Hai bên đã nhất trí cùng hợp tác và thúc đẩy nhiều vấn đề quan trọng, trong đó có hồ sơ hạt nhân của Triều Tiên.
| Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson hội kiến Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình ngày 19/3. (Nguồn: Reuters) |
"Chỉ có thể là bằng hữu"
Trung Quốc từng không hài lòng khi liên tiếp bị Mỹ hối thúc trong vấn đề Triều Tiên, tức giận trước kế hoạch triển khai Hệ thống phòng thủ tên lửa tầm cao giai đoạn cuối (THAAD) của Mỹ trên lãnh thổ Hàn Quốc, cũng như hoài nghi về ý định của Mỹ đối với Đài Loan (Trung Quốc). Tuy nhiên, tại cuộc gặp giữa người đứng đầu ngành ngoại giao Mỹ với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại Đại lễ đường Nhân dân ở Bắc Kinh, hai bên không nêu lên những mâu thuẫn này, ít nhất là trước báo giới. Chủ tịch Tập Cận Bình thậm chí còn cho rằng ông Tillerson đã có những nỗ lực to lớn nhằm đảm bảo sự chuyển giao êm ả trong kỷ nguyên quan hệ mới như hiện nay. Ông nhấn mạnh: “Tôi đánh giá cao việc ông (Tillerson) nói rằng mối quan hệ Mỹ-Trung chỉ có thể là bằng hữu”.
Phát biểu trước báo giới, ông Tập Cận Bình cho biết đã có một số cuộc điện đàm và trao đổi thư từ với Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ông nói: “Chúng tôi đều tin tưởng rằng hợp tác Mỹ-Trung từ nay về sau sẽ đi theo hướng mà chúng tôi đang nỗ lực thúc đẩy. Chúng tôi đều kỳ vọng vào một kỷ nguyên phát triển tích cực mới… Mỹ và Trung Quốc có nhiều lợi ích chung hơn là các bất đồng, hợp tác là lựa chọn đúng đắn duy nhất cho cả hai nước chúng ta”. Ông khẳng định Mỹ và Trung Quốc cần phải củng cố hợp tác trong nhiều vấn đề nóng của khu vực, tôn trọng lợi ích cốt lõi cũng như những lo ngại lớn của nhau, đồng thời nỗ lực bảo vệ sự ổn định của mối quan hệ này.
Ngoại trưởng Rex Tillerson cũng đáp lại bằng việc khẳng định Tổng thống Mỹ đang trông đợi vào việc thúc đẩy quan hệ và sự thấu hiểu lẫn nhau giữa hai nước, cũng như cuộc gặp dự kiến trong tương lai. Ông nhấn mạnh: “Chúng ta biết rằng, thông qua đối thoại, chúng ta sẽ hiểu nhau hơn, nhờ đó quan hệ giữa Trung Quốc và Mỹ sẽ được tăng cường, định hình quan hệ hợp tác trong tương lai của chúng ta”.
Gạt bỏ bất đồng
Tân Tổng thống Mỹ Donald Trump cho tới nay vẫn là một đối tác khó đoán định của Trung Quốc khi ông không ngần ngại chỉ trích cường quốc này trong hàng loạt vấn đề, từ thương mại cho tới Biển Đông, thậm chí còn trực tiếp nhận điện thoại của nhà lãnh đạo Đài Loan (Trung Quốc) hồi tháng 12/2016.
Khi còn vận động tranh cử tổng thống Mỹ năm 2016, ông Trump thường xuyên cáo buộc Trung Quốc “ăn cắp” hàng triệu việc làm tại Mỹ. Ông cũng đe dọa áp dụng các mức thuế mang tính trừng phạt nhằm vào hàng Trung Quốc nhập khẩu. Tuy nhiên, Mỹ và Trung Quốc được cho là cũng đã có những thành công nhất định trong việc gạt bỏ bất đồng liên quan đến một số vấn đề phức tạp, ít nhất là trước thềm hội nghị thượng đỉnh dự kiến diễn ra giữa người đứng đầu hai nước vào tháng 4 tới.
Cả Ngoại trưởng Tillerson và người đồng cấp Vương Nghị đều tỏ thái độ hòa giải trong cuộc gặp vừa qua, với việc ông Tillerson tuyên bố hai bên sẽ hợp tác để buộc Triều Tiên, một quốc gia sở hữu hạt nhân, phải “thay đổi”.
Trong khi người đứng đầu ngành ngoại giao Mỹ đang ở thăm Trung Quốc, ngày 19/3, hãng thông tấn chính thức của Triều Tiên (KCNA) đưa tin nước này đã tiến hành thử một động cơ tên lửa mạnh mới phát triển tại bãi phóng tên lửa Tongchang-ri. KCNA tuyên bố vụ thử thành công này, có sự chứng kiến của nhà lãnh đạo Kim Jong-un, đánh dấu một bước tiến mới của ngành chế tạo tên lửa của Triều Tiên. Một số chuyên gia cho rằng đây có thể là một loại động cơ mới cho các tên lửa tầm xa.