Cuộc khủng hoảng Pakistan dường như đã làm cho dư luận “lãng quên” trong chốc lát vấn đề đối đầu Mỹ - Iran. Tuy nhiên, trên thực tế điều đó cũng đã không kéo dài được lâu. Quân đội Mỹ hôm 7/1 cho biết 5 thuyền cao tốc có vũ trang của Iran đã tiếp cận và đe dọa cho nổ tung 3 tàu chiến của hải quân nước này - gồm tàu tuần tiễu USS Port Royal, tàu khu trục USS Hopper và tàu khu trục nhỏ USS Ingraham - đang trên đường đi qua eo biển Hormuz để đến Vịnh Ba Tư. Vụ việc kéo dài 30 phút, không có bất cứ sự đổ máu nào xảy ra, nhưng không ít người hoài nghi đây là một lời nhắc nhở của Iran rằng, phải có lý do để vùng Vịnh này được gọi là vịnh Ba Tư. Và người Iran lựa chọn eo biển Hormuz – con đường dẫn dầu duy nhất của Vùng Vịnh, để Mỹ nhớ rằng Iran đang nắm trong tay một “nút dầu” của thế giới.
Vụ đụng độ đã khoét sâu mối quan hệ vốn căng thẳng giữa Mỹ - Iran và thổi bùng mối lo ngại về một cuộc đối đầu quân sự. Giới quan sát cũng đặt nghi vấn về thời điểm diễn ra sự việc - vài ngày trước khi Tổng thống Bush tới khu vực, chuyến đi mà Tehran phê phán là để can thiệp một cách không cần thiết vào Trung Đông. Một nội dung chính trong chương trình nghị sự của ông Bush là tìm kiếm sự ủng hộ của các đồng minh trong việc chống lại Iran và dường như Washington đang có “cớ” để lên án “mối đe dọa về an ninh” này. “Đây là một hành động khiêu khích. Họ sẽ phải chịu trách nhiệm về những hậu quả nếu tiếp tục có những hành động như vậy,” Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Stephen Hadley phát biểu như vậy khi lên máy bay cùng Tổng thống Bush đến thăm Israel. Phó Đô đốc Kevin J. Cosgriff, chỉ huy lực lượng hải quân Mỹ trong vùng, chỉ trích đây là “một sự gây hấn không cần thiết” trong lúc người phát ngôn Lầu Năm Góc nói người Iran đã hành động một cách “khinh suất và nguy hiểm”.
Tehran đã đấu dịu về vụ việc trên. Phủ nhận thông tin mà phía Mỹ đưa ra, giới chức Iran buộc tội Washington đã làm giả video và đoạn ghi âm cho thấy thuyền cao tốc Iran quấy nhiễu tàu chiến Mỹ và khẳng định rằng đây chỉ là thủ tục thông thường để nhận diện tàu và không có gì đặc biệt. Truyền hình quốc gia Iran dẫn lời một nguồn tin trong lực lượng Vệ binh cho hay: “Không có thông điệp de dọa nào được đưa ra”. Báo chí nước này bình luận rằng giới truyền thông Mỹ cố tình làm rùm beng vụ việc nhằm bôi nhọ hình ảnh của Iran trước chuyến đi Trung Đông của ông Bush. Trên thực tế, một Iran không còn là mối đe dọa nghiêm trọng sẽ làm mất đi con bài tốt nhất để Mỹ có thể tập hợp liên minh chống Iran trong khu vực, đặc biệt là trong bối cảnh các nỗ lực của Mỹ ở đây đều không đạt kết quả như mong muốn.
Theo các nhà quan sát, Washington quan tâm đến Trung Đông là để chống lại việc Iran có ý đồ thâu tóm vùng Vịnh và vùng dầu lửa. 60% trữ lượng dầu của thế giới nằm dưới vùng biển này và 17 triệu thùng dầu trong xuất khẩu dầu thô hàng ngày được vận chuyển qua eo Hormuz. Không còn có gì để băn khoăn việc Lực lượng Vệ binh cộng Hòa Iran quyết định vạch một đường lên eo biển Hormuz. Trong khi đó, nhiều nước Ảrập lo sợ sự đối đầu giữa Iran và Mỹ có thể bùng lên thành một cuộc chiến tranh, đẩy các nước này rơi vào giữa làn đạn và làm ảnh hưởng đến tuyến đường chuyên chở dầu quan trọng đi qua eo biển Hormuz. Ngay sau thông tin về vụ đối đầu trên tại tuyến đường vận chuyển dầu quan trọng, giá dầu thế giới đã nhích lên đôi chút. Giá dầu thô đã tăng 49 cent, lên 98,40 USD/thùng trước khi giảm xuống.
Khánh Linh