Brazil là một trong những quốc gia từng phải trải qua đợt bùng phát dịch Covid-19 tồi tệ nhất trên thế giới với hơn 461.000 ca tử vong cho đến nay và tốc độ tiêm chủng rất chậm do thiếu vaccine. Vậy nhưng hơn 45.000 dân tại ốc đảo Serrana, thuộc bang Sao Paolo lại đang được tận hưởng sự bình yên hiếm có trong khi những nơi khác đang lao đao vì dịch bệnh.
| Thành phố Serrana được mệnh danh là 'ốc đảo khoẻ mạnh' nhất Brazil khi gần như toàn bộ dân số trưởng thành đều được tiêm phòng Covid-19. (Nguồn: AP) |
Tại đây, gần như tất cả người trưởng thành đều đã được tiêm phòng đầy đủ và miễn nhiễm với dịch bệnh Covid-19. Serrana an toàn đến mức, các chuyên gia gọi đây là “ốc đảo khoẻ mạnh” của Brazil.
Vì vậy, những diễn biến tại thành phố này có thể sẽ đem tới một cái nhìn thoáng qua về tương lai của đại dịch, khi không chỉ người dân Brazil, mà trên toàn thế giới đã được tiêm chủng đầy đủ.
Sẵn sàng thử nghiệm
Bí quyết đằng sau thành tựu đáng mơ ước này là bởi Serrana được chọn trở thành đối tượng trong một nghiên cứu của Instituto Butantan, công ty sản xuất vaccine CoronaVac do Công ty Sinovac Biotech của Trung Quốc phát triển ở Brazil. Dự án nghiên cứu này mang tên Projeto S.
Thành phố này được coi là địa điểm hoàn hảo để có thể tổ chức một cuộc thử nghiệm tiêm phòng vaccine. Serrana có diện tích tương đối nhỏ, với vỏn vẹn 45.600 cư dân, trong đó có khoảng 30.000 người trưởng thành. Nơi đây nằm gần một trung tâm nghiên cứu sức khỏe cộng đồng và Trường Đại học Sao Paulo.
Trước khi thí nghiệm bắt đầu, Serrana đã phải trải qua một đợt bùng phát Covid-19 trên diện rộng, với 5% dân số nhiễm virus SARS-CoV-2. Tỷ lệ này khá cao, tương đương cứ 20 người thì có một người nhiễm bệnh.
| Tình nguyện viên tiêm vaccine Covid-19 phải trải qua sàng lọc chặt chẽ. (Nguồn: Instuto Batantan) |
Đó cũng là lý do vì sao cư dân tại thành phố này cũng rất háo hức được tiêm phòng. Khi dự án được khởi động vào tháng 2, Instuto Butatan đã đặt mục tiêu tiêm phòng cho ít nhất 80% cư dân trên 18 tuổi tại đây.
Thế nhưng, dự án đã thành công ngoài mong đợi. Tính đến ngày 11/4, 27.722 tình nguyện viên ở độ tuổi trưởng thành đã tiêm mũi đầu tiên và gần 27.160 người trong số họ đã tiêm mũi thứ hai vào cuối tháng. Điều này có nghĩa là 95,7% người trong độ tuổi trưởng thành tại Serrana đã được tiêm phòng đầy đủ.
Thử nghiệm cũng cho thấy sự hiệu quả của vaccine CoronaVac trước Covid-19. Cụ thể, trong số 9 nhân viên y tế mắc bệnh, 6 người chưa được tiêm phòng, 1 người mới tiêm 1 mũi CoronaVac và 2 người đã tiêm đủ 2 liều.
Những con số tích cực
Sau khi tiến hành thử nghiệm, các nhà khoa học phát hiện ra rằng khi bắt đầu tiêm chủng, Serrana vẫn ghi nhận sự gia tăng các ca nhiễm Covid-19 mới. Nhưng sự lây lan của virus SARS-CoV-2 đã được kiểm soát sau khi 75% dân số được tiêm chủng đầy đủ.
Các nhà khoa học chia thành phố thành 4 khu vực để tìm hiểu về ngưỡng ngăn chặn sự lây lan của virus. Và họ đã sớm nhận thấy rằng, dịch bệnh đã được kiểm soát sau khi 3 khu vực được tiêm liều vaccine thứ hai.
Thành tựu của nghiên cứu này khiến nhiều quốc gia trên thế giới không khỏi ngưỡng mộ bởi số ca có triệu chứng nhiễm bệnh giảm tới 80% và số ca nhập viện giảm 86%. Theo số liệu của Instuto Butantan, số ca tử vong do Covid-19 đã giảm tới 95%.
| Thành công của Serrana sẽ là hình mẫu sáng cho công tác phòng chống dịch Covid-19 trên toàn cầu. (Nguồn: Instuto Batantan) |
Các quan chức của Serrana cho biết, một trong những điều ngạc nhiên lớn nhất là hầu như tất cả mọi người đều đồng ý tham gia thử nghiệm này. Tuy nhiên, trước đó, một cuộc khảo sát hồi tháng 12/2020 cho thấy, một nửa số người được hỏi nói rằng họ sẽ không tiêm bất cứ loại vaccine nào do Trung Quốc sản xuất.
Nghiên cứu tại Serrana hứa hẹn sẽ bổ sung thêm sự rõ ràng cho các nghiên cứu về CoronaVac. Trong các thử nghiệm giai đoạn 3 do Butantan thực hiện vào cuối năm ngoái, vaccine được chứng minh có hiệu quả khoảng 50% đối với các bệnh nhân nhiễm virus có triệu chứng và 100% trong việc ngăn ngừa các trường hợp tử vong.
Trong khi đó, những thành phố xung quanh Serrana vẫn phải đối mặt với tình trạng số ca mắc Covid-19 tăng đột biến. Ribeirao Preto, cách thành phố Serrana khoảng 24km, đang áp dụng lệnh phong tỏa để ngăn chặn dịch Covid-19 lây lan.
Projeto S sẽ tiếp tục theo dõi tình trạng của cư dân Serrana trong một năm tới. Có những câu hỏi vẫn cần câu trả lời ví dụ như vaccine có thể bảo vệ ốc đảo này trong bao lâu. Những thông tin này rất quan trọng để giúp người Brazil, cũng như phần còn lại của thế giới, tìm ra con đường thoát khỏi đại dịch.
Một thí nghiệm tương tự cũng đang được tiến hành tại một thành phố khác ở Sao Paulo, bang giàu có nhất tại Brazil. Thành phố Botucatu dự kiến sẽ tiêm chủng vaccine Astrazeneca cho 148.000 cư dân.
Trong khi Brazil vẫn đang quay cuồng với Covid-19, Serrana giờ đây đã bắt đầu thực hiện khôi phục kinh tế, xã hội và giáo dục một cách thận trọng. Thành phố này chính là minh chứng cho việc thế giới sẽ không thể thoát khỏi đại dịch Covid-19 nếu không có vaccine.