Oregon - đối tác thương mại quan trọng hàng đầu của Việt Nam tại Hoa Kỳ

Trong chuyến thăm và làm việc tại tiểu bang từ ngày 16-19/4, Tổng lãnh sự Hoàng Anh Tuấn đã chào xã giao Thống đốc bang, gặp một số nghị sĩ trong Quốc hội bang, đại diện các doanh nghiệp lớn, trường đại học, cơ sở giáo dục song ngữ Việt-Mỹ và đại diện doanh nghiệp nổi bật trong cộng đồng người Việt.

Bang Oregon là tiểu bang lớn thứ 9 của Hoa Kỳ với diện tích 254,806 km2, hơn 4 triệu dân, GDP (năm 2021) đạt 279,4 tỷ USD, đứng thứ 25 trên cả nước. Nền kinh tế Oregon có thế mạnh lớn về các ngành sản xuất, chế tạo và chế biến, ngành công nghệ cao, nhất là sản xuất máy tính, chất bán dẫn, thiết bị điện tử và phần mềm phát triển mạnh mẽ.

Trung tâm ngành công nghiệp bán dẫn ở Oregon (còn được gọi là Silicon Forest) có doanh số xuất khẩu đạt 12,4 tỷ USD/năm, tập trung nhiều tập đoàn lớn như Intel, Tektronix, Hewlett Packard…

Ngành công nghiệp giày dép, đồ dùng và may mặc cũng hết sức phát triển với nhiều thương hiệu lớn đặt trụ sở tại đây như Nike, Columbia Sportswear. Bang Oregon có đất đai phì nhiêu, màu mỡ, rất thuận lợi cho phát triển nông nghiệp, sản xuất hơn 220 loại hàng hóa đặc sản, tạo ra khoảng 5 tỷ USD/năm.

Việt Nam và Oregon có quan hệ hữu nghị tốt đẹp sau khi Oregon được Chính phủ liên bang chọn là đầu mối thúc đẩy quan hệ đối tác Việt Nam Hoa Kỳ. Oregon là bang đầu tiên của Hoa Kỳ có chương trình hợp tác với Việt Nam kể từ năm 2015, khi hai bên đã ký kết Sáng kiến Việt Nam-Oregon (VOI), được coi là nền tảng và khung phát lý để hai bên thúc đẩy quan hệ hợp tác ngày càng thực chất và toàn diện.

Tiếp đó, tháng 11/2022, Bộ Công thương Việt Nam và bang Oregon đã ký kết Biên bản ghi nhớ (MoU) nhằm thúc đẩy hợp tác thương mại, phát triển kinh tế và đầu tư trong lĩnh vực năng lượng, đặc biệt là năng lượng tái tạo trong chuyến thăm Việt Nam của thống đốc Kate Brown.

Kể từ khi ký kết VOI, quan hệ kinh tế thương mại Việt Nam-Oregon phát triển hết sức mạnh mẽ. Việt Nam trở thành đối tác nhập khẩu hàng hóa từ Oregon lớn thứ ba trên thế giới (sau Trung Quốc và Canada) với giá trị nhập khẩu đạt 1.424 tỷ USD (chiếm 5,7% giá trị xuất khẩu của Oregon). Việt Nam đứng thứ 10 trong số các nước xuất khẩu lớn nhất vào Oregon, đạt 632 triệu USD (chiếm 3,6% giá trị hàng nhập khẩu của Oregon).

Mặc dù Việt Nam vẫn còn bị thâm hụt thương mại khá lớn với Oregon, song Oregon vẫn là một thị trường lớn, có nhiều cơ hội để Việt Nam đẩy mạnh hơn hợp tác kinh tế, thương mại, nhất là trong bối cảnh nhiều năm qua, người dân Oregon đã làm quen và tiêu thụ các sản phẩm nông nghiệp thế mạnh của Việt Nam (cá tra fillet, tôm, quả thanh long, hạt điều, dừa, hạt tiêu, cà phê…) và Việt Nam cũng là địa bàn quan trọng để Oregon xuất khẩu ngành bán dẫn, đáp ứng nhu cầu thiết yếu của Việt Nam.

Trong năm 2023, để góp phần tiếp tục thúc đẩy hợp tác sâu sắc hơn nữa giữa Việt Nam và Oregon, Bộ Công Thương Việt Nam sẽ tổ chức 2 sự kiện quan trọng là Diễn đàn kinh doanh Việt Nam-Oregon vào tháng 5/2023 tại thành phố Portland, bang Oregon (với khoảng 30 đại diện doanh nghiệp lớn từ Việt Nam và hơn 100 doanh nghiệp Oregon tham dự), và Hội chợ thực phẩm 2023 vào tháng 11/2023 tại Việt Nam. Đây là cơ hội lớn để các doanh nghiệp hai nước trao đổi, tìm hiểu thị trường và tìm kiếm khả năng hợp tác, đầu tư.

Từ tình hình và yêu cầu thực tế trên, chuyến công tác của Tổng lãnh sự Hoàng Anh Tuấn tới Oregon có ý nghĩa hết sức quan trọng, góp phần thiết thực vào việc thúc đẩy hợp tác hơn nữa giữa Việt Nam và Oregon, đặc biệt là hợp tác thương mại. Chuyến công tác đã đạt được nhiều kết quả đáng khích lệ, được các đối tác, doanh nghiệp tại Oregon hoan nghênh và đánh giá cao.

Tại buổi chào xã giao bà Tina Kotek, Thống đốc bang Oregon, Tổng lãnh sự Hoàng Anh Tuấn đã trao đổi về tình hình quan hệ song phương đang phát triểt hết sức tốt đẹp hiện nay, nhất là sau cuộc điện đàm giữa Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và Tổng thống Joe Biden, chuyến thăm của Ngoại trưởng Antony Blinken tới Việt Nam vừa qua, và việc Việt Nam đang tham gia đàm phán Khuôn khổ kinh tế Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương (IPEF) do Hoa Kỳ khởi xướng… Tất cả đã và đang tạo đà quan trọng để hai nước tăng cường hợp tác toàn diện và sâu sắc hơn nữa, đặc biệt vào dịp kỷ niệm 10 năm ký kết khuôn khổ quan hệ Đối tác toàn diện (2013-2023).

Tổng lãnh sự Hoàng Anh Tuấn đã trao đổi kỹ về VOI và tầm quan trọng hàng đầu của bang Oregon đối với Việt Nam trong nhiều lĩnh vực hợp tác, nhất là thương mại; nhắc lại 2 lần thăm Việt Nam của cựu Thống đốc bang Oregon Kate Brown đã góp phần thiết lập khuôn khổ quan hệ chặt chẽ giữa hai bên, đồng thời mời Thống đốc Tina Kotek sớm thu xếp thăm Việt Nam, trước mắt là tham dự và phát biểu tại sự kiện hết sức quan trọng là Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam-Oregon tổ chức vào tháng 5/2023 tại TP. Portland.

Tổng lãnh sự Hoàng Anh Tuấn cũng đề nghị Thống đốc tạo điều kiện hỗ trợ cộng đồng người Mỹ gốc Việt đang sinh sống và làm việc tại Oregon, nhất là các doanh nghiệp người Mỹ gốc Việt có hợp tác kinh doanh với Việt Nam.

Thống đốc Tina Kotek cảm ơn và đánh giá cao chuyến công tác có ý nghĩa lịch sử này của Tổng lãnh sự Hoàng Anh Tuấn, nhất mạnh đây là chuyến công tác đầu tiên của Tổng lãnh sự bên ngoài địa bàn California sau thời gian ngắn nhậm chức tại Hoa Kỳ, và đây cũng là Trưởng đại diện một cơ quan nước ngoài đầu tiên mà bà Tina Kotek tiếp xúc kể từ khi nhậm chức Thống đốc bang.

Bà Tina Kotek cũng thể hiện ủng hộ mạnh mẽ đối với sự phát triển quan hệ giữa hai nước nói chung và giữa bang Oregon với Việt Nam nói riêng hiện nay, bày tỏ cam kết với vị trí công việc của mình sẽ nỗ lực và tạo điều kiện cho các doanh nghiệp để đóng góp hiệu quả hơn nhằm thúc đẩy các mục tiêu trên vì lợi ích của hai bên, nhất là trong các lĩnh vực mà bang Oregon có thế mạnh như kinh tế, thương mại, công nghệ, nông nghiệp…

Trong thời gian làm việc tại Oregon, Tổng lãnh sự Hoàng Anh Tuấn cũng đã có buổi gặp với ban lãnh đạo Đại học Portland (PSU). PSU là trường đại học lớn ở bang Oregon, xếp vị trí 217 trên toàn cầu, với 28.000 sinh viên hằng năm, trong đó có 1.750 sinh viên quốc tế đến từ gần 100 quốc gia.

Tổng lãnh sự Hoàng Anh Tuấn bày tỏ mong muốn PSU tiếp tục tăng cường hợp tác với Việt Nam, nhất là việc nhận thêm nhiều sinh viên Việt Nam sang đào tạo thông qua các cơ chế hợp tác sẵn có của PSU với 1 số trường đại học của Việt Nam; hoan nghênh và đề nghị PSU đẩy mạnh hơn nữa hợp tác giáo dục với Việt Nam, đặc biệt là trong 1 số lĩnh vực Việt Nam quan tâm như công nghệ bán dẫn, chế biến, chế tạo, quản trị, vận tải và chuỗi cung ứng.

Lãnh đạo PSU cảm ơn Tổng lãnh sự Hoàng Anh Tuấn và cho biết nhà trường đang thúc đẩy chính sách phát triển toàn cầu và sẽ ưu tiên hợp tác với Việt Nam, nhất là trong việc xây dựng các chương trình trao đổi về hợp tác thương mại quốc tế. Lãnh đạo Nhà trường cũng hứa sẽ cử đại diện tham dự Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam-Oregon để tìm hiểu, hợp tác với Việt Nam.

Trong buổi làm việc với Trung tâm Tiếp thị lúa mì-WMC (Wheat Marketing Center), Giám đốc Mike Moran đã cảm ơn Tổng lãnh sự Hoàng Anh Tuấn đến thăm và cho biết Việt Nam là 1 thị trường đang nổi lên và là 1 bạn hàng hấp dẫn đối với các doanh nghiệp xuất khẩu bột mì Hoa Kỳ. WMC cam kết sẽ hợp tác chặt chẽ với Việt Nam trong việc nhập khẩu lúa mì, cũng như hỗ trợ một số học bổng cho chuyên gia Việt Nam sang đào tạo tại công ty này.

Tại buổi làm việc với Columbia Sportswear và Nike, lãnh đạo 2 công ty sản xuất giày và đồ thể thao lớn nhất của Mỹ và thế giới đều xác định Việt Nam giữ vai trò trọng yếu trong chiến lược toàn cầu của mình.

Đặc biệt, Nike có khoảng 300 nhà sản xuất, cung ứng đặt tại Việt Nam, sử dụng hơn 500 nghìn lao động, sản xuất khoảng 300 triệu đôi giày tại Việt Nam hằng năm, chiếm 50% tổng mạng lưới cung ứng toàn cầu của tập đoàn.

Trong khi đó, Columbia Sportwear có 158 nhà máy tại Việt Nam với 164.000 công nhân, sản phẩm sản xuất tại Việt Nam chiếm khoảng 25% sản xuất trên toàn cầu của công ty.

Cả hai công ty đều đánh giá cao quan hệ với các đối tác Việt Nam và quan hệ này đóng góp rất lớn vào sự phát triển của Nike và Columbia Sportwear thời gian qua.

Trong khuôn khổ chuyến thăm làm việc tại Oregon, Tổng lãnh sự Hoàng Anh Tuấn đã tới thăm Trường tiểu học Rose City Park Elementary School. Đây là trường dạy song ngữ tiếng Việt và tiếng Anh cho các học sinh từ lớp 1 đến lớp 8.

Trong tổng số 470 học sinh của trường, có hơn 200 học sinh tham gia các lớp học song ngữ và ngày càng thành thạo tiếng Việt. Ban giám đốc và ban phụ huynh của trường đa số là người Mỹ gốc Việt, có tình cảm với quê hương đất nước và đều tâm huyết, mong muốn giữ được ngôn ngữ tiếng Việt, cũng như văn hóa, bản sắc Việt Nam cho các thế hệ sau này.

Tổng lãnh sự Hoàng Anh Tuấn bày tỏ sự đánh giá cao và cảm ơn tới Ban giám đốc, hội phụ huynh nhà trường đã hết sức nỗ lực để tạo ra một môi trường dạy và học song ngữ Việt-Mỹ rất thành công tại Mỹ. Đây là một mô hình hiệu quả cần được tiếp tục đầu tư và phát triển không chỉ tại Mỹ mà trên toàn thế giới để góp phần gìn giữ ngôn ngữ và văn hóa Việt Nam.

Tổng lãnh sự Hoàng Anh Tuấn khẳng định sẽ tiếp tục tạo điều kiện, hỗ trợ cho nhà trường, nhất là về sách và giáo trình tiếng Việt, hay các chương trình trao đổi giáo viên với trong nước để giúp chương trình giảng dạy song ngữ của trường ngày càng hoàn thiện và phát triển hơn.