| Ngày 13/10, Mỹ thông báo đã đạt được một “thỏa thuận về mặt nguyên tắc” với Nga nhằm gia hạn New START. (Nguồn: Vajiramias) |
Sau mấy vòng đàm phán giữa Mỹ và Nga về gia hạn hiệu lực của Hiệp định New START nhưng không đạt được tiến triển gì, Nga bất ngờ đưa ra đề nghị mới cho Mỹ. Đề nghị này trong thực chất không nhằm để giúp đàm phán thành công kịp trước khi hiệp định New START chính thức hết hiệu lực vào đầu tháng 2/2021, mà chỉ để có thêm được thời gian đàm phán giữa hai bên.
Theo đề nghị mới của Nga, hiệp định nói trên được gia hạn hiệu lực thêm một năm và trong khoảng thời gian ấy cả hai bên "đông cứng" số lượng đầu đạn hạt nhân.
Cái lợi duy nhất đối với Mỹ ở đề nghị này của Nga là Mỹ chỉ bị kiềm chế về số lượng đầu đạn hạt nhân trong khi không bị ràng buộc gì nữa vào các quy định hay cam kết khác về giải trừ vũ khí hạt nhân.
Nhưng trong thực chất, nhượng bộ này của phía Nga hoàn toàn chưa đủ mức để có thể trang trải những yêu cầu của Mỹ cho việc thay thế thoả thuận cũ bằng thoả thuận mới về giải trừ vũ khí hạt nhân, trong đó đặc biệt là điều kiện cả Trung Quốc bây giờ cũng phải tham gia tiến trình giải trừ vũ khí hạt nhân. Dù vậy, nó vẫn có lợi cho Tổng thống Mỹ Donald Trump trong cuộc vận động tranh cử tổng thống hiện tại.
Phía Mỹ chủ ý biến cuộc chơi tay đôi giữa Mỹ và Nga trên lĩnh vực này lâu nay thành cuộc chơi tay ba với cả Trung Quốc nữa từ giờ trở đi. Nga không có lợi ích gì với việc hùa theo Mỹ thúc ép Trung Quốc giải trừ kho vũ khí hạt nhân của Trung Quốc. Hơn nữa, Trung Quốc cũng đã bác bỏ điều kiện kia của Mỹ.
Mỹ kiên quyết đặt điều kiện như thế thì thoả thuận cũ khó có thể tiếp tục tồn tại và cả khi được gia hạn hiệu lực như đề nghị của Nga thì cũng vẫn không tránh khỏi bị đoản thọ. Thoả thuận mới càng khó có thể có được. Nếu ông Joe Biden đắc cử Tổng thống Mỹ thì triển vọng may ra mới có thể khác.