Cuộc thi viết mang tên “Thanh niên, sinh viên Việt Nam ở nước ngoài với nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền biển, đảo Việt Nam” do Trung ương Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam phối hợp với Bộ Thông tin và Truyền thông tổ chức còn tăng cường giáo dục truyền thống cách mạng, lòng yêu nước và lòng tự hào dân tộc. Qua đây, cuộc thi cổ vũ và khuyến khích những ý tưởng, sáng kiến, giải pháp, cũng như nâng cao nhận thức và trách nhiệm của các bạn trẻ kiều bào đối với công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.
Theo ông Nguyễn Phi Long, Bí thư Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam, Ban tổ chức chọn đối tượng dự thi gồm các cá nhân, tập thể là người Việt Nam trong độ tuổi 16-35 nhằm hướng đến lực lượng trí thức trẻ, đặc biệt là những thanh niên, sinh viên đang nghiên cứu về lĩnh vực lịch sử, ngoại giao và luật pháp quốc tế... Họ là lớp người tâm huyết với lịch sử nước nhà, có khả năng tiếp cận nhiều tư liệu quý giá.
Kéo dài từ tháng 7-12/2016, nội dung cuộc thi xoay quanh các vấn đề thiết thực như sưu tầm, cung cấp thông tin tư liệu, tài liệu lịch sử và pháp lý, khẳng định chủ quyền của Việt Nam đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa; đề xuất, giới thiệu sáng kiến, ý tưởng, giải pháp có căn cứ khoa học của thanh niên, sinh viên trong việc đấu tranh, bảo vệ chủ quyền biển, đảo, góp phần phát triển kinh tế biển, văn hóa biển và bảo vệ môi trường biển Việt Nam.
Để mở rộng phạm vi cuộc thi, Ban tổ chức không hạn chế số lượng bài dự thi đối với các tác giả và nhóm tác giả. Bên cạnh đó, mặc dù là cuộc thi viết, các thí sinh vẫn có thể sử dụng tư liệu kèm theo dạng ảnh minh họa và bản đồ... Đặc biệt, ngoài những giải thưởng có giá trị, các tác giả đoạt giải cao sẽ tham gia đoàn công tác thăm huyện đảo Trường Sa.
Bộ trưởng Thông tin và Truyền thông, Phó trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Trương Minh Tuấn cũng nhấn mạnh: "Cuộc thi không chỉ dừng lại ở việc tìm hiểu về biển đảo, còn lớn hơn nữa là góp phần cùng kiều bào ta ở nước ngoài sưu tầm, hiến tặng các tư liệu liên quan đến biển bảo, đến chủ quyền biển đảo của Việt Nam đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa, giúp chúng ta có đầy đủ chứng cứ lịch sử và pháp lý khẳng định chủ quyền không thể chối cãi của Việt Nam ở hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa”.
Cuộc thi cho thấy, đất nước đang cần sự đóng góp của lớp người Việt trẻ trên khắp thế giới, thông qua những hành động cụ thể, gắn với tình hình thực tế. Những bài dự thi của các thí sinh chính là nguồn tư liệu nhằm bổ sung và hoàn thiện kho dẫn chứng lịch sử, pháp lý quan trọng, khẳng định chủ quyền của Việt Nam đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa.