Cơ quan Chỉ đạo các Dự án Nghiên cứu Quốc phòng tiên tiến (DARPA) trực thuộc Bộ Quốc phòng Mỹ mới đây thông báo, quân đội nước này đã tiến hành thử nghiệm chương trình quân sự mang tên "Gremlins" vào cuối năm 2020 tại Bãi thử Dugway, bang Utah.
Thử nghiệm mang lại nhiều kết quả khả quan về hướng phát triển các chiêu thức tấn công sử dụng máy bay không người lái phù hợp với các cuộc chiến tranh hiện đại.
| Máy bay mẹ có thể phóng và điều khiển tối đa 8 UAV X-61 Gremlins khi thực hiện nhiệm vụ. (Nguồn: National Interest) |
Trong cuộc thử nghiệm, máy bay vận tải C-130 đóng vai trò máy bay mẹ cho UAV mang tên X-61A Gremlins. Kết quả cuộc thử nghiệm được đánh giá dựa trên 3 giai đoạn chính: khả năng mang theo UAV của máy bay C-130; hiệu quả của quá trình thu phóng UAV trên không trung và cuối cùng là thời gian bay duy trì của máy bay mẹ với vai trò là sân bay.
Chương trình Gremlins nhằm phát triển chiến thuật không chiến dựa vào việc sử dụng một máy bay có người lái đóng vai trò như một “sân bay di động trên bầu trời” có thể linh hoạt điều động máy bay không người lái hướng tới mục tiêu và sau đó thu hồi khi hoàn thành nhiệm vụ.
Ngược lại, các UAV có thể rút ngắn thời gian và nhiên liệu để bay đến mục tiêu từ căn cứ quân sự dưới mặt đất, đồng thời giảm thiểu các mối nguy hại từ hệ thống phòng không của đối phương.
Đại diện DARPA cho biết, ngay khi UAV Gremlins hoàn thành nhiệm vụ, máy bay mẹ sẽ phát lệnh thu hồi ngay trên không và đưa về nhà, nơi các nhân viên mặt đất sẽ kiểm tra và bảo dưỡng cho lần xung kích tiếp theo.
Công ty Kratos, một trong những nhà thầu của nhóm phát triển cho biết, máy bay không người lái X-61A Gremlins dù có chi phí thấp, nhưng có thể linh hoạt bay phóng đến mục tiêu và quay về máy bay chủ dưới sự chỉ huy của hệ thống điều khiển bay và hệ thống định vị kỹ thuật số. Sau mỗi nhiệm vụ, UAV được bảo dưỡng để duy trì sử dụng nhiều lần.
Về mặt kĩ thuật, X-61A Gremlins tích hợp động cơ turbine phản lực Williams F107 mạnh mẽ và có khả năng tải trọng lớn. Bên cạnh đó, các kĩ sư lắp thêm hệ thống cảm biến điện quang, máy ảnh hồng ngoại, hệ thống tác chiến điện tử và vũ khí trên nền tảng UAV này.
Mẫu máy bay không người lái này có ưu điểm ở chỗ thiết kế của nó hầu như tương thích với các thiết bị hỗ trợ bay phóng hiện thời. Ngoài ra, UAV Gremlins còn có khả năng hoạt động vừa tự chủ, vừa nhận lệnh từ hệ thống điều khiển ở trên tàu mẹ hoặc bộ chỉ huy trên mặt đất và có thể hoạt động song song 8 thiết bị cùng lúc.
Giám đốc chương trình Gremlins - ông Scott Wierzbanowski cho biết các máy bay hoạt động và tương tác tốt trong suốt quá trình thử nghiệm. Ông cũng tin rằng chương trình đang đi đúng hướng và có cơ sở để mong đợi thành công trong những nỗ lực tiếp theo.
Các kĩ sư quân sự Mỹ đã xem xét kỹ hiệu suất của phương tiện khi khởi động, ghi nhận các chỉ số tỷ lệ, thông số khởi động động cơ và tình trạng hoạt động khi bay tự do. Được biết, đội ngũ nghiên cứu đã giành nhiều thời gian và xây dựng bản mô phỏng màn trình diễn bằng kĩ thuật đồ họa trước khi thử nghiệm hoàn toàn thành công trên không trung.
Theo như ý tưởng ban đầu, máy bay vận tải C-130 là sẽ là “bãi đáp” trong chương trình "Gremlins". Tuy nhiên, tùy theo kết quả và điều kiện thử nghiệm thực tế, các kĩ sư sẽ cân nhắc sửa đổi thiết kế C-130 hoặc thay thế bằng một máy bay vận tải khác.
DARPA dự kiến, UAV Gremlins cũng có thể kết hợp một số loại cảm biến và tích hợp công nghệ hiện thời để thực hiện vai trò đa sứ mệnh trên bầu trời trong tương lai.
Tiềm năng đưa phi đội máy bay không người lái ra chiến trường là rất lớn khi với tầm phóng UAV lên đến hơn 3.000km, một máy bay mẹ C-130 có thể mang lại phi đội UAV áp sát trực diện mục tiêu mà không cần đích thân bay một quãng đường dài từ một căn cứ không quân cố định.