Nhà làm phim Joris Ivens - Người bạn Hà Lan thân thiết của Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh

Thu Trang
Nhân dịp kỷ niệm 133 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890-19/5/2023) và 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam-Hà Lan (1973-2023), Đại sứ Hà Huy Thông đã chia sẻ với TG&VN câu chuyện về nhà làm phim Hà Lan Joris Ivens tài năng và tình cảm của ông với Cách mạng Việt Nam và Bác Hồ.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Nhà làm phim Hà Lan Joris Ivens với Việt Nam và Bác Hồ
Ông Joris Ivens và Chủ tịch Hồ Chí Minh năm 1965. (Nguồn: ivens.nl)

Ông Joris Ivens (1898 – 1989) là nhà làm phim Hà Lan, một nghệ sĩ điện ảnh lớn của thế giới vào thế kỷ 20 về loại phim phóng sự - tài liệu. Ông là cháu nội của nhà nhiếp ảnh Đức Wilhelm Ivens di cư sang Hà Lan và có bố là ông Kees Ivens kinh doanh ảnh, mở cửa hiệu ảnh đầu tiên ở Hà Lan trong chuỗi cung ứng ảnh CAPI.

Ông sinh ra ở Nijmegen, nơi được coi là vùng đất xưa nhất Hà Lan. Tên tuổi ông gắn liền với các bộ phim về cách mạng giải phóng dân tộc, về chiến tranh và hòa bình.

Tháng 6/1964 khi Mỹ lên kế hoạch ném bom ra miền Bắc, ông Joris Ivens lần đầu tiên đến Việt Nam theo lời mời của Chính phủ ta. Đúng một năm sau, vào tháng 6/1965 ông trở lại và lần đầu được gặp Chủ tịch Hồ Chí Minh và đã nhận được tình cảm đặc biệt của người dân Việt Nam.

Trong thư đề ngày 20/6/1965 gửi về cho gia đình ờ Hà Lan, ông Joris Ivens đã viết:

“Hans thân mến,

Một chuyến đi khác, một đất nước khác, một dân tộc khác: mạnh mẽ, dũng cảm, quyết chiến và nồng hậu.

Ở đây có nhiều việc cho các nhà làm phim. Với kinh nghiệm của bản thân, tôi có thể giúp hoàn thành nhanh chóng. Như thể cơn gió lịch sử đã đưa tôi qua Tây Ban Nha, Trung Quốc, Mali, Cuba, rồi hạ cánh ở đây và cảm thấy như ở nhà.

Khách sạn Thống nhất, Hà Nội,

Việt Nam Dân chủ Cộng hoà”

Từ 1965 đến 1970, ông Joris Ivens đã làm 4 phim về Việt Nam, gồm Bầu trời và mặt đất (1965), Việt Nam xa xôi (1967), Vĩ tuyến 17 – Chiến tranh nhân dân (1968), Đàm thoại với Chủ tịch Hồ Chí Minh (1970).

Các phim của ông đều chuyển tải tinh thần đoàn kết, cuộc đấu tranh chống thực dân, cuộc đấu tranh dũng cảm vì hoà bình, độc lập và thống nhất của Việt Nam. Một trong những câu nói nổi tiếng của ông Joris Ivens là: “Người ta phải nhận ra rằng cuộc chiến thực dân lớn nhất mà loài người đã chứng kiến đang được tiến hành ở Việt Nam”.

Nhà làm phim Hà Lan Joris Ivens với Việt Nam và Bác Hồ
Bức thư của ông Joris Ivens từ Việt Nam gửi về Hà Lan. (Ảnh: NVCC)

Tháng 5/1967 khi cuộc chiến tranh ở Việt Nam bước vào giai đoạn khốc liệt, nhà làm phim Hà Lan Joris Ivens cùng vợ thăm Việt Nam, được gặp Bác Hồ ở Phủ Chủ tịch.

Theo lời kể của bà Nguyễn Thị Xuân Phượng (khi đó làm cho Xưởng phim Việt Nam, cũng được mời đến dự cuộc này), khi mọi người vào phòng khách, Bác Hồ nói: “Bác giới thiệu với các cháu đây là hai người bạn thân thiết của Bác, là những nhà điện ảnh cách mạng nổi tiếng trên thế giới.

Ông Joris Ivens đã làm hàng chục phim tài liệu nói về cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc trên thế giới. Người bạn đời của ông - bà Marceline Loridan, là một phụ nữ Do Thái đã bị tập trung vào lò thiêu người Auschwitz của phátxít Đức. Chỉ còn 5 ngày nữa là đến lượt bà bị vào lò thiêu và rất may mắn là quân Đồng minh đã đến kịp giải phóng”.

Đây chính là cuộc gặp mở đầu cho chuyến đi làm phim đặc biệt mà có lúc các nhà làm phim Việt Nam và Hà Lan phải trú dưới hầm tránh bom ở Vĩnh Linh trong khoảng 2 tháng khi làm bộ phim “Vĩ tuyến 17 - Chiến tranh nhân dân”.

Bà Phượng còn nhớ ngày 16/6/1967, trước khi đoàn làm phim rời Hà Nội đi chặng đường khoảng 600 km vào giới tuyến, Bác Hồ căn dặn rất cẩn thận: “Đồng chí Ivens là bạn của Bác, là một chiến sĩ điện ảnh cách mạng quốc tế, rất có uy tín trên thế giới. Bằng mọi giá phải bảo vệ đồng chí ấy. Những thước phim của Ivens sẽ có giá trị to lớn đối với quốc tế khi nói về cuộc chiến tranh chính nghĩa của dân tộc ta”.

Bác Hồ còn nói riêng với bà Phượng rằng: “Cháu phải cố gắng bảo vệ sức khoẻ cho đồng chí Ivens, cho đoàn. Đi đến nơi, về đến chốn. Làm tốt, Bác sẽ thưởng”.

Ngày 6/3/1968, bộ phim Vĩ tuyến 17 - Chiến tranh nhân dân được chiếu lần đầu ở Pháp và từ ngày 26/11/1968 được chiếu rộng rãi nhiều nơi trên thế giới, gây tiếng vang tiếp sau Chiến dịch Mậu Thân 1968.

Sự kiện này góp phần buộc Tổng thống Mỹ Johnson tuyên bố không ra tái cử, đồng thời chấp nhận đàm phán tại Hội nghị Paris từ đầu tháng 5/1968, ký kết Hiệp định Paris về khôi phục hoà bình ở Việt Nam, mở đường cho Việt Nam và nhiều nước thiết lập quan hệ ngoại giao, trong đó với Hà Lan chỉ hơn 2 tháng sau đó (9/4/1973). Đồng thời, dẫn đến kết thúc chiến tranh, mang lại hoà bình ở Việt Nam ngày 30/4/1975 như Bác Hồ và người bạn Hà Lan Joris Ivens cùng mơ ước và đấu tranh.

Nhà làm phim Hà Lan Joris Ivens với Việt Nam và Bác Hồ
Ông Joris Ivens (giữa) cùng đoàn làm phim "Bầu trời và mặt đất" năm 1963. Bà Nguyễn Thị Xuân Phượng đứng thứ hai từ phải sang. (Nguồn: ivens.nl)

Ngày 17/9/1990, Quỹ Joris Ivens châu Âu được thành lập với sự hiện diện của vợ ông - bà Marceline Lorida Ivens và đặt trụ sở tại quê ông ở Nijmegen để lưu trữ các tư liệu liên quan đến ông bà, quảng bá cho công chúng và là nơi để các nhà làm phim trao đổi dưới góc độ nhân văn, nhân đạo…

Ngày 19/10/2017, Viện Lưu trữ Joris Ivens và Ủy ban Y tế Hà Lan đã trao tặng Viện phim Việt Nam 33 phim tư liệu quý trong đó có bộ phim Đàm thoại với Chủ tịch Hồ Chí Minh của ông Joris Ivens, với sự tham dự của Lãnh đạo Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch, Đại sứ Hà Lan Nienke Trooster tại Việt Nam, Hội hữu nghị Việt Nam-Hà Lan cùng nhiều bạn bè hai nước.

Ngày 22-23/11/2018 trong khuôn khổ năm kỷ niệm 45 năm quan hệ Việt Nam-Hà Lan (9/4/1973-2018), các cơ quan liên quan của Việt Nam và Hà Lan đã tổ chức Hội thảo quốc tế “Joris Ivens và chiến tranh Việt Nam - Nhìn lại lịch sử cho một tương lai tốt đẹp hơn”.

Nhân dịp kỷ niệm Ngày Quốc khánh 2/9/2019 và 50 năm (1969-2019) thực hiện Di chúc của Hồ Chủ tịch, phim Đàm thoại với Chủ tịch Hồ Chí Minh của ông Joris Ivens đã được chiếu trên các kênh truyền hình quốc gia của Việt Nam.

Năm 2020, Chủ tịch nước Việt Nam đã truy tặng Huân chương Hữu nghị cho nhà làm phim Hà Lan Joris Ivens nhờ nhiều bộ phim về Bác Hồ và chiến tranh Việt Nam khi Việt Nam kỷ niệm 130 năm sinh nhật Người (19/5/1890-19/5/2020).

Nhà làm phim Hà Lan Joris Ivens với Việt Nam và Bác Hồ
Đại sứ Hà Huy Thông - Đại sứ Việt Nam tại Hà Lan (2006-2010), Phó Chủ tịch Hội hữu nghị Việt Nam-Hà Lan, Ủy viên Quỹ Hoà bình và phát triển Việt Nam (VPDF) đứng thứ 3 từ phải sang tại lễ trao tặng phim ngày 19/10/2017. (Ảnh: NVCC)

Từ năm 1910- 1930, ông Joris Ivens tham gia làm các phim cùng gia đình. Từ năm 1947-1957, ông cùng nhiều đồng nghiệp khác làm bộ phim Bài hát trên những dòng sông (Song of the Rivers). Từ 1932-1934, ông làm phim Bài hát của các anh hùng (Song of the Heroes), Trái đất mới (New Earth), cộng tác với nhà văn Mỹ Enest Hemingway làm phim chống phát-xít như Trái đất Tây Ban Nha (Spanish Earth), phim 400 triệu (400 million)…

Ông đã nhận được nhiều giải thưởng quốc tế như: giải thưởng Hoà bình Thế giới (1955), giải thưởng Cành cọ vàng tại liên hoan phim ở Cannes (Pháp) cho phim Dòng sông Seine gặp Paris (The Seine Meets Paris, 1957), Giải thưởng quốc tế Lenin về khoa học và văn hoá (1967), giải thưởng Khăn vàng Hạng Nhất tại thi phim ở Hà Lan (1985), Giải thưởng Che Guevara ở Cuba (1987), giải thưởng Sư tử vàng ở Hà Lan (1988)…

Sau khi Joris Ivens mất (28/6/1989), vợ ông là bà Marceline Loridan được trao tặng giải Felix (được ví như giải Oscar của châu Âu cho phim Câu chuyện của gió (Tale of the Wind) mà hai vợ chồng cùng làm…

Đại sứ Việt Nam tại Anh Nguyễn Hoàng Long thăm và làm việc với các trường đại học hàng đầu Bắc Ireland

Đại sứ Việt Nam tại Anh Nguyễn Hoàng Long thăm và làm việc với các trường đại học hàng đầu Bắc Ireland

Đại sứ Nguyễn Hoàng Long tham dự cuộc thảo luận bàn tròn với các đại diện đến từ Đại học Ulster, Đại học Queen’s Belfast ...

Hai chuyên gia Việt Nam được hỗ trợ tham dự chợ phim của Liên hoan phim Cannes

Hai chuyên gia Việt Nam được hỗ trợ tham dự chợ phim của Liên hoan phim Cannes

Đại sứ quán Pháp tại Việt Nam sẽ tổ chức chương trình "Fast track to Cannes Market" hỗ trợ đại diện Việt Nam tham dự ...

T&T Group ủng hộ 5 tỷ đồng hỗ trợ làm nhà cho người nghèo tỉnh Điện Biên

T&T Group ủng hộ 5 tỷ đồng hỗ trợ làm nhà cho người nghèo tỉnh Điện Biên

Ngày 13/5, trong khuôn khổ Lễ phát động ủng hộ làm nhà đại đoàn kết cho hộ nghèo của tỉnh Điện Biên do Ban Thường ...

Nhà của Bác Hồ trên đất Thái

Nhà của Bác Hồ trên đất Thái

Trong những năm hoạt động cách mạng ở Thái Lan, làng Nỏng Hang (còn gọi là Nỏng Ổn), xã Xiêng Phin, huyện Mương, tỉnh Udon ...

Kỷ niệm 133 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh: Tượng đài trong trái tim nhân loại

Kỷ niệm 133 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh: Tượng đài trong trái tim nhân loại

Kỷ niệm Ngày sinh của Chủ tịch Hồ Chí Minh, trong lòng mỗi người Việt Nam đều tưởng nhớ và có cách riêng để học ...

Đọc thêm

Đại sứ Nhật Bản tại Việt Nam tặng bằng khen cho Báo Thế giới & Việt Nam

Đại sứ Nhật Bản tại Việt Nam tặng bằng khen cho Báo Thế giới & Việt Nam

Đại sứ Nhật Bản tại Việt Nam Yamada Takio đánh giá cao những đóng góp của Báo Thế giới & Việt Nam trong việc củng cố và phát triển quan ...
Palestine có Nội các mới

Palestine có Nội các mới

Nội các mới của Palestine sẽ bao gồm 23 bộ trưởng, trong đó có 3 phụ nữ và 6 người ở Dải Gaza.
Điểm tin thế giới sáng 29/3: Quốc hội Malta bổ nhiệm Tổng thống mới, Australia hủy vụ kiện Trung Quốc tại WTO, Ngoại trưởng Latvia từ chức

Điểm tin thế giới sáng 29/3: Quốc hội Malta bổ nhiệm Tổng thống mới, Australia hủy vụ kiện Trung Quốc tại WTO, Ngoại trưởng Latvia từ chức

Báo Thế giới & Việt Nam điểm một số tin tức thế giới đáng chú ý sáng nay, 29/3.
Giá tiêu hôm nay 29/3/2024, nối dài chuỗi đi ngang, sản lượng thu hoạch có thể thấp hơn dự kiến, thị trường tiếp tục tăng?

Giá tiêu hôm nay 29/3/2024, nối dài chuỗi đi ngang, sản lượng thu hoạch có thể thấp hơn dự kiến, thị trường tiếp tục tăng?

Giá tiêu hôm nay 29/3/2024 tại thị trường trong nước ổn định ở một số địa phương trọng điểm, giao dịch từ 92.500 – 96.000 đồng/kg.
Giá vàng hôm nay 29/3/2024: Giá vàng 'miệt mài' đi lên, cán mốc quan trọng, thế giới sẽ tăng đến mức nào?

Giá vàng hôm nay 29/3/2024: Giá vàng 'miệt mài' đi lên, cán mốc quan trọng, thế giới sẽ tăng đến mức nào?

Giá vàng hôm nay 29/3/2024 tại thị trường thế giới và trong nước đều giữ nhịp đi lên, cán mốc quan trọng.
Vietlott 29/3, kết quả xổ số Vietlott Mega thứ 6 ngày 29/3/2024. xổ số Mega 645

Vietlott 29/3, kết quả xổ số Vietlott Mega thứ 6 ngày 29/3/2024. xổ số Mega 645

Vietlott 29/3 - xổ số Vietlott Mega 29/3. Trực tiếp xổ số Vietlott hôm nay 29/3/2024 nhanh nhất và chính xác nhất. Vietlott Mega 645 hôm nay.
Bang Rio de Janeiro, Brazil mong muốn đẩy mạnh hợp tác giáo dục, du lịch, văn hoá với Việt Nam

Bang Rio de Janeiro, Brazil mong muốn đẩy mạnh hợp tác giáo dục, du lịch, văn hoá với Việt Nam

Đại sứ Bùi Văn Nghị và đoàn công tác của Đại sứ quán Việt Nam tại Brazil đã có chuyến thăm làm việc tại thành phố Rio de Janeiro, bang Rio de Janeiro.
Đại sứ Bùi Văn Nghị tham dự Lễ hội Đỏ lần thứ 2 tại thành phố Salvador, Brazil

Đại sứ Bùi Văn Nghị tham dự Lễ hội Đỏ lần thứ 2 tại thành phố Salvador, Brazil

Việt Nam là một trong bảy nước được mời phát biểu trong Diễn đàn quốc tế về hoà bình, đoàn kết quốc tế và bảo vệ nhân dân Palestine.
Canada đẩy mạnh hợp tác nông nghiệp với Việt Nam và khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương

Canada đẩy mạnh hợp tác nông nghiệp với Việt Nam và khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương

Bà Deidrah Kelly, Giám đốc điều hành IPAAO và Đại sứ Canada tại Việt Nam Shawn Steil trả lời phỏng vấn về hợp tác với Việt Nam và các nước khu vực.
Đại hội đồng Liên hợp quốc thông qua Nghị quyết do Việt Nam đề xuất  về Ngày quốc tế Vui chơi

Đại hội đồng Liên hợp quốc thông qua Nghị quyết do Việt Nam đề xuất về Ngày quốc tế Vui chơi

Phát biểu giới thiệu Nghị quyết, Đại sứ Đặng Hoàng Giang nêu bật vai trò và ý nghĩa của vui chơi đối với phát triển con người và đời sống xã hội.
Công chúa Thái Lan sáng tác và trình diễn tác phẩm âm nhạc về Việt Nam

Công chúa Thái Lan sáng tác và trình diễn tác phẩm âm nhạc về Việt Nam

'Việt Nam an lòng' là bài thơ do Công chúa Maha Chakri Sirindhorn sáng tác, kể về những tình cảm tốt đẹp của bà trước phong cảnh, con người Việt Nam.
Australia cam kết tiếp tục thúc đẩy mở cửa thị trường hơn nữa đối với hàng nông sản Việt Nam

Australia cam kết tiếp tục thúc đẩy mở cửa thị trường hơn nữa đối với hàng nông sản Việt Nam

Đại sứ Việt Nam tại Australia Phạm Hùng Tâm gặp Thượng nghị sĩ, đồng Bộ trưởng Thương mại Tim Ayres tại trụ sở Nghị viện Australia.
Hiện chưa có thông tin thương vong liên quan đến người Việt trong vụ tấn công tại Moscow

Hiện chưa có thông tin thương vong liên quan đến người Việt trong vụ tấn công tại Moscow

Tham tán Vũ Sơn Việt cho biết, hiện chưa có thông tin thương vong liên quan đến người Việt trong vụ tấn công tại Moscow.
Việt Nam nỗ lực triển khai thủ tục lãnh sự giúp các thuyền viên tàu True Confidence sớm về nước

Việt Nam nỗ lực triển khai thủ tục lãnh sự giúp các thuyền viên tàu True Confidence sớm về nước

Người phát ngôn Phạm Thu Hằng thông tin về việc hỗ trợ đưa thi hài Đại phó Đặng Duy Kiên, thuyền viên tàu True Confidence bị tập kích.
Ba thuyền viên trong vụ tàu True Confidence bị tấn công đã khởi hành từ Djibouti về Việt Nam

Ba thuyền viên trong vụ tàu True Confidence bị tấn công đã khởi hành từ Djibouti về Việt Nam

Đại sứ quán Việt Nam tại Ai Cập phối hợp với các cơ quan liên quan hoàn tất các thủ tục để các thuyền viên được về nước nhanh chóng, an toàn.
Bộ Ngoại giao thông tin về việc thuyền viên Việt Nam trên tàu True Confidence bị tấn công trên biển

Bộ Ngoại giao thông tin về việc thuyền viên Việt Nam trên tàu True Confidence bị tấn công trên biển

Theo thông tin sơ bộ, trên tàu có 4 thuyền viên Việt Nam, 1 thuyền viên đã tử vong và 3 thuyền viên trong tình trạng sức khỏe bình thường.
Cảnh sát Nhật Bản đã bắt giữ nghi phạm vụ sát hại công dân Việt Nam tại Higashiomo

Cảnh sát Nhật Bản đã bắt giữ nghi phạm vụ sát hại công dân Việt Nam tại Higashiomo

Một công dân Việt Nam được cho là bị sát hại tại Higashiomo, Shiga, Nhật Bản. Cảnh sát Nhật Bản đã bắt giữ 1 nghị phạm và đang tiếp tục điều tra.
Đại sứ quán Việt Nam tại Anh thông tin về 7 người nhập cư được cho là công dân Việt Nam

Đại sứ quán Việt Nam tại Anh thông tin về 7 người nhập cư được cho là công dân Việt Nam

Đại sứ quán Việt Nam tại Anh và Bắc Ireland thông tin về 7 người nhập cư trong xe tải được cho là công dân Việt Nam tại cảng East Sussex, Vương quốc Anh.
Tìm hiểu các nguyên tắc trong việc lựa chọn thực đơn chiêu đãi đối ngoại

Tìm hiểu các nguyên tắc trong việc lựa chọn thực đơn chiêu đãi đối ngoại

Chiều 22/3, đã diễn ra sinh hoạt chuyên đề với chủ đề 'Các nguyên tắc trong việc lựa chọn thực đơn chiêu đãi đối ngoại'.
Khám phá văn hóa giao tiếp của đất nước vạn đảo Indonesia (Phần 2)

Khám phá văn hóa giao tiếp của đất nước vạn đảo Indonesia (Phần 2)

Là một quốc gia Đông Nam Á, Indonesia gần gũi với Việt Nam, nhưng nước này có 86% dân số theo Hồi giáo tạo nên khác biệt trong văn hoá giao tiếp.
Khám phá văn hóa giao tiếp của đất nước vạn đảo Indonesia (Phần 1)

Khám phá văn hóa giao tiếp của đất nước vạn đảo Indonesia (Phần 1)

Là quốc gia Đông Nam Á nên Indonesia gần gũi với Việt Nam, nhưng 86% dân số nước này theo Hồi giáo tạo nên khác biệt trong văn hoá giao tiếp.
Những điều cần biết để không bỡ ngỡ khi đến xứ sở hoa tulip Hà Lan

Những điều cần biết để không bỡ ngỡ khi đến xứ sở hoa tulip Hà Lan

Khi gặp một người Hà Lan bất kì, thật khó để nhận xét về địa vị hay khả năng tài chính của họ thông qua vẻ bề ngoài...
Đôi điều cần biết về văn hóa giao tiếp ở Bỉ - 'trái tim của châu Âu'

Đôi điều cần biết về văn hóa giao tiếp ở Bỉ - 'trái tim của châu Âu'

Cùng khám phá đôi nét về văn hóa giao tiếp và con người Bỉ để hiểu rõ hơn về đất nước được coi là 'trái tim châu Âu' qua bài viết dưới đây!
Những nước nào có Ngày Quốc khánh trong tháng 12?

Những nước nào có Ngày Quốc khánh trong tháng 12?

Trong tháng 12 có 12 quốc gia kỷ niệm Ngày Quốc khánh, bao gồm Romania, Lào, UAE, Thái Lan, Phần Lan, Burkina Faso, Kenya, Bhutan, Niger, Qatar...
Phiên bản di động