Nâng tầm hợp tác, thúc đẩy thương mại, đầu tư giữa doanh nghiệp Việt Nam - Lào

Phát biểu mở đầu buổi giao lưu Việt Nam - Lào, Đại sứ Nguyễn Phú Bình, Chủ tịch Hội Liên lạc với người Việt Nam ở nước ngoài nhấn mạnh, trong 60 năm qua, mối quan hệ truyền thống tốt đẹp Việt Nam - Lào được các thế hệ lãnh đạo của hai Đảng, hai Nhà nước và nhân dân hai nước dày công vun đắp, trở thành tài sản vô giá của hai dân tộc.

Sau 60 năm thiết lập quan hệ ngoại giao và 45 năm Ngày ký Hiệp ước hữu nghị và hợp tác Việt Nam - Lào, thương mại – đầu tư giữa hai nước không ngừng phát triển mạnh mẽ theo chiều hướng tích cực, ngày càng đi vào chiều sâu, thực chất và hiệu quả. Việc tận dụng ưu đãi từ Hiệp định Thương mại song phương và Hiệp định Thương mại biên giới Việt Nam - Lào đã góp phần thúc đẩy thương mại hàng hóa và dịch vụ hai nước.

Nhân kỷ niệm 60 năm Ngày thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Lào (5/9/1962 – 5/9/2022) và 45 năm Ngày ký Hiệp ước hữu nghị và hợp tác (18/7/1977 – 18/7/2022), Đại sứ Nguyễn Phú Bình tin tưởng chương trình giao lưu, trao đổi này sẽ góp phần vào thành công của “Năm Đoàn kết hữu nghị Việt Nam - Lào 2022”, tạo không gian trao đổi, chia sẻ cởi mở, phân tích những cơ hội hợp tác kinh tế giữa doanh nghiệp hai nước, qua đó đưa ra những giải pháp nâng tầm quan hệ hợp tác thương mại và đầu tư xứng tầm quan hệ bền vững Việt Nam – Lào.

Phát biểu sau đó, ông Phan Minh Chiến - Phó Vụ trưởng Vụ Đông Nam Á bày tỏ, kể từ khi chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao, dù gặp phải bối cảnh và tình hình phức tạp, quan hệ ngoại giao Việt Nam - Lào vẫn trở nên gần gũi, đặc biệt, không ngừng đơm hoa kết trái và đạt nhiều thành tựu quan trọng.

Quan hệ chính trị là nền tảng vững chắc, là trụ cột quan trọng góp phần an ninh thế giới, trật tự mỗi nước. Hợp tác kinh tế tiếp tục được thúc đẩy, thương mại tăng trưởng 10% mỗi năm, dù phải trải qua thời kỳ đại dịch Covid-19 vừa qua.

Quan hệ hợp tác giữa các địa phương ngày càng mở rộng, hỗ trợ lẫn nhau, góp phần tuyên truyền giáo dục nhân dân và thế hệ trẻ phát triển, dù trong hoàn cảnh nào.

Từ góc độ của Bộ Ngoại giao, Bộ sẽ làm hết sức mình để gìn giữ vun đắp phát triển mối quan hệ mãi mãi xanh tươi, đời đời bền vững giữa hai nước Việt Nam và Lào, vì lợi ích của nhân dân hai nước của khu vực và trên thế giới.

Phát biểu tiếp lời tại chương trình giao lưu - trao đổi, bà Sonechan Phoutthavong, Tham tán Kinh tế - Thương mại, Đại sứ quán Lào tại Việt Nam cho biết, quan hệ hợp tác thương mại giữa Lào - Việt Nam rất đặc biệt và có truyền thống từ lâu đời kể từ lãnh đạo cấp cao đến các cấp Bộ, ngành. Hai nước đã ký Hiệp định Thương mại song phương và Thương mại biên giới từ năm 2015. Lào luôn tăng cường xúc tiến và phát triển thương mại biên giới và dịch vụ logistics quá cảnh với Việt Nam.

Trong tháng 4/2022, hai Bộ Công Thương Lào và Việt Nam đã hoàn thành tổ chức Hội nghị hợp tác phát triển thương mại biên giới lần thứ 12 tại Viêng Chăn. Qua đó, hai nước khẳng định sẽ tiếp tục nghiên cứu, đưa ra nhiều ưu đãi hơn nữa để thu hút đầu tư trong lĩnh vực kinh tế, sản xuất và thương mại biên giới Lào - Việt Nam; cùng nhau nghiên cứu, sửa đổi Hiệp định đã có, đặc biệt là Hiệp định thương mại biên giới Lào - Việt Nam và Quyết định Hà Nội năm 2007.

Chính phủ Lào có chính sách xúc tiến đầu tư trong và ngoài nước theo Luật Xúc tiến Đầu tư năm 2016 và văn bản luật liên quan khác của Lào trong lĩnh vực thương mại và đầu tư, bao gồm Chính sách xúc tiến đầu tư theo ngành với 9 ngành xúc tiến, trong đó có chính sách khuyến khích đầu tư về thuế quan, sử dụng đất…

Để tận dụng cơ hội, tiềm năng và vị trí địa lý quan trọng này, phục vụ cho việc phát triển kinh tế, thương mại và đầu tư của Lào, bà Sonechan Photthavong kêu gọi các doanh nghiệp và nhà đầu tư của Việt Nam quan tâm đến cơ hội đầu tư tại Lào.

Phát biểu tiếp theo, ông Đỗ Quốc Hưng – Phó Vụ trưởng Vụ thị trường châu Á – châu Phi, Bộ Công Thương nhận định, Lào hiện nay là đối tác thương mại đứng thứ 7 của Việt Nam trong khối ASEAN. Việt Nam hiện đứng thứ ba trong số các quốc gia đầu tư tại Lào, với 211 dự án, có tổng vốn đăng ký 5,2 tỷ USD. Nhiều dự án của doanh nghiệp Việt đã đi vào hoạt động đạt hiệu quả tốt, có đóng góp nhiều mặt cho phát triển kinh tế - xã hội của Lào và được Chính phủ hai nước ghi nhận, đánh giá cao.

Từ năm 2016 tới năm 2021, kim ngạch thương mại Việt Nam – Lào tăng từ 823,4 triệu USD lên 1,37 tỷ USD, đạt tốc độ tăng trưởng trung bình trên 10%/năm. Trong 7 tháng đầu năm 2022, kim ngạch thương mại song phương Việt Nam – Lào đạt xấp xỉ 949 triệu USD, tăng 24,2% so với cùng kỳ năm 2021. Với tốc độ tăng trưởng này, quy mô thương mại giữa hai nước sẽ sớm đạt 2 tỷ USD trong thời gian tới.

Trước đây, hàng hóa trao đổi giữa hai nước chủ yếu là mặt hàng khai thác từ tài nguyên thiên nhiên như gỗ, khoáng sản. Hiện cơ cấu hàng hóa đã bổ sung thêm các mặt hàng sản xuất như các mặt hàng tiêu dùng, nông sản, sắt thép, các loại máy móc thiết bị phục vụ xây dựng, nông nghiệp.

Đặc biệt, từ năm 2016, Chính phủ hai nước đã ký Thỏa thuận tạo khuôn khổ pháp lý cho việc mua bán điện giữa hai nước. Theo đó, Việt Nam cam kết mua điện từ Lào đến 1000 MW vào năm 2020, 3000 MW vào năm 2025 và 5000 MW vào năm 2030. Đến thời điểm hiện tại, tổng công suất các nhà máy điện nhập khẩu điện từ Lào đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt chủ trương nhập khẩu điện là 2689 MW.

Để thúc đẩy quan hệ thương mại giữa hai bên, Phó Vụ trưởng Vụ thị trường châu Á Đỗ Quốc Hưng khuyến nghị các doanh nghiệp Việt Nam cần quan tâm, gia tăng xuất khẩu mặt hàng sắt thép, phương tiện vận tải và phụ tùng, máy móc, thiết bị dụng cụ, các mặt hàng phục vụ sản xuất nông nghiệp như phân bón, thức ăn gia súc để tận dụng được làn sóng đầu tư vào thị trường Lào. Ngược lại, Việt Nam cũng cần chú ý đến các mặt hàng nhập khẩu mạnh từ Lào như gỗ và sản phẩm gỗ, than, khoáng sản… Đây chính là nguồn nguyên vật liệu chiến lược cho sản xuất công nghiệp - năng lượng của Việt Nam.

Sau đó, ông Hoàng Quang Phòng, Phó Chủ tịch Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) đánh giá quan hệ Việt - Lào đã phát triển rất tốt đẹp trong thời gian qua. Tuy nhiên, vẫn còn một số những tồn tại, nhất là về cơ cấu mặt hàng xuất khẩu hai bên còn nhiều điểm chưa đạt, cơ sở thương mại biên giới còn nhiều yếu kém.

Trong thời gian tới, VCCI sẽ triển khai các dự án nghiên cứu về những khó khăn thách thức còn tồn tại này. VCCI cũng sẽ triển khai vấn đề dạy nghề nâng cao tay nghề cho lao động và đánh giá năng lực cạnh tranh cấp tỉnh của nước bạn Lào, để đẩy mạnh hơn nữa các dự án hợp tác đầu tư.

Cũng trong khuôn khổ chương trình trao đổi, cuộc thảo luận bàn tròn đã diễn ra với sự tham gia của Bà Sonechan Phoutthavong, ông Đỗ Quốc Hưng, ông Mạc Quốc Anh, Phó Chủ tịch thường trực, Tổng Thư ký Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Hà Nội, ông Nguyễn Thanh Ngữ, Tổng Giám đốc Công ty CP Thành Thành Công - Biên Hòa.