Nâng tầm công tác lịch sử và truyền thống ngoại giao xứng với tầm vóc Việt Nam trong kỷ nguyên mới

Phát biểu khai mạc, Thứ trưởng Ngoại giao Đỗ Hùng Việt khẳng định, trong những năm gần đây, cùng với sự phát triển của đất nước, ngành ngoại giao là “điểm sáng”, đóng góp quan trọng, không chỉ trong công tác triển khai đường lối đối ngoại của Đảng, mà còn từng bước xây dựng, hoàn thiện lý luận về ngoại giao, góp phần xây dựng nền ngoại giao toàn diện, hiện đại, giàu bản sắc Việt Nam.

Trong bối cảnh đất nước và ngành ngoại giao đang bước vào giai đoạn then chốt thực hiện các mục tiêu của Đại hội Đảng khóa 13, chuẩn bị nội dung cho Đại hội Đảng khóa 14, đặc biệt Bộ Ngoại giao chuẩn bị chào mừng 80 năm thành lập ngành với rất nhiều hoạt động thực chất, ý nghĩa, trong đó có xuất bản các công trình, ấn phẩm nhìn lại 80 năm ngoại giao Việt Nam, việc tổng kết, rút kinh nghiệm, đề ra phương hướng cho giai đoạn mới là rất cần thiết.

Sau Đại hội Đảng khóa 13, với những yêu cầu nhiệm vụ ngày càng cao trong công tác đối ngoại, Ban Cán sự đảng Bộ đã đặc biệt quan tâm, chỉ đạo sát sao trong công tác xây dựng ngành, đặc biệt là xây dựng đội ngũ cán bộ ngoại giao có đủ năng lực, phẩm chất, bản lĩnh đảm đương nhiệm vụ. Ngày 31/5/2021, Ban Cán sự Đảng Bộ đã ban hành chỉ thị số 02-CT/BCSĐ về công tác lịch sử truyền thống và thi đua, khen thưởng.

Ngày 1/10/2021, Bộ trưởng Ngoại giao ban hành Quyết định ban hành Kế hoạch để triển khai Chỉ thị này đến năm 2025. Các văn bản chỉ đạo nói trên là sự thể chế hóa đường lối đối ngoại của Đảng trong thời kỳ mới, thể hiện sự quyết tâm quán triệt về mặt nhận thức và hành động của Lãnh đạo Bộ và toàn ngành ngoại giao đối với việc đối mới toàn diện, nâng cao chất lượng công tác lịch sử và truyền thống ngoại giao.

Các đại biểu thống nhất rằng Chỉ thị đã tạo bước chuyển quan trọng, nâng cao nhận thức trong toàn ngành về công tác lịch sử và truyền thống ngoại giao, tạo cơ chế thực hiện và phối hợp cho công tác này giữa các đơn vị trong và ngoài nước, góp phần xây dựng nền ngoại giao hiện đại và giàu bản sắc.

Thời gian qua, ngành ngoại giao đã đạt được những kết quả tốt về công tác lịch sử và truyền thống, đặc biệt trong việc tri ân những bậc lãnh đạo tiền bối, nhân chứng lịch sử và các thế hệ đi trước; nghiên cứu, tổng kết tư liệu về lịch sử ngoại giao, làm cơ sở cho công tác tham mưu, hoạch định chính sách đối ngoại của Đảng và tạo sự kết nối giữa các thế hệ cán bộ ngoại giao qua các thời kỳ.

Có thể nói, Chỉ thị đã giúp lan tỏa vai trò, đóng góp của ngành ngoại giao trong sự nghiệp bảo vệ, xây dựng và phát triển đất nước, góp phần phổ biến, nuôi dưỡng, phát huy lòng tự hào về lịch sử, truyền thống của ngành.

Tại Hội thảo, các đại biểu đã tập trung cho ý kiến tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai thực hiện Chỉ thị, thảo luận để tìm ra các giải pháp về vấn đề thể chế, nhân lực và tổ chức bộ máy cũng như gợi ý những hướng đi mới, cách làm mới để tạo sự chuyển đổi về “chất”, góp phần nâng cao chất lượng công tác, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới.

Trên cơ sở đó, các đại biểu đề xuất những chủ đề nghiên cứu và nhiệm vụ trong tâm thời gian tới để đưa công tác này ngang hàng với các nhiệm vụ đối ngoại và xây dựng ngành khác, phấn đấu trở thành nhiệm vụ trọng yếu, thường xuyên. Trong đó, các chuyên gia, đại sứ, cán bộ lâu năm và đại diện các đơn vị chức năng trong Bộ cũng đóng góp nhiều ý kiến có giá trị để đưa công tác tổng kết lịch sử ngoại giao gắn với công tác nghiên cứu lý luận về ngoại giao, gắn với công tác đào tạo, giảng dạy về lịch sử và truyền thống ngoại giao cho cán bộ, sinh viên ngoại giao.

TS Nguyễn Hùng Sơn, đại diện Học viện Ngoại giao, cơ quan hiện được giao làm đầu mối công tác lịch sử và truyền thống của Bộ cho biết, tiếp theo Hội thảo khoa học “Tầm quan trọng của công tác lịch sử và truyền thống ngoại giao đối với Bộ Ngoại giao” tổ chức ngày 28/2, Hội thảo lần này được tổ chức sau khi Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 08/2024/QĐ-TTg quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Học viện Ngoại giao trực thuộc Bộ Ngoại giao (có hiệu lực từ ngày 15/8/2024) tạo cơ sở pháp lý để kiện toàn bộ máy của đơn vị làm đầu mối về công tác lịch sử và truyền thống Ngoại giao của Bộ Ngoại giao.

Với vai trò là cơ quan đầu mối, trực tiếp tham mưu cũng như triển khai công tác lịch sử và truyền thống ngoại giao cho Bộ, Học viện Ngoại giao luôn chú trọng đầu tư nguồn lực cho công tác này. Việc tổ chức Hội thảo là cơ hội để Học viện được lắng nghe các ý kiến chứa đựng tri thức, kinh nghiệm và tâm huyết đến từ các cơ quan, đại sứ, cố vấn, chuyên gia trong ngành, từ đó tiếp thu, vận dụng và triển khai công tác nghiên cứu, giảng dạy về lịch sử, truyền thống ngoại giao một cách khoa học, hiệu quả và phù hợp trong thời gian tới.

Phát biểu kết luận, Thứ trưởng Đỗ Hùng Việt cho biết, Hội thảo được tổ chức kịp thời, nội dung tham luận và thảo luận thực chất, mang lại nguồn tài liệu tham khảo giá trị để Ban cán sự Đảng Bộ Ngoại giao xem xét ban hành Nghị quyết về công tác lịch sử, truyền thống của ngành ngoại giao trong thời gian tới. Thứ trưởng giao nhiệm vụ cụ thể cho Học viện Ngoại giao và các đơn vị liên quan nghiên cứu, xây dựng nội dung phù hợp cho văn bản chỉ đạo này, bảo đảm được tính kế thừa và đổi mới, xứng đáng với tầm vóc của ngoại giao Việt Nam trong kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam.