Trong những năm gần đây, các nhà khoa học đã phát hiện ra một số mối liên hệ giữa các bệnh như ung thư, bệnh đa xơ cứng hoặc bệnh Alzheimer và các mầm bệnh truyền nhiễm. Trong một số trường hợp, những mối liên hệ này có quan hệ nguyên nhân - kết quả quả rõ ràng.
Ví dụ như virus u nhú ở người (HPV) sẽ trực tiếp gây ra căn bệnh ung thư cổ tử cung hay mối liên hệ giữa virus Epstein-Barr (EBV) và bệnh đa xơ cứng (MS).
| Virus Herpes là một trong những nguyên nhân dẫn đến bệnh tiền tiểu đường. (Nguồn: New Atlas) |
Tuy nhiên, nghiên cứu của các nhà khoa học Đức cũng cho biết nhiễm EBV không phải là nguyên nhân duy nhất dẫn đến bệnh đa xơ cứng (MS). Xét cho cùng, loại virus này cực kỳ phổ biến và không phải tất cả mọi người bị nhiễm đều phát triển thành bệnh thoái hóa thần kinh.
Thay vào đó, nghiên cứu khẳng định rằng mặc dù không phải tất cả các trường hợp nhiễm EBV đều sẽ dẫn đến bệnh MS, nhưng tất cả các trường hợp mắc MS đều bị nhiễm EBV trước đó.
Virus Epstein-Barr là một trong tám loại virus Herpes gây bệnh cho người, bao gồm cả virus varicella zoster (hay còn gọi là HHV-3, gây ra bệnh thủy đậu và bệnh zona). Tất cả các loại virus Herpes này gây ra các bệnh nhiễm trùng tiềm ẩn, có nghĩa là một khi bị nhiễm, virus tồn tại trong cơ thể nhưng có thể không hoạt động trong suốt cuộc đời.
Nghiên cứu mới này nhằm điều tra liệu có mối liên hệ nào giữa nhiễm trùng virus Herpes tiềm ẩn và sự phát triển của bệnh tiền tiểu đường hay không. Để làm được điều này, các nhà nghiên cứu đã phân tích dữ liệu từ một nghiên cứu sức khỏe dài hạn theo dõi hàng nghìn người trong khoảng 7 năm.
Trong khoảng thời gian đó, có khoảng 360 đối tượng được phát hiện có các dấu hiệu tiền tiểu đường. Những người mắc bệnh tiền tiểu đường bị nhiễm hai loại virus Herpes thường gặp: virus herpes simplex 2 (HSV-2) và cytomegalovirus (CMV).
Các nhà nghiên cứu giải thích: “Các phân tích đa biến cho thấy hai loại virus này góp phần gây ra căn bệnh tiểu đường, không phụ thuộc vào giới tính, tuổi tác, chỉ số BMI, giáo dục, hút thuốc, hoạt động thể chất, di truyền, tăng huyết áp, mức lipid, kháng insulin và đường huyết lúc đói. Trước đó căn bệnh này thường được lý giải bởi các yếu tố như tuổi tác, chỉ số BMI, hàm lượng cholesterol và đường huyết lúc đói, thì hiện tại có thể bổ sung thêm 2 thông tin đó là 2 virus HSV-2 và CMV”.
Các nhà nghiên cứu cho biết, phát hiện trên chỉ là một quan sát sơ bộ. Một số yếu tố có nguy cơ gây ra bệnh tiểu đường chẳng hạn như hàm lượng cholesterol và béo phì, rõ ràng đóng một vai trò lớn hơn virus Herpes trong việc xác định khả năng mắc căn bệnh này.
Vậy chính xác thì những loại virus này có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của bệnh tiểu đường như thế nào?
Điều đó vẫn chưa rõ ràng và tại thời điểm này, các nhà nghiên cứu chỉ có thể đưa ra giả thuyết về các cơ chế tiềm ẩn, chẳng hạn như virus Herpes điều chỉnh phản ứng miễn dịch ảnh hưởng đến hệ thống nội tiết của cơ thể.
Sẽ cần nhiều nghiên cứu hơn nữa để giải mã mối liên hệ tiềm ẩn giữa virus Herpes và bệnh tiểu đường. Đồng thời các nhà nghiên cứu cũng nhấn mạnh vaccine chống virus Herpes có thể được sử dụng như một công cụ phòng ngừa để giảm tỷ lệ mắc bệnh tiểu đường trong tương lai.