| Tàu Philippines phun vòi rồng vào một tàu nước ngoài tại khu vực tranh chấp. (Nguồn: Inquirer.net) |
Ngày 23/3 theo giờ địa phương, Bộ Ngoại giao Mỹ tuyên bố nước này sát cánh cùng đồng minh Philippines và lên án các hành động của Trung Quốc nhằm vào các hoạt động hàng hải hợp pháp của Philippines ở Biển Đông.
Theo Bộ Ngoại giao Mỹ, việc các tàu của Trung Quốc liên tục sử dụng vòi rồng và các hành động ngăn chặn liều lĩnh đã gây thương tích cho các quân nhân Philippines và tàu tiếp tế của nước này bị hư hại đáng kể.
Các hành động của lực lượng Trung Quốc ngăn cản hoạt động luân chuyển nhân sự thông thường và tước đi quyền được tiếp tế cần thiết đối với các quân nhân Philippines tại Bãi Cỏ Mây.
Vụ việc này càng chứng tỏ Bắc Kinh liên tục cản trở việc các tàu Philippines thực hiện quyền tự do hàng hải trên biển và làm gián đoạn các tuyến đường tiếp tế tới tiền đồn lâu đời này. Bộ Ngoại giao Mỹ cho rằng các hành động của Trung Quốc đang gây bất ổn cho khu vực và thể hiện rõ không tuân thủ luật pháp quốc tế.
Căn cứ theo quyết định ràng buộc về mặt pháp lý của tòa án quốc tế ban hành vào tháng 7/2016, Trung Quốc không có yêu sách hàng hải hợp pháp đối với các vùng biển xung quanh và ngay tại Bãi Cỏ Mây, vốn là một thực thể thủy triều thấp rõ ràng nằm trong vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của Philippines.
Như được quy định theo Công ước Luật Biển năm 1982, quyết định của tòa trọng tài năm 2016 là quyết định cuối cùng và ràng buộc về mặt pháp lý đối với cả Trung Quốc và Philippines. Giới chức Mỹ kêu gọi Trung Quốc tuân thủ phán quyết và chấm dứt hành vi nguy hiểm cũng như gây bất ổn trong khu vực.
Bộ Ngoại giao Mỹ tái khẳng định rằng Điều IV của Hiệp ước phòng thủ chung Mỹ-Philippines năm 1951 mở rộng phạm vi áp dụng đối với các cuộc tấn công vũ trang vào lực lượng vũ trang, tàu công cộng hoặc máy bay của Philippines – bao gồm cả lực lượng bảo vệ bờ biển của nước này – ở bất kỳ đâu trên Biển Đông.