Nước Nga và "ngoại giao bóng đá"

Nước Nga đã tạo mọi điều kiện để cổ động viên có thể dễ dàng đến xem bóng đá, cổ vũ cho các đội tuyển. Không cần thị thực, chỉ cần tấm thẻ Fan ID dành cho những có vé xem trận đấu ở World Cup 2018 là đã có thể nhập cảnh vào Nga một cách nhanh chóng. Nước chủ nhà cũng bố trí những chuyến tàu hoàn toàn miễn phí đưa đón cổ động viên giữa các thành phố tổ chức World Cup, dù có những nơi cách nhau tận 24 giờ tàu chạy. Trong những ngày diễn ra trận đấu, người hâm mộ được sử dụng phương tiện giao thông công cộng miễn phí.

Trên thực tế, cả ở Nga và phương Tây gần như luôn tồn tại sự sai lệch so với thực tế trên các phương tiện truyền thông của nhau. World Cup 2018 chính là cơ hội để nước Nga chứng minh cho những cổ động viên phương Tây điều "mắt thấy, tai nghe", những gì thực tế đang diễn ra ở Nga, và nó có thể hoàn toàn khác so với thông tin trên báo chí.

"Những gì tôi được chứng kiến ở nước Nga trong một tháng qua khác hoàn toàn với những gì tôi từng được đọc về đất nước này. Mọi thứ ở đây thật tuyệt vời", một cổ động viên người Anh có tên Walker, đã theo chân đội tuyển "Tam sư" từ ngày đầu cho đến trận bán kết chia sẻ.

Nước Nga thực tế không đáng sợ như nhiều cổ động viên phương Tây lo ngại. Họ thích thú và ngạc nhiên khi khám phá Moscow, một thành phố rất khác so với những gì họ đã từng được nghe trên báo chí nước nhà. Quảng trường Đỏ ở thủ đô Moscow, một địa điểm rất đặc biệt ở Nga, biến một phần thành Công viên bóng đá, nơi người hâm mộ có thể đá bóng, giao lưu với nhiều chính khách và cựu danh thủ đến từ khắp nơi trên thế giới.

Tuy nhiên, vẫn không có quá nhiều cổ động viên các nước phương Tây mạnh dạn đến Nga. Trong Top 10 nước mua vé xem World Cup 2018, chỉ có Đức và Anh là những quốc gia phương Tây, hoàn toàn lép vế so với khu vực Mỹ Latinh, châu Á và châu Phi. Trung Quốc và Mỹ, hai nước không có đội tuyển dự World Cup 2018, cũng có mặt trong Top 10 này. Trên phố đi bộ Nikolskaya, những người đến từ Nam Mỹ hoàn toàn áp đảo người châu Âu.

Trong quá khứ, khi cuộc Chiến tranh Lạnh còn đang diễn ra hết sức căng thẳng, Nga từng tổ chức những sự kiện lớn như Olympic Moscow 1980, hay xa hơn là Liên hoan Thanh niên Thế giới 1957. Đó là những sự kiện góp phần "phá băng" quan hệ giữa Nga và phương Tây. World Cup 2018 cũng được kỳ vòng có vai trò tương tự, và trên thực tế giải đấu này cũng đã gặt hái thành công nhất định dưới góc độ chính trị - ngoại giao.

Trong sự kiện chiêu đãi được tổ chức tại nhà hát Bolshoy nổi tiếng ở Moscow vào tối 14/7, một ngày trước trận chung kết World Cup 2018, Chủ tịch FIFA Gianni Infantino đã dành những ngôn từ đẹp đẽ nhất để ca ngợi về nước Nga. Người đứng đầu FIFA khẳng định, nước Nga đã tổ chức rất thành công World Cup 2018, và giải đấu này đã giúp thay đổi quan điểm của người dân các nước về "xứ sở Bạch Dương".

Về phần mình, Tổng thống Nga Vladimir Putin nồng nhiệt cảm ơn FIFA cũng như cá nhân ông Infantino đã ủng hộ và giúp đỡ Nga trong việc tổ chức thành công World Cup 2018, qua đó quảng bá một hình ảnh khác về nước Nga ra bạn bè quốc tế. Đó là một nước Nga xinh đẹp, với những người dân hiếu khách, và có cơ sở vật chất tốt, năng lực tổ chức các sự kiện tầm cỡ cùng khả năng đảm bảo an ninh ở mức cao.

Nước chủ nhà Nga cũng hứa hẹn sẽ tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất có thể cho các cổ động viên nếu họ muốn quay trở lại Nga. Nhiều người sau khi đã tận mắt chứng kiến vẻ đẹp và sự thân thiện của nước Nga đã có ý định quay trở lại đây du lịch cùng bạn bè và người thân. Nước Nga rộng lớn, nhiều sắc màu văn hóa nên một tháng World Cup 2018 để vừa xem bóng đá vừa khám phá vẫn còn là quá ít.

Những gì mà Nga đã bỏ ra để tổ chức World Cup 2018 là không hề nhỏ, không chỉ gói gọn trong 14 tỷ USD đầu tư nâng cấp cơ sở hạ tầng, xây mới và cải tạo các sân vận động. Nhưng những gì mà nước Nga thu được còn lớn hơn thế rất nhiều. Dự báo World Cup có thể giúp tăng trưởng kinh tế Nga tăng thêm 1% GDP, thu về khoảng 15 tỷ USD từ kinh doanh du lịch, bên cạnh cơ sở hạ tầng mà người dân sẽ được hưởng lợi lâu dài.

Quan trọng hơn, World Cup 2018 là một chiến dịch ngoại giao thành công, góp phần mang lại hình ảnh và bộ mặt mới cho nước Nga trong mắt bạn bè quốc tế, ngay trong chính những nước vốn lâu nay có quan hệ căng thẳng với Nga. Thành công này đặc biệt có ý nghĩa và không thể định lượng bằng những con số.