Ông Mai Văn Trinh, Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng (Bộ GD&ĐT) lý giải vấn đề liên quan đến phổ điểm thi tốt nghiệp THPT năm 2021. |
Phân tích phổ điểm các môn thi tốt nghiệp THPT năm 2021, ông có đánh giá gì về kết quả điểm thi năm nay?
Nhìn một cách khái quát thì phổ điểm của phần lớn các môn thi trong đợt 1 Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2021 về cơ bản gần với phân bố chuẩn.
So với năm 2020, các thông số thống kê cơ bản của các phổ điểm thi năm nay không thay đổi nhiều. Điều này nói lên kỳ thi cơ bản ổn định. Qua phân tích phổ điểm cho thấy, đề thi đã bám sát chuẩn kiến thức, kỹ năng, phù hợp với mục tiêu của Kỳ thi là tốt nghiệp THPT nhưng vẫn có độ phân hóa phù hợp.
Đi sâu vào phân tích phổ điểm của từng địa phương, vùng miền, cho thấy kết quả điểm thi phản ánh khách quan chất lượng dạy học của các địa phương, vùng miền. Cụ thể, những địa phương, vùng miền có truyền thống học tập, điều kiện dạy học tốt thì kết quả thi cao hơn; các địa phương, vùng miền có điều kiện khó khăn hơn, thì kết quả học tập thể hiện qua kết quả điểm thi cũng thấp hơn.
Năm nay, Bộ GD&ĐT tiếp tục đối sánh điểm thi tốt nghiệp THPT năm 2021 với điểm học bạ lớp 12 của thí sinh. Kết quả đối sánh cho thấy, vẫn có sự chênh lệch.
Tuy nhiên, so với năm 2020 sự chênh lệch giữa kết quả điểm thi và điểm học bạ đã được thu hẹp. Ở một số môn của một số địa phương, kết quả học tập thể hiện trong học bạ khá sát với điểm thi tốt nghiệp THPT. Điều này cho thấy công tác kiểm tra, đánh giá trong quá trình dạy học của các địa phương đã có tiến bộ.
Phổ điểm môn tiếng Anh thi tốt nghiệp THPT năm 2021 có 2 đỉnh. |
Phổ điểm môn tiếng Anh năm nay có điểm đặc biệt là xuất hiện 2 đỉnh trong cùng một phổ. Hiện tượng này có thể lý giải như thế nào, thưa ông?
Bộ GD&ĐT đã phân tích chi tiết phổ điểm môn tiếng Anh trong Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2021. Theo đó, phổ điểm chung của cả nước đối với môn thi này xuất hiện 2 đỉnh và dường như là phép cộng của 2 phổ điểm chuẩn. Một phổ điểm ứng với vùng có số điểm thấp, một phổ điểm ứng với vùng có số điểm cao hơn.
Cũng cần nói thêm rằng, phổ điểm môn tiếng Anh thi tốt nghiệp THPT năm 2021 của cả nước khá đồng dạng với phổ điểm thi tiếng Anh của một số tỉnh, thành phố lớn vốn có sự khác biệt rõ về điều kiện dạy học, nhất là điều kiện dạy học môn ngoại ngữ giữa các quận, huyện có điều kiện kinh tế - xã hội khác nhau.
Để có cách nhìn toàn diện, chính xác với phổ điểm môn tiếng Anh, chúng tôi đã phân tích phổ điểm của từng nhóm thí sinh ở các vùng miền khó khăn và vùng miền có điều kiện dạy học thuận lợi.
Đối với nhóm thí sinh thuộc vùng miền khó khăn về cơ sở vật chất, đội ngũ giáo viên,… đặc biệt 2 năm qua bị ảnh hưởng của dịch Covid-19, các em phải học trực tuyến khiến việc học ngoại ngữ bằng hình thức này có những thiệt thòi nhất định. Kết quả phân tích phổ điểm của nhóm thí sinh thuộc vùng miền này cho thấy điểm trung bình thấp hơn nhưng dạng phổ điểm gần với phân bố chuẩn.
Tương tự phân tích với nhóm thí sinh ở vùng có điều kiện thuận lợi hơn thì kết quả điểm trung bình tốt hơn, có nhiều điểm cao hơn và phổ điểm cũng gần với phân bố chuẩn.
Từ việc phân tích như vậy cho thấy, đề thi môn tiếng Anh năm nay đã phản ánh khách quan kết quả học tập của thí sinh cũng như phản ánh trung thực điều kiện dạy học của các nhà trường là khác nhau, đặc biệt giữa các nhà trường ở vùng thuận lợi và vùng khó khăn.
Cũng cần bình luận thêm rằng, chất lượng dạy và học môn ngoại ngữ trong trường phổ thông thời gian gần đây đang được chú trọng, đầu tư hơn; xu hướng đổi mới dạy học ngoại ngữ những năm gần đây đã thu hút nhiều học sinh đầu tư vào học tiếng Anh.
Số lượng học sinh dùng điểm thi môn tiếng Anh trong tổ hợp xét tuyển vào các trường đại học khá nhiều, trong đó có cả trường tốp cao.
Bên cạnh đó, cũng có nhiều học sinh phấn đấu để đạt được chứng chỉ ngoại ngữ uy tín để sử dụng tuyển sinh trong nước và du học nước ngoài. Điều này dẫn đến có nhiều học sinh đạt kết quả cao môn Ngoại ngữ trong kỳ thi năm nay.
Giáo dục công dân tiếp tục có một năm “đứng đầu” trong số các môn thi với số lượng điểm 10 khá lớn, ông lý giải ra sao về kết quả này?
Trong nhiều năm qua, đổi mới giáo dục trong các nhà trường phổ thông đã được triển khai theo định hướng hình thành phẩm chất, năng lực học sinh; công tác giáo dục đạo đức, giáo dục pháp luật trong các nhà trường cũng được quan tâm và nâng cao.
Bên cạnh các chương trình giáo dục trong nhà trường, còn có các chương trình, dự án hỗ trợ nhà trường trong việc giáo dục đạo đức, lối sống, nhân cách cho các em.
Phổ điểm môn Giáo dục công dân "lệch" hẳn về phía bên phải, tức mức điểm cao chiếm đa số. |
Thêm nữa, định hướng ra đề thi môn Giáo dục công dân những năm gần đây và năm 2021 không đặt nặng vào việc yêu cầu học sinh phải ghi nhớ máy móc hoặc học thuộc lòng, mà tăng cường các câu hỏi có tính chất vận dụng pháp luật, câu hỏi gắn liền với đạo đức lối sống, những gì diễn ra trong đời sống xã hội hằng ngày, thậm chí trong quan hệ bạn bè, thầy cô, gia đình.
Chính vì thế, bằng phương pháp vận dụng những kiến thức đã học vào cuộc sống, nhiều học sinh đã giải quyết được vấn đề trong thực tế.
Kết quả môn Giáo dục công dân cũng cho thấy, việc đổi mới dạy học và ra đề thi theo hướng thực hành pháp luật, nâng cao các chuẩn mực đạo đức, vận dụng pháp luật vào cuộc sống là một định hướng đúng.
Xu hướng và tinh thần này cần được tiếp tục được triển khai trong dạy học, kiểm tra, đánh giá môn Giáo dục công dân trong những năm tới.
Với phổ điểm thi năm nay, ông đánh thế nào về tác động của kết quả thi tốt nghiệp THPT đối với công tác tuyển sinh của các đại học đã lựa chọn sử dụng kết quả thi này để xét tuyển?
Phân tích phổ điểm của một số tổ hợp xét tuyền thống cho thấy phổ điểm của các tổ hợp này khá gần với phân bố chuẩn. Điểm trung bình của các tổ hợp tăng nhẹ so với năm 2020, kết quả thi có độ phân hóa tốt.
Điều này sẽ tạo thuận lợi cho các cơ sở giáo dục đại học, kể cả các trường tốp cao làm cơ sở để tuyển sinh.