Thông điệp của Thủ tướng Nhật Bản đề cập đến hiệp ước hòa bình thời hậu chiến với Nga, cải thiện quan hệ với Trung Quốc và vấn đề bán đảo Triều Tiên liên quan cuộc gặp dự kiến giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump với nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un. Thủ tướng Abe nêu rõ Nhật Bản sẽ tích cực thúc đẩy giải pháp cho các mối quan ngại về ngoại giao thời hậu chiến. Ông nhấn mạnh Nhật Bản sẽ thu hút sự chú ý toàn cầu bằng việc chào đón các nhà lãnh đạo hàng đầu thế giới, trong đó có Tổng thống Mỹ Donald Trump, Tổng thống Nga Vladimir Putin và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, với tư cách là nước chủ nhà Hội nghị thượng đỉnh Nhóm các nền kinh tế phát triển và mới nổi hàng đầu thế giới (G20), dự kiến diễn ra vào tháng 6/2019 tại Osaka.
Về vấn đề trong nước, Thủ tướng Abe tuyên bố Nhật Bản sẽ có một bước ngoặt lịch sử khi bắt đầu một kỷ nguyên mới với việc Thái tử Naruhito sẽ lên ngôi Nhật hoàng vào ngày 1/5 tới. Ông Abe cũng cam kết giải quyết tỷ lệ sinh thấp và già hóa dân số, đồng thời thúc đẩy giáo dục mầm non miễn phí, dự kiến bắt đầu vào tháng Mười tới, dành cho trẻ em từ 3 đến 5 tuổi.
| Thủ tướng Shinzo Abe. (Nguồn: Reuters) |
Trong hàng chục năm qua, Nga và Nhật Bản đã tìm cách tiến tới ký kết hiệp ước hòa bình sau Chiến tranh Thế giới thứ Hai. Trở ngại chính trong vấn đề này là tranh chấp chủ quyền đối với quần đảo mà Nga gọi là Nam Kuril, còn Nhật Bản gọi là Vùng lãnh thổ phương Bắc. Quần đảo này gồm 4 hòn đảo mà Nga lần lượt gọi là Iturup, Kunashir, Khabomai và Shicotan, còn Nhật Bản gọi là Etorofu, Kunashiri, Habomai và Shikotan. Tranh chấp lãnh thổ ngăn cản hai nước ký hiệp ước hòa bình, đồng thời ảnh hưởng nghiêm trọng đến quan hệ ngoại giao và thương mại song phương. Gần đây, hai nước đều thể hiện thiện chí giải quyết tranh chấp thông qua thúc đẩy các hoạt động kinh tế chung tại quần đảo trên.
Hồi tháng 11/2018, Thủ tướng Abe và Tổng thống Putin đã nhất trí đẩy nhanh các cuộc đàm phán trên cơ sở một tuyên bố chung năm 1956, theo đó Mosco đồng ý trao trả 2 đảo nhỏ hơn cho Tokyo sau khi một hiệp ước hòa bình được ký kết. Theo các nguồn tin chính phủ, ông Abe sẽ thăm Nga vào cuối tháng 1 và có cuộc gặp với Tổng thống Putin.