Theo Reuters, phát biểu tại một cuộc họp báo sau chuyến công du tới Campuchia và Singapore, Tổng thống Duterte tuyên bố Mỹ hãy chuẩn bị sẵn sàng cho việc hủy bỏ ngay lập tức Thỏa thuận Các lực lượng Viếng thăm (VFA). Đây là văn kiện hợp tác quốc phòng được hai nước ký năm 1998, cho phép quân đội Mỹ triển khai luân phiên hàng nghìn binh sĩ và trang thiết bị quân sự tại quốc gia Đông Nam Á này để phục vụ các cuộc tập trận chung và các hoạt động cứu trợ thảm họa.
| Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte, tháng 12/2016 (Nguồn: Reuters) |
Ông cũng khẳng định, Philippines có thể tồn tại "mà không cần tiền của Mỹ", sau khi một cơ quan viện trợ Mỹ hoãn quyết định cung cấp tài chính cho các chương trình chống nghèo đói tại nước này. Tổng thống Duterte cho biết thêm, ông sẽ công bố quyết định cuối cùng vào “một ngày không xa”, sau khi đánh giá lại thỏa thuận quốc phòng khác với Mỹ là Hiệp định Hợp tác Quốc phòng Tăng cường (EDCA).
Tuy nhiên, nhà lãnh đạo Philippines cũng nhận định rằng, quan hệ song phương giữa Washington và Manila có thể được cải thiện dưới thời Tổng thống đắc cử Donald Trump.
Cũng theo Reuters, cùng ngày, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Justin Higgins cho biết, giới chức nước này đã biết thông tin về các tuyên bố của Tổng thống Duterte, song Washington “chưa nhận được yêu cầu chính thức từ phía Philippines về việc chấm dứt bất kỳ thỏa thuận hợp tác song phương nào”.
Quan hệ giữa hai đồng minh lâu năm Mỹ và Philippines đã xấu đi nhanh chóng kể từ khi Tổng thống Duterte lên cầm quyền hồi giữa năm nay. Ông Duterte đã nhiều lần chỉ trích và có những tuyên bố xúc phạm Tổng thống Mỹ Barack Obama, đồng thời ra lệnh ngừng các cuộc tập trận chung với Mỹ, vốn là một trụ cột trong quan hệ hợp tác giữa hai bên.