Nhật Bản-Australia: Sự cộng hưởng của may mắn, chiến lược và tin cậy

Hồng Phúc
GS. Tomohiko Taniguchi (trường Đại học Keio, Nhật Bản) ngày 2/9 đã có bài viết đăng trên trang mạng của Viện Chính sách Chiến lược Australia (ASPI) phân tích về tầm quan trọng của mối quan hệ Nhật Bản-Australia.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Thủ tướng Nhật Bản Suga Yoshihide ăn sáng với Thủ tướng Australia Scott Morrison tại Cornwall, Anh, hôm 13/6. (Nguồn: The Australian).
Thủ tướng Nhật Bản Suga Yoshihide ăn sáng với Thủ tướng Australia Scott Morrison tại Cornwall, Anh, hôm 13/6. (Nguồn: The Australian)

Theo GS. Tomohiko Taniguchi, giá trị chiến lược của Australia đối với Nhật Bản có thể được tóm gọn trong 3 điểm sau: Australia là đối tác của Nhật Bản trong việc ủng hộ ngọn đuốc dân chủ; Australia gần như là một đồng minh mà Nhật Bản sẽ hợp tác để duy trì khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương tự do và rộng mở; Australia là nhân tố quan trọng góp phần thúc đẩy sức mạnh cho Nhật Bản cũng như mạng lưới liên minh của Nhật Bản.

Giá trị chiến lược của Nhật Bản đối với Australia cũng tương tự như vậy.

Vào năm 2049, Đảng Cộng sản Trung Quốc sẽ kỷ niệm 100 năm thành lập nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa. Từ nay đến thời điểm đó, Trung Quốc sẽ tiếp tục tăng cường sức mạnh kinh tế và quân sự, tìm cách mở rộng sự thống trị ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.

Khi xu hướng này gia tăng, giá trị chiến lược của Australia đối với Nhật Bản cũng sẽ tăng lên.

Kinh tế làm đòn bẩy

GS. Tomohiko Taniguchi khẳng định, chưa bao giờ Australia không có ý nghĩa quan trọng đối với Nhật Bản. Hai nước đã thiết lập mối quan hệ thương mại từ năm 1957. Nguồn cung cấp quặng sắt, bôxít, than luyện cốc và khí đốt tự nhiên của Australia là huyết mạch cho sự tăng trưởng kinh tế nhanh chóng của Nhật Bản.

Đầu những năm 1980, Tokyo và Canberra đã cùng nhau khởi động Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á-Thái Bình Dương (APEC), tạo khuôn khổ cho sự tăng trưởng kinh tế của các nước thuộc Hiệp hội Các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN).

Kể từ đó, mối quan hệ tập trung vào thương mại đã phát triển thành mối quan hệ mang lại tầm nhìn cho tương lai của khu vực.

Trong khi Australia là một quốc gia may mắn được thiên nhiên ưu ái thì Nhật Bản cũng may mắn không kém khi có Australia là đối tác thương mại quan trọng.

Khi Australia và Nhật Bản ký một hiệp định thương mại vào năm 1957, Thủ tướng Nhật Bản khi đó là Nobusuke Kishi.

Và thật tình cờ, cháu trai của ông Nobusuke Kishi là Abe Shinzo cuối cùng đã thành công trong việc tạo ra một hình thức hiệp định thương mại tự do tiên tiến nhất, một hiệp định đối tác kinh tế giữa Australia và Nhật Bản.

Ngoài ra, cựu Thủ tướng Australia Malcolm Turnbull và ông Abe đã cứu Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP), nay được gọi là Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), thoát khỏi nguy cơ bị hủy bỏ sau tuyên bố "dứt áo ra đi" của cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump.

Bằng cách xây dựng trên cơ sở thỏa thuận đối tác kinh tế song phương, Nhật Bản và Australia đã tạo ra một hệ thống kinh tế tự do, minh bạch, dựa trên luật lệ trải dài khắp Thái Bình Dương, sử dụng lòng tin được thúc đẩy bởi kinh tế và thương mại làm đòn bẩy.

Việc Anh chuẩn bị tham gia CPTPP, và CPTPP đã tạo động lực để Liên minh châu Âu (EU) và Nhật Bản thiết lập hiệp định đối tác kinh tế, cũng chứng tỏ rằng Nhật Bản và Australia đã trở thành đối tác trong việc chia sẻ trách nhiệm duy trì nền dân chủ và hệ thống kinh tế tự do trên quy mô toàn cầu.

Nhật Bản-Australia: Sự cộng hưởng của may mắn, chiến lược và tin cậy
Thủ tướng Australia Malcolm Turnbull chào đón người đồng cấp Nhật Bản Abe Shinzo tại bến cảng Sydney ngày 14/1/2017. (Nguồn: Reuters)

Hạt giống tạo đồng thuận

Theo vị chuyên gia về chính sách đối ngoại của Nhật Bản, chính quyền của cựu Thủ tướng Abe Shinzo từ năm 2012 đến năm 2020 đã làm sâu sắc và mở rộng bản chất chiến lược của mối quan hệ song phương với Australia.

Ông Abe đã làm việc với ba đời thủ tướng Australia, tất cả đều thúc đẩy mối quan hệ có liên quan về mặt địa chính trị. Một thành tựu nổi bật của cựu Thủ tướng Abe là đưa Bộ tứ (Quad) vào cuộc với sự tham gia của Mỹ, Nhật Bản, Australia và Ấn Độ.

Cuối tháng 12/2012, khi bắt đầu nhiệm kỳ thủ tướng thứ hai, ông Abe đã viết một bài báo cho Project Syndicate, đề cập “Viên kim cương an ninh dân chủ của châu Á” - ám chỉ Mỹ, Ấn Độ, Nhật Bản và Australia.

Ông Abe cho rằng "viên kim cương" này chịu trách nhiệm đảm bảo an ninh cho khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương. Tuy nhiên, sau đó ông cho rằng phát biểu này giống như một sự khoe khoang nên không còn sử dụng thuật ngữ “kim cương". Dù có gọi là gì thì Bộ tứ vẫn là sự hiện thực hóa tầm nhìn của Abe.

Còn quá sớm để thảo luận về cách Bộ tứ nên được thể chế hóa và liệu có nên mở rộng thành viên hay không. Điều quan trọng là các nhà lãnh đạo của 4 nước đã đồng ý thúc đẩy hợp tác.

Hạt giống đã được gieo trồng và sẽ phát triển trong tương lai. Trọng tâm chỉ là vấn đề an ninh, hợp tác cùng nhau để đạt được một Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương tự do và rộng mở.

Cựu Thủ tướng Abe cũng đã mở rộng hơn cách diễn giải Hiến pháp của Nhật Bản, vốn trở nên quá cứng nhắc và lỗi thời, đồng thời mở rộng đáng kể phạm vi hành động chung giữa các lực lượng đồng minh và Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản (JSDF).

Ví dụ, nếu một tàu của Hải quân Hoàng gia Australia (RAN) đang ở trong vùng biển xung quanh Nhật Bản hoặc một máy bay của Không quân Hoàng gia Australia (RAAF) đang bay gần không phận của Nhật Bản thì tàu hoặc máy bay này sẽ nằm dưới sự bảo vệ của JSDF.

Trên thực tế, tàu và máy bay của Mỹ thường xuyên hoạt động dưới sự bảo vệ của JSDF.

Hải quân các nước Bộ tứ tiến hành tập trận thường niên Malabar lần thứ 25 ngoài khơi đảo Guam ở Tây Thái Bình Dương từ ngày 26-29/8/2021. (Nguồn: Hải quân Ấn Độ)
Hải quân các nước Bộ tứ tiến hành tập trận thường niên Malabar lần thứ 25 ngoài khơi đảo Guam ở Tây Thái Bình Dương từ ngày 26-29/8/2021. (Nguồn: Hải quân Ấn Độ)

Nâng cao ngọn đuốc dân chủ

Australia vừa là một cường quốc ở Thái Bình Dương, vừa là một cường quốc ở Ấn Độ Dương, và đó là giá trị độc đáo của Australia.

Nhật Bản và Australia, cùng với Mỹ và Ấn Độ, sẽ tiếp tục đóng vai trò làm cho Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương trở thành một nơi tự do và rộng mở.

Cả Australia và Nhật Bản đều có thành tích trong việc thúc đẩy nền dân chủ, đồng thời tôn trọng chủ nghĩa đa nguyên xã hội. Cả người dân Australia và người dân Nhật Bản đều tin vào các giá trị của nền dân chủ.

Ngay cả khi nền dân chủ đang suy yếu ở những nơi khác, GS. Tomohiko Taniguchi khẳng định, hai nước này sẵn sàng giương cao ngọn cờ dân chủ.

Canberra, trong con mắt của Tokyo, là một trụ cột của nền dân chủ, và có lẽ Nhật Bản nhận thức được điều này rõ ràng hơn cả người Australia. Không phải vô cớ mà Nhật Bản, với tốc độ phát triển nhanh chóng, luôn coi Australia là một đối tác quan trọng.

Theo GS. Tomohiko Taniguchi, thật may mắn khi Nhật Bản và Australia giờ đây có thể hợp tác với nhau như những đối tác đáng tin cậy trong những thời điểm bấp bênh.

Nhật Bản-Australia đối thoại 2+2, ra tuyên bố khiến Trung Quốc 'nóng mặt'

Nhật Bản-Australia đối thoại 2+2, ra tuyên bố khiến Trung Quốc 'nóng mặt'

Ngày 9/6, Bộ trưởng Quốc phòng và Bộ trưởng Ngoại giao hai nước Nhật Bản và Australia đã bắt đầu hội đàm trực tuyến về ...

Thủ tướng Nhật Bản tính thăm Australia, chứng minh mối quan hệ 'gần gũi hơn bao giờ hết'

Thủ tướng Nhật Bản tính thăm Australia, chứng minh mối quan hệ 'gần gũi hơn bao giờ hết'

Ngày 4/6, truyền thông Australia đưa tin, các nhà chức trách nước này và Nhật Bản đã bắt đầu thảo luận về chuyến thăm chính ...

Xem nhiều

Đọc thêm

Giá xăng dầu hôm nay 14/11: Thế giới chốt phiên tăng nhẹ; xăng trong nước chiều nay nhiều khả năng sẽ giảm

Giá xăng dầu hôm nay 14/11: Thế giới chốt phiên tăng nhẹ; xăng trong nước chiều nay nhiều khả năng sẽ giảm

Giá xăng dầu hôm nay 14/11, giá dầu thế giới chốt phiên ngày 13/11 với mức tăng nhẹ. Chiều nay, nhiều khả năng giá xăng dầu trong nước sẽ giảm.
Trải nghiệm suối nước nóng - điểm đến lý tưởng mùa Thu Đông tại xứ Đài

Trải nghiệm suối nước nóng - điểm đến lý tưởng mùa Thu Đông tại xứ Đài

Đảo Đài Loan (Trung Quốc) gây ấn tượng bởi văn hóa đặc sắc, thiên nhiên phong phú và là 'thiên đường suối nước nóng' nhờ vào địa hình đặc biệt.
Hiểu thêm về bản sắc của Dân ca Quan họ Bắc Ninh

Hiểu thêm về bản sắc của Dân ca Quan họ Bắc Ninh

Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Bắc Ninh tổ chức khai mạc Trưng bày tư liệu với chủ đề 'Dân ca Quan họ Bắc Ninh - Tinh ...
Ukraine có khả năng sớm tạo ra vũ khí hạt nhân thô sơ, thời điểm tung 'hàng nóng' sẽ không xa vời

Ukraine có khả năng sớm tạo ra vũ khí hạt nhân thô sơ, thời điểm tung 'hàng nóng' sẽ không xa vời

Báo cáo của các chuyên gia thuộc một trung tâm có ảnh hưởng ở Ukraine cho hay, Kiev có thể nhanh chóng chế tạo được vũ khí hạt nhân thô ...
Cựu tiền đạo Công Vinh trong danh sách đề cử Cầu thủ biểu tượng AFF Cup

Cựu tiền đạo Công Vinh trong danh sách đề cử Cầu thủ biểu tượng AFF Cup

Cựu tiền đạo Lê Công Vinh là cầu thủ Việt Nam duy nhất được Liên đoàn bóng đá Đông Nam Á đưa vào danh sách bình chọn biểu tượng AFF ...
Ủy ban Thường vụ Quốc hội khai mạc phiên họp thứ 39

Ủy ban Thường vụ Quốc hội khai mạc phiên họp thứ 39

Phiên họp 39 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ xem xét, quyết định việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã của 12 tỉnh, thành ...
Thế giới sẽ phải thích ứng với một nước Mỹ rất khác

Thế giới sẽ phải thích ứng với một nước Mỹ rất khác

Những thay đổi dưới thời Trump 2.0 sẽ tác động nhiều mặt tới nước Mỹ và thế giới.
Malaysia-Trung Quốc: Thắt chặt tình thân

Malaysia-Trung Quốc: Thắt chặt tình thân

Chuyến thăm Trung Quốc của Thủ tướng Malaysia phản ánh mong muốn tăng cường quan hệ song phương toàn diện, đặc biệt là kinh tế và thương mại.
Chiến thắng của ông Trump: 8 cụm từ đặc tả hành trình phi thường vào Nhà Trắng, đằng sau ngày thứ Ba 'nhàn nhã' là gì?

Chiến thắng của ông Trump: 8 cụm từ đặc tả hành trình phi thường vào Nhà Trắng, đằng sau ngày thứ Ba 'nhàn nhã' là gì?

Không cần phải chờ đợi thêm, ứng cử viên Donald Trump đã giành chiến thắng thuyết phục trong cuộc Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024.
Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Màu sắc chính sách đối ngoại của ông Trump và bà Harris nếu đắc cử

Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Màu sắc chính sách đối ngoại của ông Trump và bà Harris nếu đắc cử

Kết quả bầu cử Tổng thống Mỹ 2024 sẽ tác động tới tình hình thế giới thế nào và chính sách đối ngoại của ông Trump và bà Harris khác biệt ra sao?
Đại sứ Phạm Quang Vinh: 'Độc lạ', gay cấn bầu cử Tổng thống Mỹ 2024 và câu chuyện với Việt Nam

Đại sứ Phạm Quang Vinh: 'Độc lạ', gay cấn bầu cử Tổng thống Mỹ 2024 và câu chuyện với Việt Nam

Theo Đại sứ Phạm Quang Vinh, cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm nay rất sít sao, nhưng dù là ai thì quan hệ Việt Nam-Mỹ vẫn tiếp đà phát triển tích cực.
Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Ý nghĩa và tác động

Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Ý nghĩa và tác động

Bầu cử Tổng thống Mỹ luôn có ý nghĩa quan trọng không chỉ trong nội bộ nước Mỹ mà còn với cộng đồng quốc tế.
Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Cuộc đua vào Nhà Trắng giữa hai ứng cử viên Kamala Harris của đảng Dân chủ và Donald Trump của đảng Cộng hòa sẽ 'ngã ngũ' trong ngày 5/11 (giờ Mỹ).
Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Còn 2 ngày nữa Nhà Trắng sẽ xác định được chủ nhân mới thay thế đương kim Tổng thống Joe Biden. Đó sẽ là ứng viên đảng Dân chủ Kamala Harris hoặc chủ cũ, ông ...
Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Các cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ luôn mang nhiều yếu tố bất ngờ, kịch tính, thậm chí có khả năng thay đổi cục diện vào phút chót.
Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Theo Hiến pháp Mỹ, ứng cử viên Tổng thống phải nhiều hơn 35 tuổi, đã sinh sống tại Mỹ liên tục trên 14 năm, được sinh ra tại Mỹ và là công dân Mỹ.
GPT-5: Open AI mở ra chân trời mới

GPT-5: Open AI mở ra chân trời mới

Sự kiện đang được giới công nghệ mong đợi có thể xảy ra ngay trong năm nay, là sự ra mắt của GPT-5.
30 năm UNCLOS có hiệu lực: Vai trò giữ gìn trật tự pháp lý trên biển của ITLOS

30 năm UNCLOS có hiệu lực: Vai trò giữ gìn trật tự pháp lý trên biển của ITLOS

Gần 30 năm qua, Tòa án Luật Biển quốc tế (ITLOS) góp phần quan trọng giữ gìn tính toàn vẹn, thúc đẩy tuân thủ UNCLOS.
Nhận định về những 'gạch đầu dòng' việc cần làm của ông Donald Trump trong 24h đầu tiên khi bước vào Nhà Trắng

Nhận định về những 'gạch đầu dòng' việc cần làm của ông Donald Trump trong 24h đầu tiên khi bước vào Nhà Trắng

Trong quá trình tranh cử, ông Donald Trump đã nhiều lần nhắc đến những kế hoạch hành động trong ngày đầu tiên nhậm chức Tổng thống Mỹ.
Báo Mexico đề cao mối quan hệ truyền thống của Việt Nam với các nước Mỹ Latinh

Báo Mexico đề cao mối quan hệ truyền thống của Việt Nam với các nước Mỹ Latinh

Nhân chuyến thăm của Chủ tịch nước Lương Cường tới Chile và Peru, báo Mexico ngày 9/11 đăng bài viết 'Việt Nam tăng cường quan hệ với Mỹ Latinh'.
Học giả Trung Quốc đánh giá cao lời kêu gọi về chống lãng phí của Tổng Bí thư Tô Lâm

Học giả Trung Quốc đánh giá cao lời kêu gọi về chống lãng phí của Tổng Bí thư Tô Lâm

Bài viết của Tổng Bí thư Tô Lâm đưa ra rất kịp thời, thể hiện lập trường kiên định của ban lãnh đạo mới Việt Nam về phòng chống tham nhũng, lãng phí.
Tổng thống Putin làm điều chưa từng có tại Valdai và loạt tuyên bố: Trật tự mới, thế giới cần Nga, lòng tham địa chính trị...

Tổng thống Putin làm điều chưa từng có tại Valdai và loạt tuyên bố: Trật tự mới, thế giới cần Nga, lòng tham địa chính trị...

Tổng thống Nga cho rằng, thế giới đã bước vào giai đoạn dài biến động và thay đổi mà cuối cùng sẽ dẫn đến một trật tự thế giới đa cực.
Hiệp định Paris liệu có lâm nguy vì kết quả bầu cử Mỹ?

Hiệp định Paris liệu có lâm nguy vì kết quả bầu cử Mỹ?

Bầu cử Mỹ khép lại với những lo ngại từ giới chuyên gia rằng Washington có thể suy giảm cam kết trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu toàn cầu.
Chủ tịch Tập Cận Bình nhắn nhủ gì tới ông Trump trong thông điệp chúc mừng?

Chủ tịch Tập Cận Bình nhắn nhủ gì tới ông Trump trong thông điệp chúc mừng?

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã gửi thông điệp chúc mừng tới Tổng thống Mỹ mới đắc cử Donald Trump, khẳng định hai bên nên hợp tác, thay vì đối đầu.
Phiên bản di động