| Loài nhện Anelosimus eximius sống thành từng đàn có thể bao gồm hàng nghìn cá thể. (Nguồn: Wikimedia Commons) |
Nhện Anelosimus eximius, được nhà nghiên cứu người Pháp Eugene Simon tìm thấy cách đây hơn một thế kỷ, có xu hướng "góp gạo thổi cơm chung" qua nhiều thế hệ.
Chúng là loài nhện duy nhất sống theo lối bầy đàn trên thế giới, lên tới hàng nghìn cá thể. Cá biệt có trường hợp, từng ghi nhận tới 50.000 con "nhện xã hội" Anelosimus eximius sống trong cùng một tấm mạng rất dày, và dài vài mét.
Khi con mồi rơi vào lưới của chúng, nhện Anelosimus eximius phối hợp và tấn công nạn nhân cùng nhau. Điều này cho phép chúng hạ gục con mồi lớn hơn nhiều so với cơ thể nếu săn một mình.
Raphael Jeanson, nhà nghiên cứu tại Trung tâm Nghiên cứu về Nhận thức Động vật (CRCA) tại Đại học Toulouse ở Pháp, đồng thời là tác giả của một nghiên cứu mới về loài "nhện xã hội" cho biết:
"Điều tuyệt vời là không hề có vai trò lãnh đạo nào trong số những con nhện này. Thay vào đó, toàn bộ đàn nhện điều phối cuộc tấn công với mỗi cá thể nhận được cùng một thông tin".
Khi tấn công, nhện lao vào con mồi bằng cách đồng bộ hai giai đoạn di chuyển, gồm: áp sát nạn nhân đang vật lộn và đứng yên. Điều này cho phép những con nhện xác định thời gian tiếp cận của chúng, để tất cả cùng tấn công một lúc.
Raphael Jeanson lý giải, đối với một con nhện, mỗi bước đi của nó đều tạo ra tiếng ồn. Do vậy, chúng phải dừng di chuyển trong giây lát để có thể "lắng nghe" con mồi, để đảm bảo rằng chúng vẫn đang đi đúng hướng.
Hiện, vẫn chưa rõ tại sao nhện Anelosimus eximius lại chọn lối sống theo bầy đàn. Tuy nhiên, các nhà khoa học cho rằng: Do mỗi cá thể nhện Anelosimus eximius có kích thước rất nhỏ, trung bình chỉ từ 1,8 - 7,5 mm, nên chúng cần một sự gắn bó chặt chẽ để cùng nhau xây tổ, giăng tơ, làm lưới bắt mồi và cùng nhau chiến đấu chống lại những kẻ săn mồi nguy hiểm.
Tuy nhiên, trong xã hội nhện Anelosimus eximius lại tồn tại trạng thái "âm thịnh dương suy" khá nghiêm trọng, khi chỉ có khoảng từ 5-22% là nhện đực.
Dù có sự thiếu hụt giới tính như vậy, nhưng nhện Anelosimus eximius vẫn có thể sinh hoạt bình thường, thậm chí có một đời sống khá tiến triển do sự bình đẳng trong phân công làm việc.
Theo đó, chúng cùng nhau làm việc để xây dựng, bảo trì, dọn dẹp và chăm sóc cho "tổ ấm" chung của đại gia đình.
Loài nhện này cũng ưa chuộng lối sống ít thay đổi. Một khi đã tìm được nơi ở thích hợp, nhện Anelosimus eximius sẽ định cư ở đó lâu dài, chứ không lang bạt tới nhiều vùng đất như những loài nhện khác.
Đây được xem là một lối sống rất khoa học và bình đẳng.