| Phần Lan đã chính thức gia nhập Tổ chức hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO). (Nguồn: AP) |
Đây là một cột mốc trong lịch sử 74 năm tồn tại của NATO. Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken coi sự kiện này là một “ngày lịch sử”, còn Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg thì cho rằng “đây là một ngày tốt cho an ninh Phần Lan và cho an ninh của toàn bộ NATO”.
Nhưng các nhà quan sát lại chẳng lạc quan như vậy. Dù phương Tây thường giải thích việc NATO tiếp tục mở rộng, kết nạp thêm Phần Lan và sắp tới là Thụy Điển là do tác động từ cuộc xung đột Nga-Ukraine, nhưng lịch sử mở rộng NATO cảnh báo nhiều điều khó đoán định.
NATO ra đời như hệ quả của cuộc đối đầu trong Chiến tranh lạnh, làm đối trọng với khối quân sự Warsaw của Liên Xô và các nước XHCN Đông Âu. Nhưng khi hệ thống XHCN ở Liên Xô và Đông Âu sụp đổ, NATO vẫn liên tục mở rộng. Năm đợt “Đông tiến” đã đưa NATO có mặt khắp Đông Âu và giờ đang chuẩn bị tiến vào không gian hậu Xô viết.
Tất nhiên, Nga không thể ngồi yên trước tham vọng của NATO. Quan hệ giữa hai bên luôn trong trạng thái căng thẳng. Hơn một năm trước, Nga từng viện dẫn mối đe dọa NATO mở rộng sang Ukraine như là một trong những lý do chính khiến Moscow mở “chiến dịch quân sự đặc biệt” ở Ukraine.
Với việc Phần Lan gia nhập NATO, bộ máy quân sự hùng mạnh nhất thế giới giờ đã áp sát nước Nga. Cùng ngày, Điện Kremlin tuyên bố sẽ thực hiện các biện pháp đáp trả để đảm bảo an ninh của Nga.
Bởi vậy, cột mốc mang tên Phần Lan cũng mang ý nghĩa lịch sử đối với cấu trúc an ninh tại châu Âu. Tất nhiên, khi tham vọng giành ưu thế về sức mạnh vẫn ngự trị, an ninh của châu Âu vẫn còn bỏ ngỏ.