đỉnh BRICS và công cụ nâng tầm tự chủ

Tăng cường quyền tự chủ và chủ quyền tài chính, giảm phụ thuộc vào hệ thống do phương Tây chi phối là một trong những trọng tâm của Hội nghị BRICS...
Tổng thống Mỹ đến Đức: Chuyến chia tay không nhẹ nhàng!

Tổng thống Mỹ đến Đức: Chuyến chia tay không nhẹ nhàng!

Không còn đua tiếp vào Nhà Trắng khiến việc đến Đức lần này của ông Joe Biden trở thành chuyến đi tạm biệt châu Âu trên cương vị Tổng thống Mỹ.
ASEAN tiếp tục khẳng định vai trò trung tâm

ASEAN tiếp tục khẳng định vai trò trung tâm

Không chỉ thảo luận vấn đề nội bộ, Hội nghị cấp cao ASEAN và các hội nghị liên quan còn là cơ hội để Hiệp hội khẳng định vai trò trung tâm của mình.
Quan hệ Mỹ-Anh hậu bầu cử: Hai ngã rẽ trước chân trời mới

Quan hệ Mỹ-Anh hậu bầu cử: Hai ngã rẽ trước chân trời mới

Quan hệ truyền thống Mỹ-Anh có thể sẽ đổi khác, khi cuộc bầu cử sắp tới mở ra hai viễn cảnh khác nhau cho mối thâm tình này.
Bài phát biểu tranh cử cuối cùng của bà Kamala Harris: Những 'đòn công kích' phút chót, so sánh rất giàu hình ảnh

Bài phát biểu tranh cử cuối cùng của bà Kamala Harris: Những 'đòn công kích' phút chót, so sánh rất giàu hình ảnh

Phó Tổng thống Kamala Harris đã có bài phát biểu khép lại chiến dịch tranh cử tại công viên Ellipse ở Washington, D.C.
'Ván cờ' Nga-Ukraine trước ngã rẽ bầu cử Mỹ

'Ván cờ' Nga-Ukraine trước ngã rẽ bầu cử Mỹ

Kết quả bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2024 sẽ có ảnh hưởng lớn đến cục diện xung đột Nga-Ukraine.
Quan hệ Mỹ-Ấn đi về đâu sau khi Nhà Trắng đổi chủ?

Quan hệ Mỹ-Ấn đi về đâu sau khi Nhà Trắng đổi chủ?

Bất kể ai giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ, chính quyền Washington mới cần tiếp tục xây dựng quan hệ hợp tác tốt đẹp với Ấn Độ.
Gia tăng 'sức nóng', BRICS được định vị là nhân tố chủ chốt trong quản trị toàn cầu tương lai

Gia tăng 'sức nóng', BRICS được định vị là nhân tố chủ chốt trong quản trị toàn cầu tương lai

Sức ảnh hưởng toàn cầu đang gia tăng của BRICS định vị nhóm này sẽ là một nhân tố chủ chốt trong quản trị toàn cầu tương lai.
Chiến lược số hóa và người cao tuổi - Nhìn từ kinh nghiệm Nhật Bản

Chiến lược số hóa và người cao tuổi - Nhìn từ kinh nghiệm Nhật Bản

Theo Will Fee - nhà nghiên cứu của Tập đoàn Yuri có trụ sở tại Tokyo và là tác giả bài viết trên tờ Nikkei Asia có tiêu đề 'các nhà tuyển dụng Nhật Bản ...
Phiên bản di động