Kể từ khi 52% cử tri Anh quyết định chia tay Liên minh châu Âu (EU), giới quan sát đồng loạt cảnh báo những thiệt hại “to lớn” đè nặng lên Vương quốc Anh và 27 nước thành viên châu Âu còn lại. Mặc dù thời gian từ nay cho đến thời hạn chót mới - ngày 12/4 chỉ còn hơn 1 tuần, nguy cơ diễn ra kịch bản “Brexit không thoả thuận” đang ngày càng trở nên rõ hơn.
| Nguy cơ diễn ra kịch bản “Brexit không thỏa thuận” đang ngày càng trở nên rõ hơn. (Nguồn: AP) |
Những nỗ lực đưa ra bốn đề xuất thay thế của “bà đầm thép” May đã bị bác bỏ vào ngày 1/4 tại Hạ viện, bao gồm Anh ở trong liên minh thuế quan, đề xuất thị trường chung phiên bản 2.0 cho phép Anh tiến vào thị trường EU đơn nhất, đề xuất cho phép Quốc hội quyền ngăn chặn Brexit không thỏa thuận bằng cách hủy bỏ Điều 50 của Hiệp ước Lisbon, hoặc hoãn Brexit và đề xuất trưng cầu ý dân lần hai.
Những giải pháp thay thế của nhà lãnh đạo này được cho là nhằm mở ra triển vọng duy trì mối quan hệ thân thiết hơn giữa Vương quốc Anh với EU sau khi “ly hôn”. Điều này cũng gặp nhiều khó khăn do sự chia rẽ trong chính đảng Bảo thủ, khi nhiều nghị sỹ muốn bà May quyết đoán hơn trong việc đưa Anh rời EU, trong khi một số khác lại thỏa hiệp với thoả thuận Brexit “mềm”.
Đề xuất Brexit nhưng vẫn giữ Anh ở lại liên minh hải quan có tỷ lệ phiếu chênh lệch thấp nhất, với số phiếu chống chỉ nhiều hơn 3 phiếu. Điểm sáng hiếm hoi này khiến các nhà lập pháp Anh tin rằng London có thể rời khỏi EU một cách có trật tự, trước khi các cuộc bầu cử của khối này bắt đầu hôm 23/5.
Thêm vào đó, biên độ chênh lệch giữa số phiếu chống và số phiếu ủng hộ tại Hạ viện Anh đã giảm dần sau ba lần bỏ phiếu. Tại cuộc bỏ phiếu lần thứ tư mới đây, số phiếu chống nhiều hơn số phiếu ủng hộ là 58 phiếu. Dù chưa đủ để đạt được kết quả hằng mong muốn, đây rõ ràng là một bước tiến dài nếu so với con số chênh lệch lên đến 230 phiếu tại lần bỏ phiếu đầu tiên về dự thảo Brexit.
Trong khi Brexit vẫn chưa tìm được lối thoát, Phó Chủ tịch đảng Bảo thủ James Cleverly cho rằng chắc chắn bà May sẽ dẫn dắt đảng này nếu diễn ra bầu cử sớm. Theo dự kiến, cuộc tổng tuyển cử tiếp theo của Anh dự kiến sẽ diễn ra vào năm 2022. Tuy nhiên, nếu London muốn tổ chức bầu cử sớm, nước này cần phải thực hiện một trong hai điều kiện: Một là, 2/3 trong số 650 Nghị sỹ trong Quốc hội phải bỏ phiếu ủng hộ bầu cử sớm. Hai là, nếu có hơn một nửa số Nghị sỹ thông qua bỏ phiếu bất tín nhiệm và không đảng nào giành được sự tín nhiệm tại Hạ viện trong vòng 14 ngày sau đó, một cuộc bầu cử sẽ được tổ chức. Như vậy, một cuộc bầu cử sớm hoàn toàn có thể xảy ra, nhằm cứu vãn tình hình khi nguy cơ về một Brexit không thoả thuận nào ngày một hiện hữu.
Dù cho viễn cảnh Anh rời khỏi EU mà không đạt được thỏa thuận chưa xảy ra, nhưng người ta đã tính đến những khả năng nếu “Brexit không thỏa thuận” trở thành hiện thực. Không ai có thể chắc chắn về khả năng thắng trong “canh bạc” này của bà Theresa May, song những nỗ lực phi thường của nữ Thủ tướng này trong suốt ba năm qua rất đáng được ghi nhận.