Pháp - Algeria: Thách thức cũ, cơ hội mới

Ngày 8/6, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã khẳng định sẽ thực hiện chuyến thăm Algeria trong vài tuần tới. Nhân chuyến thăm này, nhật báo Le Temps d’Algérie của Algeria đã có bài viết về “Những nội dung sẽ được chú ý trong chuyến thăm Algeria sắp tới của Tổng thống Pháp”. 

Với khu vực Maghreb, Tổng thống Pháp muốn đặt dấu ấn của mình và có thể chấm dứt một số chính sách đối ngoại truyền thống từng bị xem là thiếu tính thực tế. Cho đến nay, chưa một Tổng thống Pháp nào thành công trong việc xây dựng lại mối quan hệ vốn đã hoàn toàn mờ nhạt, mặc dù xung quanh sự hợp tác này, lợi ích được chia sẻ và mong muốn từ hai phía lại luôn được thể hiện.

Nâng tầm quan hệ

Là hiện thân của sự thay đổi, ông Macron đã thường xuyên nói về cách thức vận hành mới cho Chính phủ. Trên bình diện quốc tế, trong một tháng ngắn ngủi vừa qua, người đứng đầu nhà nước Pháp đã thể hiện được nhiều điều: chiếm được cảm tình và sự tôn trọng của nhiều nhà lãnh đạo cường quốc trên thế giới. Từ góc độ quan điểm, vị Tổng thống trẻ nhất trong lịch sử nước Pháp đã có cơ hội để thể hiện sự thực dụng của mình trong quan hệ song phương Algeria - Pháp và thúc đẩy, hơn mức thông thường, một sự năng động mới cho toàn khu vực Địa Trung Hải.

Tại Alger, Tổng thống Macron sẽ đề cập với người đồng cấp Abdelaziz Bouteflika nhiều vấn đề thời sự, nhất là vấn đề an ninh. Trong cuộc điện đàm, ông Macron đã nhấn mạnh: “Hai nước chúng ta trên thực tế đang phải đối mặt với những thách thức tương tự nhau. Những thách thức về an ninh, trước hết là mối đe dọa về khủng bố, sự mất ổn định của khu vực Trung Đông, Mackrek và Sahel…”. 

Vấn đề an ninh vẫn sẽ là chủ đạo bao trùm quan hệ hợp tác song phương trong những năm tới. Ngay từ khi nhậm chức hồi giữa tháng 5, Tổng thống Pháp đã thông báo rõ ràng quan điểm của ông trong lĩnh vực nhạy cảm này và khẳng định diễn biến tình hình sẽ ngày càng trở nên phức tạp hơn. Cụ thể, hai bên sẽ nhấn mạnh về sự phát triển gần đây của Mali và tất cả các vùng trong khu vực Sahel-Sahara, nơi mà cả hai quốc gia đều tham gia các hoạt động phòng, chống khủng bố.

Ngoài ra, Libya cũng sẽ là một phần của các cuộc thảo luận. Đây là một cơ hội để Abdelaziz Bouteflika tái khẳng định sự gắn bó của Algeria đối với các giải pháp chính trị và hoà bình. Là quốc gia có liên quan trực tiếp trong tiến trình chính trị tại Libya, trong tuần trước Algeria đã tổ chức một hội nghị với sự tham gia của các quốc gia láng giềng của Libya như Tunisia và Ai Cập nhằm khẳng định việc từ chối can thiệp quân sự dưới mọi hình thức. Trong cuộc điện đàm vừa qua, hai nhà lãnh đạo Pháp và Algeria cũng “nhấn mạnh quyết tâm chung, đoàn kết, nỗ lực để loại trừ tận gốc chủ nghĩa khủng bố tại khu vực Sahel”. 

Cũng trong chuyến thăm Algeria sắp tới của ông Macron, hai bên cũng sẽ thảo luận về vấn đề đang diễn biến phức tạp trong những ngày gần đây tại khu vực Trung Đông. Việc Saudi Arabia và các đồng minh chấm dứt quan hệ ngoại giao với Qatar đang là khủng hoảng tồi tệ nhất trong khu vực này trong 30 năm qua.

Hướng tới tương lai

Ông Macron và ông Bouteflika cũng quan tâm đến một số vấn đề hợp tác song phương về kinh tế. Liên tục bị đe doạ bởi sức mạnh cạnh tranh từ Trung Quốc, Paris dường như mong muốn xem xét lại chính sách bên ngoài của mình và điều chỉnh các quan hệ kinh tế với Alger bằng cách gạt bỏ những trở ngại ngoại giao và những tranh luận vốn đang cản trở quan hệ hai nước.

Trước đó, trong cuộc điện đàm với người đồng cấp Algeria Abdelaziz Bouteflika, ông Macron đã bày tỏ “sự gắn bó và mong muốn xây dựng mối quan hệ hữu nghị và tin cậy với Algeria, đối tác chiến lược của Pháp”. Tân Tổng thống Pháp tin tưởng rằng, những sự lạnh nhạt trong quan hệ hai nước sẽ chấm dứt.

Trong chuyến thăm Alger tháng 2 vừa qua, ông Macron khi đó mới là ứng cử viên chạy đua vào Điện Elysée, đã cho rằng thời kỳ thực dân trước đây của Pháp tại Algeria là “một tội ác chống lại loài người”. Lời nói này sẽ giúp ông được đón chào trong chuyến thăm tới đây. Vấn đề bây giờ của Pháp và Algeria là cùng giải quyết những khó khăn về xã hội và kinh tế.