Từ nhiều thế kỷ qua, dãy Alps - một trong những dãy núi thơ mộng và đẹp nhất hiện nay như một rào chắn thương mại giữa hai vùng Nam và Bắc châu Âu. Do điều kiện đường xá còn hạn chế, nó đã ngăn cách sự phát triển của nhiều trung tâm kinh tế như Zurich, Turin và Milan. Trong khi đó, Thụy Sỹ lại đóng vai trò là đầu mối chính trong lưu thông hàng hóa ở châu Âu với hơn 4.000 xe tải hạng nặng đi qua vùng núi Alps bằng đường bộ mỗi ngày.
| Gotthard Base hoàn thành với công sức của hơn 2.500 kỹ sư (Nguồn: Traveller) |
Trước đây, hầu hết hàng hóa vận chuyển qua dãy núi Alps đều bằng các loại xe tải hạng nặng. Nếu như năm 1990, lượng hàng hóa vận chuyển qua đây là 40 triệu tấn thì đến năm 2001 đã là 90 triệu tấn. Hoạt động này là nguyên nhân gây nạn kẹt xe, ô nhiễm không khí và tai nạn giao thông, thậm chí có những vụ hỏa hoạn xảy ra làm nhiều người thiệt mạng.
Vì lý do đó, năm 1994, Thụy Sĩ đã mở một cuộc trưng cầu ý dân về việc sẽ vận chuyển hàng hóa bằng xe lửa. Ngay sau đó, chính phủ nước này đã quyết định chi khoảng 10,3 tỷ USD xây dựng công trình đường hầm Gotthard Base dài nhất thế giới, xuyên qua dãy núi Alps.
Đường hầm Gotthard bắt đầu được khởi công xây dựng từ năm 1999. Đây là một phần của dự án AlpsTransit bao gồm đường hầm Gotthard và đường hầm Lotschberg giữa bang Bern và Valais. Nó sẽ thay thế đoạn đồi núi của tuyến đường sắt Gotthardbahn đã được xây trong thế kỷ XIX, đồng thời thiết lập một tuyến đường trực tiếp có thể sử dụng cho đường sắt cao tốc các chuyến tàu hỏa vận tải hạng nặng. Hai đường hầm Loetschberg dài 34km và đường hầm Gotthard dài 57km sẽ tạo thành một tuyến đường đi qua núi Alpes với mục tiêu cung cấp cho châu Âu nói chung cũng như Đức - Italy - Hà Lan - Thụy Sỹ một trạm trung chuyển giữa các phương tiện vận tải đường bộ hạng nặng và phương tiện đường sắt.
Sau 16 năm thi công ròng rã với công sức của hơn 2.500 kỹ sư và cả sự hy sinh của 8 công nhân, điều kiện làm việc cũng vô cùng khắc nghiệt bởi độ ẩm trong hầm thường ở mức 70%, đường hầm mang tên Gotthard chạy xuyên dãy Alps đã chính thức thông suốt 2 đầu. Trong quá trình thi công, 13 triệu m3 núi đá đã được đào và di dời, khối lượng tương đương với 5 kim tự tháp Cheops của Ai Cập. Thực tế, nó đã cơ bản hoàn thành vào ngày 30/8/2015 và được đưa vào thử nghiệm từ 1/10/2015.
| Gotthard Base sẽ được khai thác trong khoảng 1 thế kỷ. (Nguồn: Thenational) |
Dự án đường hầm Gotthard đã được sách kỷ lục Guiness công nhận là đường hầm tàu hỏa dài nhất thế giới và được kỳ vọng sẽ làm nên cuộc cách mạng về giao thông ở khắp châu Âu. Công trình này còn giữ cả kỷ lục về độ sâu trong lòng núi, với 2,3km, sâu hơn nhiều so với đường hầm Seikan của Nhật Bản, chỉ ở mức 240m.
Dự kiến, tháng 12 năm nay, đường hầm Gotthard sẽ được đưa vào vận hành thương mại. Những chuyến tàu chở khách qua đây có thể chạy tốc độ tối đa 250km/h, tương đương vận tốc của tàu cao tốc TGV của Pháp. Nhờ vậy, thời gian di chuyển từ thành phố Zurich (Thụy Sĩ) đến Milan (Italy) sẽ rút ngắn được khoảng 1 giờ so với 3 giờ rưỡi như hiện tại. Bên cạnh đó, Gotthard còn giúp rút ngắn thời gian đối với những chuyến du lịch bằng tàu hỏa giữa các thành phố lớn của Đức và Italy, chẳng hạn tàu đi từ Hamburg (Đức) đến Rome sẽ chỉ mất 14 giờ rưỡi, thay vì 17 giờ rưỡi.
Ước tính, đường hầm tàu hỏa Gotthard sau khi được đưa vào vận hành sẽ đón trung bình 6,5 triệu lượt khách mỗi năm, sẽ có từ 50 đến 80 tàu chở khách qua hầm mỗi ngày. Hàng hóa vận chuyển qua khu vực này ước đạt 49 triệu tấn/năm với khoảng 220 đến 260 chuyến tàu hàng mỗi ngày và thời gian khai thác hầm trong khoảng 1 thế kỷ.