Ôn cố tri ân hành trình cách mạng của Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Quảng Châu, Trung Quốc

“Hành trình đỏ” theo dấu chân Chủ tịch Hồ Chí Minh đặc biệt ý nghĩa khi diễn ra nhân dịp kỷ niệm 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa hai nước, Năm giao lưu nhân văn Việt-Trung và trong không khí sôi nổi, phấn khởi hướng tới Đại hội Đảng lần thứ XIV. Đối với các cơ quan báo chí, truyền thông Việt Nam, hoạt động này càng thêm ý nghĩa khi đây chính là nơi Báo Thanh niên xuất bản số đầu tiên, đánh dấu sự ra đời của nền báo chí cách mạng Việt Nam cách đây 100 năm.

“Địa chỉ đỏ” ghi dấu chân Người

Trong không gian đầy ắp những mốc son lịch sử, đoàn đại biểu đã được Ban Quản lý di tích giới thiệu về lịch sử và giá trị của di tích trong tiến trình cách mạng Việt Nam và mối quan hệ, tình đoàn kết hữu nghị giữa hai Đảng và nhân dân hai nước Việt Nam-Trung Quốc.

Trên con đường đi tìm đường cứu nước của Chủ tịch Hồ Chí Minh không thể không nói đến giai đoạn Người hoạt động tại Trung Quốc.

Ngày 11/11/1924, người thanh niên Nguyễn Ái Quốc khi đó từ Moscow (Liên Xô) đến Quảng Châu (Trung Quốc) với bí danh Lý Thụy, làm phiên dịch cho cố vấn Liên Xô Mikhail Markovich Borodin. Quảng Châu thời kỳ này là trung tâm chính trị của Cách mạng Trung Quốc, cũng là nơi hoạt động của một số nhà cách mạng châu Á.

Với sự giúp đỡ của Đảng Cộng sản Trung Quốc, Nguyễn Ái Quốc đã chuẩn bị công tác lý luận, công tác tuyên truyền, công tác tổ chức và bồi dưỡng cán bộ, tạo cơ sở cho việc thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam, tạo điều kiện cho việc trở về nước để lãnh đạo phong trào cách mạng Việt Nam. Trong giai đoạn này, Người đã tham gia các hoạt động của Đảng Cộng sản Trung Quốc, xây dựng mối tình hữu nghị sâu đậm với nhân dân Trung Quốc trong phong trào đấu tranh cách mạng.

Tại Quảng Châu, Người đã truyền bá học thuyết Mác-Lênin về phong trào giải phóng dân tộc. Tháng 6/1925, Nguyễn Ái Quốc thành lập Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên dựa trên tổ chức Tâm Tâm Xã. Đây là tổ chức cách mạng đầu tiên của Việt Nam được dẫn dắt bởi lý luận của chủ nghĩa Mác-Lênin.

Tọa lạc tại ngôi nhà số 13 nay là 248 và 250 đường Văn Minh, thành phố Quảng Châu, khu di tích là địa điểm cũ của Lớp huấn luyện chính trị thanh niên Việt Nam, là trụ sở Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên (tiền thân của Đảng Cộng sản Việt Nam) do Chủ tịch Hồ Chí Minh lãnh đạo.

Tại đây, Nguyễn Ái Quốc đã mở ba lớp huấn luyện chính trị, đào tạo cán bộ cách mạng Việt Nam, với tổng số 75 người và trực tiếp phụ trách, đồng thời là giảng viên chính.

Khóa bồi dưỡng những kiến thức về cách mạng đầu tiên chỉ có 5 học viên và được mở vào năm 1925, trong số đó có đồng chí Phạm Văn Đồng - Thủ tướng đầu tiên của Việt Nam.

Những bài giảng của Người được tập hợp lại và xuất bản thành cuốn “Đường Kách mệnh”, cẩm nang hoạt động của Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên, một trong những văn kiện lý luận đầu tiên của Đảng Cộng sản Việt Nam.

Năm 1971, trong chuyến thăm Quảng Châu, Thủ tướng Phạm Văn Đồng và Thủ tướng Trung Quốc Chu Ân Lai khi trở lại căn nhà này đã chính thức xác nhận: Đây là một khu di tích lịch sử cần phải được giữ gìn và tôn tạo. Di tích thuộc quyền quản lý của Bảo tàng Lịch sử Cách mạng Quảng Đông, đã được xếp hạng là Di tích lịch sử văn hoá quốc gia Trung Quốc.

Trong nhiều năm qua, Bảo tàng Lịch sử Cách mạng Quảng Đông, Cục Văn hoá Quảng Châu đã giữ gìn và phát huy giá trị của khu di tích lịch sử này.

Cấu trúc trưng bày, Triển lãm của Khu di tích bao gồm: Tầng 1 là Triển lãm “Đồng chí Hồ Chí Minh tại Quảng Châu”; tầng 2 gồm 2 khu có bàn ghế ngồi nghỉ và giá sách - ở đây có màn hình LED để hiển thị thông điệp chào mừng các đoàn khách đến tham quan, đồng thời trưng bày một số hình ảnh các Lãnh đạo cấp cao của Việt Nam đến thăm Khu di tích, biên niên sự kiện của khu di tích (quá trình thành lập, trùng tu), sơ đồ các điểm di tích cách mạng của Trung Quốc xung quanh Trụ sở Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên; và tầng 3 tái hiện lại các không gian hoạt động của Bác Hồ và các thành viên của Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên (phòng in Báo Thanh niên, phòng họp, phòng học, ký túc xá, ban công ngoài trời).

Minh chứng cho tình hữu nghị Việt-Trung

Trong chuyến thăm cấp Nhà nước tới Trung Quốc vào tháng 8/2024, tại di tích Trụ sở Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm từng viết lưu bút vào sổ tưởng niệm: “Đoàn đại biểu Đảng, Nhà nước Việt Nam vô cùng xúc động đến thăm di tích Trụ sở Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên - nơi Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu đã có những năm tháng hoạt động cách mạng, nơi đã đào tạo nên những thế hệ người cộng sản kiên trung đầu tiên của Việt Nam, nơi đã chứng kiến tình cảm quốc tế cộng sản vô tư, trong sáng và tình hữu nghị truyền thống, đoàn kết, gắn bó, ‘vừa là đồng chí, vừa là anh em’ giữa hai Đảng, hai nước và nhân dân hai nước Việt Nam-Trung Quốc. Tình hữu nghị Việt Nam-Trung Quốc mãi mãi xanh tươi, đời đời bền vững!”.

Với tư cách là người nghiên cứu và giảng dạy lịch sử, TS. Trương Thị Bích Hạnh, Phó Hiệu trưởng Trường THPT Chuyên Khoa học xã hội và nhân văn, Đại học Khoa học xã hội và nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội, một trong các thành viên "Hành trình hữu nghị Việt-Trung", không khỏi xúc động khi có cơ hội đến thăm những di tích, "địa chỉ đỏ" như Trụ sở Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên.

TS. Trương Thị Bích Hạnh nhấn mạnh, đây là di tích rất quan trọng, chứng kiến bước chuyển mình quan trọng của cách mạng Việt Nam. Tại đây, Nguyễn Ái Quốc đã chuẩn bị trực tiếp về chính trị, tư tưởng và tổ chức cho sự ra đời của Đảng Cộng sản Việt Nam sau này.

Cũng tại đây, thông qua các lớp bồi dưỡng chính trị của Nguyễn Ái Quốc, nhiều thanh niên Việt Nam ưu tú đã được tiếp nhận lý luận cách mạng đúng đắn, trở thành các "hạt giống đỏ", những nhà lãnh đạo của cách mạng Việt Nam sau này.

Riêng đối với cá nhân TS. Trương Thị Bích Hạnh, lần trở lại di tích số 248-250 đường Văn Minh (Quảng Châu) càng thêm ý nghĩa và có nhiều xúc cảm vì vị học giả cảm nhận rõ, trải qua thời gian 100 năm, di tích vẫn được bảo tồn khá nguyên vẹn.

"Từng căn phòng, đồ vật giản đều cho thấy hành trình tuyệt đẹp của thế hệ thanh niên Việt Nam yêu nước đến với lý tưởng đồng thời minh chứng cho tình hữu nghị giữa hai nước. Trong 'Hành trình hữu nghị Việt-Trung' lần này, được đi cùng các nhà báo của hai nước, tôi hy vọng 'địa chỉ đỏ' ý nghĩa này sẽ được công chúng biết đến nhiều hơn nữa", TS. Trương Thị Bích Hạnh chia sẻ.

Lần đầu đến tham quan khu di tích, bạn Lư Kim Linh, nghiên cứu sinh tại Đại học Trung Sơn bày tỏ ấn tượng với thời kỳ hoạt động cách mạng của Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Quảng Châu. Trong giai đoạn này, Người cũng tích cực thiết lập tình hữu nghị với Đảng Cộng sản Trung Quốc cũng như với nhân dân Trung Quốc. Theo bạn bạn Lư Kim Linh, đồng chí Hồ Chí Minh không chỉ là vị lãnh tụ vĩ đại của Việt Nam, mà còn là một người bạn luôn được nhân dân Trung Quốc kính trọng, khắc cốt ghi tâm.