| Tăng trưởng kinh tế Mỹ dự kiến chỉ tăng 0,5% trong năm tới. (Nguồn: Fxtrading) |
Suy thoái nhẹ?
Fitch Ratings hạ tăng trưởng kinh tế Mỹ trong năm nay và năm sau bởi chiến dịch chống lạm phát tích cực của Fed trong lịch sử. Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Mỹ dự kiến sẽ chỉ tăng 0,5% trong năm tới, giảm so với mức 1,5% trong dự báo tháng 6 của công ty.
Theo cơ quan này, lạm phát cao sẽ “làm hao mòn quá nhiều” thu nhập hộ gia đình vào năm tới, đồng thời thu hẹp chi tiêu của người tiêu dùng đến mức gây ra suy thoái trong quý II/2023.
Dự báo ảm đạm làm tăng thêm nỗi lo sợ cho thị trường, các nhà kinh tế và các nhà lãnh đạo doanh nghiệp. Điều này cũng dấy lên lo ngại rằng, nền kinh tế lớn nhất thế giới đang trên bờ vực suy thoái - chỉ 2,5 năm sau cuộc suy thoái cuối cùng.
Tuy nhiên, điều đáng chú ý là cuộc suy thoái này có thể không quá mạnh. Các nhà kinh tế tại Fitch Ratings cho biết: “Cuộc suy thoái Mỹ lần này có thể khá nhẹ".
Cơ quan tín dụng lập luận nền kinh tế lớn nhất thế giới bước vào giai đoạn khó khăn này với tư thế như một thế mạnh, đặc biệt là vì người tiêu dùng không phải gánh nhiều nợ như trong quá khứ.
Các nhà kinh tế của Fitch Ratings viết: “Tài chính hộ gia đình Mỹ hiện nay mạnh hơn nhiều so với năm 2008, hệ thống ngân hàng lành mạnh hơn và có rất ít bằng chứng về việc xây dựng quá mức trên thị trường nhà ở”.
Cuộc Đại suy thoái, bắt đầu vào cuối năm 2007 gần như dẫn đến sự sụp đổ của hệ thống tài chính. Và đại dịch Covid-19 năm 2020 đẩy tỷ lệ thất nghiệp tăng vọt lên gần 15%.
Ngược lại, Fitch Ratings nhận thấy, tỷ lệ thất nghiệp tăng sẽ tăng từ mức 3,5% lên mức 5,4% vào năm 2024. Điều đó có nghĩa là tỷ lệ thấy nghiệp sẽ tăng 1,9 điểm phần trăm so với mức hiện tại và mất hàng triệu việc làm.
Báo cáo cho biết: "Một bảng cân đối tiêu dùng rất mạnh mẽ và thị trường lao động mạnh nhất trong nhiều thập niên sẽ giảm bớt tác động của cuộc suy thoái lần này".
Lạm phát vẫn "đám mây lớn nhất"
Cơ quan tín dụng Fitch Ratings nói rằng, cuộc suy thoái tiếp theo có thể sẽ tương tự với cuộc suy thoái bắt đầu vào tháng 7/1990 và kết thúc vào tháng 3/1991. Có những điểm tương đồng thú vị giữa hiện tại và đầu những năm 1990.
Cuộc suy thoái năm 1990 xảy ra sau khi Fed nỗ lực chống lạm phát bằng cách tăng nhanh lãi suất. Song song với đó, cuộc suy thoái đó được dẫn trước bởi một cú sốc giá năng lượng.
Hiện tại, giá năng lượng cũng đang tăng vọt trên thế giới, có liên quan đến xung đột Nga-Ukraine.
Các cuộc thăm dò gần đây cho thấy, các cử tri ngày nay cũng tập trung cao độ vào tình trạng lạm phát. Trong một cuộc thăm dò của New York Times được công bố đầu tuần này, 44% cử tri cho biết, lo ngại lạm phát là vấn đề quan trọng nhất mà nước Mỹ phải đối mặt - cao hơn nhiều so với bất kỳ vấn đề nào khác.
Lạm phát vẫn là "đám mây lớn nhất" bao trùm nền kinh tế Mỹ. Chi phí sinh hoạt cao đang làm xói mòn giá trị của đồng lương công nhân và làm suy giảm niềm tin của người tiêu dùng.
Lạm phát dai dẳng cũng đã khiến Fed "hãm phanh" nền kinh tế bằng cách tăng mạnh lãi suất.
Đó là lý do tại sao trong một cuộc khảo sát riêng biệt của The Wall Street Journal, các nhà kinh tế cho rằng, khả năng suy thoái trong 12 tháng tới là 63%, mức cao nhất trong hơn hai năm.
Giám đốc điều hành JPMorgan Chase Jamie Dimon nhận định, sự kết hợp “rất, rất nghiêm trọng” của những thách thức có thể gây ra suy thoái vào giữa năm tới.
Fitch Ratings cũng dự đoán, vẫn có nguy cơ suy thoái sâu hơn cuộc suy thoái năm 1990, một phần là do các công ty Mỹ đang gánh nhiều nợ hơn so với quy mô nền kinh tế hơn 30 năm trước.
Điểm sáng lớn nhất của nền kinh tế là thị trường việc làm khi tỷ lệ thất nghiệp thấp nhất kể từ năm 1969. Tuy nhiên, các quan chức Fed kỳ vọng, tỷ lệ thất nghiệp sẽ tăng trong những quý tới và nền kinh tế Mỹ sẽ thua lỗ. 175.000 việc làm một tháng trong quý đầu tiên của năm tới.
"Vùng nước" chưa được thăm dò
Ngay cả các quan chức Nhà Trắng cũng thừa nhận về khả năng suy thoái của nền kinh tế lớn nhất thế giới.
Tổng thống Joe Biden nói với CNN rằng, "một cuộc suy thoái nhẹ" là có thể xảy ra, dù ông không lường trước được điều đó.
Bộ trưởng Giao thông vận tải Pete Buttigieg cũng nhận định, suy thoái là "có thể xảy ra nhưng không phải là không thể tránh khỏi".
Mặc dù rủi ro đã tăng lên, nhưng không ai, kể cả Fed, có thể biết chính xác tất cả những điều này sẽ diễn ra như thế nào. Không thể nói điều gì sẽ xảy ra với nền kinh tế trị giá 23 nghìn USD, sau khi chịu ảnh hưởng của hai năm sau đại dịch kéo dài và ảnh hưởng từ xung đột Nga-Ukraine.