| (Từ trái qua phải) Các cựu tổng thống George W. Bush, Bill Clinton, Jimmy Carter, George H.W. Bush. |
Con số được công bố đã khiến cho không ít người "nhướn mày" về mức lương hưu cùng những ưu đãi cao "ngất ngưởng" của các cựu Tổng thống Mỹ…
Theo báo cáo, cựu Tổng thống George W. Bush hiện là tổng thống gây tốn kém nhất. Riêng ông đã tiêu tốn một khoản tiền từ ngân sách trên 1,3 triệu USD, bao gồm gần 400.000 USD cho văn phòng riêng tại Dallas, 85.000 USD cho điện thoại và 60.000 USD chi phí đi lại.
Tiếp đó là cựu Tổng thống Bill Clinton với tổng số tiền gần 1 triệu USD. Cựu Tổng thống chi phần lớn lương hưu do Chính phủ chu cấp để trả tiền thuê văn phòng riêng của ông tại Harlem, gần nhà hát Apollo. Số tiền này ước tính gần 450.000 USD. Thân phụ của Tổng thống George W. Bush, cựu Tổng thống George H.W. Bush đứng hàng thứ 3 với khoản chi tiêu lên tới 850.000 USD. Cựu Tổng thống Jimmy Carter đứng cuối danh sách với mức khoảng 500.000 USD, trong đó có 15.000 USD phí tem thư.
Theo Luật của Mỹ, phu nhân của các cố Tổng thống cũng sẽ nhận được khoản phụ cấp 20.000 USD/năm nhưng phu nhân cố Tổng thống Ronald Reagan, bà Nancy Reagan đã từ chối nhận số tiền này vào năm ngoái. Bà chỉ chấp nhận 14.000 USD để chi trả bưu phí.
Tổng chi phí được công bố chưa gồm tiền chi cho lực lượng mật vụ để bảo vệ họ cùng vợ con. Các phi phí này nằm trong một khoản ngân sách riêng và không được công bố công khai.
Việc tài trợ cho các cựu Tổng thống bắt đầu được thực hiện từ năm 1958, khi Quốc hội thông qua Luật Cựu Tổng thống chủ yếu để đối phó với tình trạng khủng hoảng về tài chính của Nhà Trắng sau khi cố Tổng thống Harry Truman rời nhiệm sở. Mục đích chính là giúp bảo vệ phẩm giá của một tổng thống sau khi về hưu, cũng như giúp chi trả các chi phí liên quan tới hoạt động của cựu lãnh đạo, như trả lời phỏng vấn và đi lại.
Luật Cựu Tổng thống của Mỹ quy định, sau khi rời nhiệm sở, các cựu chủ nhân Nhà Trắng sẽ được cấp một khoản lương hưu tương đương Bộ trưởng trong nội các, tức khoảng 200.000 USD, cộng thêm với 96.000 USD một năm để chi trả cho một văn phòng làm việc nhỏ. Ngoài ra, các cựu tổng thống còn nhận được các khoản trợ cấp khác như tiền phí đi lại, phí bưu chính,… thậm chí là tiền lương, thưởng cho đội ngũ nhân viên phục vụ.
Tổng số tiền chi cho các cựu Tổng thống Mỹ trong năm 2012 đã ít hơn năm 2011 khoảng 200.000 USD. Tổng số tiền chi trong năm 2010 còn cao hơn thế. Nhưng nếu so với hàng ngàn tỷ USD chính phủ chi tiêu mỗi năm, số tiền này chỉ như "muối bỏ bể".
Tuy vậy, sau khi công bố, bản báo cáo vẫn vấp phải nhiều ý kiến phản đối của người dân Mỹ. Nhiều người cho rằng, việc trợ cấp cho các cựu Tổng thống Mỹ là không thực sự cần thiết và nếu có thì cũng không đến mức phải nhiều như vậy, nhất là trong bối cảnh khủng hoảng kinh tế vài năm trở lại đây. Một thực tế là nhiều cựu Tổng thống sau khi rời Nhà Trắng vẫn có thu nhập đáng mơ ước từ việc tham gia diễn thuyết, viết sách và các hoạt động khác. Vấn đề càng trở nên gay gắt hơn, đặc biệt là vào thời điểm chính quyền liên bang đang chủ trương cắt giảm chi tiêu và thâm hụt ngân sách.
Năm ngoái, Jason Chaffetz, một nghị sĩ thuộc đảng Cộng hòa đến từ bang Utah đã đề xuất một dự luật giúp tiết kiệm ngân sách chi trả cho các cựu Tổng thống Mỹ. Theo đó, mỗi cựu Tổng thống sẽ được nhận mức lương hưu là 200.000 USD, cộng thêm với 200.000 USD trợ cấp. Nếu cựu Tổng thống nào kiếm được hơn số tiền 400.000 USD ngân sách, trợ cấp hàng năm của họ sẽ bị cắt giảm tương ứng với số tiền họ kiếm được. Tuy nhiên, dự luật này không nhận được nhiều hưởng ứng của các thành viên trong Quốc hội và hiện tại vẫn chưa được thông qua.
Kim Giang (Theo AP)