1. Sau khi nghỉ việc, người lao động nghi ngờ bị bệnh nghề nghiệp thì nên làm gì?
Người lao động khi đã nghỉ hưu hoặc thôi việc hoặc chuyển đến làm việc cho người sử dụng lao động khác mà nghi ngờ hoặc thấy có triệu chứng, dấu hiệu bị bệnh nghề nghiệp do các nghề, công việc có nguy cơ bị bệnh nghề nghiệp trước đó đã làm việc gây nên thì được chủ động đi khám phát hiện và giám định mức suy giảm khả năng lao động do mắc bệnh nghề nghiệp như sau:
- Người lao động đã nghỉ hưu, thôi việc gửi bản sao hồ sơ sức khỏe cá nhân đến cơ sở khám bệnh nghề nghiệp khi khám phát hiện bệnh nghề nghiệp (có bản chính để đối chiếu). Sau khi có kết quả khám phát hiện bệnh nghề nghiệp, cơ sở khám bệnh nghề nghiệp hoàn thiện hồ sơ bệnh nghề nghiệp cho người lao động theo quy định của Bộ Y tế;
- Người lao động đã chuyển làm công việc khác gửi hồ sơ sức khỏe cá nhân đến cơ sở khám bệnh nghề nghiệp khi khám phát hiện bệnh nghề nghiệp. Sau khi khám phát hiện bệnh nghề nghiệp, người lao động hoặc người sử dụng lao động nơi người lao động đang làm việc lập hồ sơ bệnh nghề nghiệp trên cơ sở hồ sơ quản lý sức khỏe của người lao động;
- Sau khi có hồ sơ bệnh nghề nghiệp, người lao động chủ động đi khám hoặc đề nghị đơn vị nơi người lao động đã từng làm việc hoặc đang làm việc giới thiệu đi khám giám định mức suy giảm khả năng lao động.
Lưu ý: Trong trường hợp hồ sơ của người lao động quy định không có số liệu quan trắc môi trường lao động tại thời điểm làm các nghề, công việc có nguy cơ gây bệnh nghề nghiệp hoặc thất lạc hồ sơ quan trắc môi trường lao động, hoặc thất lạc hồ sơ sức khỏe, thì trước khi thực hiện quy định nêu trên, người lao động hoặc người sử dụng lao động nơi người lao động đang làm việc gửi văn bản đề nghị xác minh bệnh nghề nghiệp đến cơ quan y tế có thẩm quyền theo hướng dẫn của Bộ trưởng Bộ Y tế.
(Khoản 1, 2 Điều 5 Nghị định 88/2020/NĐ-CP)
2. Người lao động phát hiện bị bệnh nghề nghiệp sau khi nghỉ việc có được hưởng chế độ gì không?
Theo khoản 3 Điều 5 Nghị định 88/2020/NĐ-CP quy định người lao động bị bệnh nghề nghiệp, thân nhân người lao động bị bệnh nghề nghiệp sau khi nghỉ hưu, thôi việc hoặc chuyển đến làm việc cho người sử dụng lao động khác mà nghi ngờ hoặc thấy có triệu chứng, dấu hiệu bị bệnh nghề nghiệp do các nghề, công việc có nguy cơ bị bệnh nghề nghiệp trước đó đã làm việc gây nên thì được Quỹ bảo hiểm xã hội về tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp chi trả các chế độ sau đây:
(i) Các chế độ theo quy định tại Mục 3 Chương III Luật An toàn, vệ sinh lao động 2015 đối với người lao động tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, bao gồm:
- Chi phí giám định thương tật, bệnh tật;
- Trợ cấp một lần hoặc hằng tháng;
- Trợ cấp phục vụ;
- Hỗ trợ phương tiện trợ giúp sinh hoạt, dụng cụ chỉnh hình;
- Dưỡng sức, phục hồi sức khỏe;
- Trợ cấp khi người lao động chết do bệnh nghề nghiệp;
- Đóng bảo hiểm y tế cho người nghỉ việc hưởng trợ cấp bảo hiểm bệnh nghề nghiệp hằng tháng;
(ii) Hỗ trợ 100% chi phí khám bệnh nghề nghiệp tính theo biểu giá khám bệnh nghề nghiệp do Bộ trưởng Bộ Y tế ban hành tại thời điểm người lao động khám bệnh nghề nghiệp sau khi đã được bảo hiểm y tế chi trả; số lần hỗ trợ tối đa đối với mỗi người lao động là 02 lần và trong 01 năm chỉ được nhận hỗ trợ 01 lần;
(iii) Hỗ trợ 100% chi phí chữa bệnh nghề nghiệp tính theo biểu giá chữa bệnh nghề nghiệp tại thời điểm người lao động chữa bệnh nghề nghiệp theo quy định của Bộ trưởng Bộ Y tế sau khi đã được bảo hiểm y tế chi trả; số lần hỗ trợ tối đa đối với mỗi người lao động là 02 lần và trong 01 năm chỉ được nhận hỗ trợ 01 lần.
3. Điều kiện được hưởng các chế độ về bệnh nghề nghiệp sau khi nghỉ việc
Theo khoản 4 Điều 5 Nghị định 88/2020/NĐ-CP, người lao động được hưởng các chế độ do Quỹ bảo hiểm xã hội về tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp chi trả tại Mục 2 nêu trên khi có đủ các điều kiện sau đây:
- Phát hiện bị bệnh nghề nghiệp trong khoảng thời gian bảo đảm theo quy định của Bộ trưởng Bộ Y tế.
- Có tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc trong thời gian làm nghề, công việc gây ra bệnh nghề nghiệp quy định nêu trên;
- Bị suy giảm khả năng lao động từ 5% trở lên do bị bệnh nghề nghiệp, đối với các trường hợp xem xét hưởng chế độ tại điểm (i) mục 2.
4. Hồ sơ để được hỗ trợ chi phí khám, chữa bệnh nghề nghiệp
Theo khoản 5 và khoản 6 Điều 5 Nghị định 88/2020/NĐ-CP, hồ sơ hưởng các chế độ do Quỹ bảo hiểm xã hội về tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp quy định tại mục 2 như sau:
- Hồ sơ hưởng chế độ bệnh nghề nghiệp đối với trường hợp nêu tại điểm (i) mục 2:
+ Đơn đề nghị hưởng chế độ bệnh nghề nghiệp của người lao động theo Mẫu số 01 tại Phụ lục của Nghị định 88/2020/NĐ-CP đối với người lao động đã nghỉ hưu hoặc thôi việc; hoặc văn bản của người sử dụng lao động nơi người lao động đang làm việc đề nghị giải quyết chế độ bệnh nghề nghiệp theo mẫu do Bảo hiểm xã hội Việt Nam ban hành, đối với trường hợp người lao động chuyển đến làm việc cho người sử dụng lao động khác;
+ Biên bản giám định mức suy giảm khả năng lao động của Hội đồng giám định y khoa.
- Hồ sơ để được hỗ trợ chi phí khám, chữa bệnh nghề nghiệp đối với trường hợp quy định tại điểm (ii), (iii) mục 2 gồm có:
+ Đơn đề nghị hỗ trợ chi phí khám, chữa bệnh nghề nghiệp của người lao động theo Mẫu số 02 tại Phụ lục Nghị định 88/2020/NĐ-CP đối với người lao động đã nghỉ hưu hoặc thôi việc; hoặc văn bản của người sử dụng lao động nơi người lao động đang làm việc theo quy định tại khoản 1 Điều 18 và khoản 2 Điều 22 Nghị định 88/2020/NĐ-CP, đối với trường hợp người lao động chuyển đến làm việc cho người sử dụng lao động khác;
+ Thành phần hồ sơ theo quy định tại khoản 2 Điều 18 và khoản 2 Điều 22 Nghị định 88/2020/NĐ-CP;
+ Bản sao giấy ra viện hoặc trích sao hồ sơ bệnh án sau khi điều trị bệnh nghề nghiệp;
+ Bản chính chứng từ thanh toán các chi phí khám, điều trị bệnh nghề nghiệp theo quy định.