Việt Nam và Lào có mối quan hệ hợp tác truyền thống, gắn bó và không ngừng được vun đắp trong quá trình đấu tranh giải phóng dân tộc, bảo vệ và xây dựng phát triển đất nước. Kế thừa và phát huy truyền thống tốt đẹp đó, từ năm 1979, tỉnh Vĩnh Phú (nay là tỉnh Phú Thọ và Vĩnh Phúc) và tỉnh Luông Nậm Thà đã kết nghĩa, xây dựng mối quan hệ hợp tác hữu nghị, đoàn kết đặc biệt, cùng nhau giúp đỡ, hợp tác phát triển toàn diện và bền vững.
Đồng chí Bùi Minh Châu - Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh, Trưởng Đoàn ĐBQH tặng biểu tượng trống đồng cho tỉnh Bí thư Tỉnh ủy, Tỉnh trưởng Luông Nậm Thà Khăm Lảy Sỉ Pạ Sớt tháng 8/2022 |
Sau khi Chính phủ hai nước chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao (5/9/1962) và ký Hiệp ước Hữu nghị Hợp tác Việt Nam - Lào (18/7/1977), Phú Thọ (trước là tỉnh Vĩnh Phú) đã kết nghĩa với tỉnh Luông Nậm Thà vào ngày 23/11/1979. Đây là dấu mốc mở ra giai đoạn phát triển mới trong quan hệ giữa hai quốc gia, dân tộc.
Ngay từ những năm đầu kết nghĩa (1979-1988), Vĩnh Phú đã giúp bạn xây dựng 10 công trình với hình thức viện trợ không hoàn lại trị giá hàng trăm triệu đồng gồm hệ thống truyền thanh, hệ thống cấp nước sinh hoạt cho thị xã Luông Nậm Thà, Bệnh viện Hữu nghị Vĩnh Phú-Luông Nậm Thà, Trường Thanh niên dân tộc, trường mẫu giáo, trường cấp I, cấp II, xưởng sản xuất công cụ cầm tay, 2 công trình thủy lợi Nậm Giàng và Huội Púng tưới nước cho 620ha lúa. Ngoài ra, Công ty Xây dựng Vĩnh Phú - Luông Nậm Thà còn nhận thầu xây dựng 42 công trình, trong đó có 29 công trình của nhà nước trị giá gần 500 triệu kíp. Vĩnh Phú giúp tỉnh Luông Nậm Thà đào tạo dài hạn cho 95 cán bộ và công nhân. Lãnh đạo cấp cao giữa hai tỉnh thường xuyên gặp gỡ trao đổi thông tin và học tập kinh nghiệm.
Từ năm 1997 tái lập tỉnh, Phú Thọ và Luông Nậm Thà thường xuyên tổ chức các chuyến thăm và làm việc của lãnh đạo cấp cao hai tỉnh, ký các biên bản ghi nhớ về đẩy mạnh hợp tác trên nhiều lĩnh vực. Từ đó đến nay, mặc dù còn gặp nhiều khó khăn trong phát triển kinh tế - xã hội song hai bên đã duy trì và phát triển nhiều hoạt động hợp tác, giúp đỡ lẫn nhau trên hầu hết các lĩnh vực.
Trong lĩnh vực kinh tế
Từ năm 2005-2014, tỉnh Phú Thọ đã giúp đỡ tài trợ một số dự án xây dựng cơ sở hạ tầng cho tỉnh Luông Nậm Thà với tổng trị giá 21,7 tỷ Việt Nam đồng; trong đó bao gồm 8 tỷ đồng xây dựng tòa nhà Quốc hội tỉnh và 4 tỷ đồng xây dựng Trường Chính trị - Hành chính tỉnh Luông Nậm Thà, tháp Luông Nậm Thà và các dự án khác. Tỉnh Phú Thọ viện trợ cho tỉnh Luông Nậm Thà xây dựng công trình Bệnh viện Công an tỉnh Luông Nậm Thà. Tổng vốn viện trợ của tỉnh Phú Thọ là 3,7 tỷ kíp tương đương hơn 9,7 tỷ đồng.
Trong năm 2016 và 2017, tỉnh Phú Thọ đã giúp đỡ, tài trợ cho tỉnh Luông Nậm Thà số tiền 8 tỷ đồng để xây dựng Trung tâm đào tạo cán bộ tỉnh Luông Nậm Thà, nhân dịp Đoàn đại biểu cấp cao tỉnh Phú Thọ sang thăm, làm việc và dự Lễ bàn giao công trình vào tháng 10/2017, đoàn đã tặng thêm 10 bộ máy vi tính, trị giá 100 triệu đồng và năm 2018 tỉnh Phú Thọ đã hỗ trợ thêm 2.834 triệu đồng cho công trình do chi phí phát sinh.
Năm 2020-2022, tỉnh Phú Thọ đã hỗ trợ 10 tỷ đồng cho tỉnh Luông Nậm Thà để xây dựng Trung tâm Phòng, chống và điều trị sốt rét - Bệnh viện tỉnh Luông Nậm Thà.
Bí thư Tỉnh ủy, Tỉnh trưởng Luông Nậm Thà Khăm Lảy Sỉ Pạ Sớt trao Huy chương Phát triển của Chính phủ nước CHDCND Lào cho tỉnh Phú Thọ tháng 8/2022. |
Trong lĩnh vực nông nghiệp
Hai tỉnh đã tăng cường trao đổi kinh nghiệm, tỉnh Phú Thọ đã giúp đỡ tỉnh Luông Nậm Thà về kỹ thuật trồng trọt, chăn nuôi thủy sản; kỹ thuật xây dựng công trình thủy lợi vùng đồi dẫn nước bằng đường ống; kỹ thuật xây dựng, quản lý vận hành công trình cấp nước sinh hoạt nông thôn. Hỗ trợ tỉnh bạn tài liệu kỹ thuật và phân bón lá cao cấp Pomior do Công ty Cổ phần Giống Vật tư nông nghiệp Công nghệ cao Việt Nam sản xuất tại Phú Thọ, hỗ trợ tài liệu kỹ thuật nuôi Ba ba và hỗ trợ giống để xây dựng mô hình nuôi thương phẩm Ba ba.
Trong lĩnh vực giáo dục - đào tạo
Công tác đào tạo nguồn nhân lực ngày càng được quan tâm, nâng cao số lượng và chất lượng sinh viên trao đổi của mỗi bên. Các lưu học sinh Lào khi đến học tập tại các cơ sở đào tạo của tỉnh luôn được ưu tiên, hỗ trợ tốt nhất về vật chất và tinh thần. Nhà trường nơi các lưu học sinh theo học thường xuyên tổ chức các hoạt động nhân kỷ niệm các ngày Lễ, Tết và các sự kiện văn hóa, thể thao, giao lưu... giúp các lưu học sinh phấn khởi và hăng say học tập, nên sau khi tốt nghiệp trở về nước các lưu học sinh đều đáp ứng được yêu cầu công tác, phát huy tốt chuyên môn đào tạo và được các cơ quan tuyển dụng của Lào đánh giá cao.
Từ năm 2011-2019, tỉnh Phú Thọ đã dành 256 suất học bổng toàn phần cho sinh viên của 4 tỉnh: Luông Nậm Thà, Phông Sa Lỳ, U Đôm Xay và Luông Pha Băng. Các sinh viên này được tỉnh Phú Thọ hỗ trợ 100% chi phí ăn ở và học phí đào tạo.
Tính đến tháng 10/2022, toàn tỉnh đang có tổng số 166 lưu học sinh Lào đang theo học tại Trường Đại học Hùng Vương và Trường Cao đẳng Y tế Phú Thọ. Trong đó, Diện thỏa thuận hợp tác là 153 lưu học sinh, diện tự túc là 13 lưu học sinh.
Năm học 2022-2023, tỉnh Luông Nậm Thà dành 2 suất học bổng toàn phần cho tỉnh Phú Thọ học tại Đại học Quốc Gia Lào.
Trong lĩnh vực an ninh - quốc phòng
Lực lượng an ninh, quốc phòng hai tỉnh tiếp tục phát huy các biện pháp nhằm tăng cường hợp tác, trao đổi thông tin, kinh nghiệm trong lĩnh vực an ninh, quốc phòng nhằm giữ gìn trật tự an toàn xã hội, ngăn chặn các hoạt động chống phá của các thế lực thù địch, phòng chống các loại tội phạm giữa hai bên.
Đặc biệt, Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Phú Thọ và Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Luông Nậm Thà đã kết nghĩa nhằm tăng cường trao đổi thông tin liên quan đến an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn hai tỉnh và chia sẻ, giúp đỡ nhau trong xây dựng lực lượng, xây dựng khu vực phòng thủ, lĩnh vực hậu cần, kỹ thuật và các lĩnh vực khác.
Về hỗ trợ phòng chống dịch bệnh Covid 19
Vào tháng 12/2020, tỉnh Phú Thọ hỗ trợ tỉnh Luông Nậm Thà 30.000 khẩu trang y tế, 1.000 chai dung dịch rửa tay sát khuẩn nhanh, với tổng trị giá gần 200 triệu đồng.
Tháng 6/2021, tỉnh Phú Thọ hỗ trợ 60.000 khẩu trang y tế và 1400 chai dung dịch sát khuẩn tay loại 500ml 4 tỉnh Bắc Lào (gồm các tỉnh Luông Nậm Thà, U Đôm Xay, Phong Sa Lỳ và Luông Pha Băng) trong công tác phòng chống dịch Covid 19 với tổng giá trị gần 300 triệu đồng.
Mặc dù còn gặp nhiều khó khăn nhưng tỉnh Luông Nậm Thà đã gửi tặng 80 triệu kíp và tỉnh Phong Sa Lỳ gửi tặng 25 triệu kíp nhằm sẻ chia, động viên và hỗ trợ kịp thời tỉnh Phú Thọ trong công tác phòng chống Covid-19 vào tháng 6/2021.
: Tỉnh Phú Thọ vừa trao một số vật tư y tế hỗ trợ phòng, chống dịch Covid-19 cho 4 tỉnh Bắc Lào (Luông Nậm Thà, Luông Pha Băng, Phong Sa Lỳ và U Đôm Xay) tại Cửa khẩu quốc tế Tây Trang (Điện Biên) tháng 6/2021 |
Cùng với xu thế hội nhập quốc tế, Phú Thọ và Luông Nậm Thà đã tích cực đẩy mạnh quan hệ hợp tác hữu nghị cả chiều rộng lẫn chiều sâu, khẳng định sự tin tưởng, tính đúng đắn, thủy chung, mối quan hệ hữu nghị đặc biệt giữa hai Đảng, chính quyền, nhân dân hai tỉnh; tạo tiền đề cho sự hợp tác, giúp đỡ phát triển thiết thực với nhu cầu, nhiệm vụ, mục tiêu của hai tỉnh.
Tháng 9/2016, Đoàn đại biểu tỉnh Luông Nậm thà do đồng chí Phết Tha Von Phi La Văn, Ủy viên Trung ương Đảng Nhân dân cách mạng Lào, Bí thư, Tỉnh trưởng tỉnh Luông Nậm Thà làm trưởng đoàn đã sang thăm và làm việc, trao tặng Huân chương tự do Hạng III (Ít Sa La), Huân chương hữu nghị, Huy chương hữu nghị và Bằng khen của Chính phủ Lào cho các tập thể, cá nhân tỉnh Phú Thọ đã có những thành tích xuất sắc đóng góp vào công cuộc phát triển của nước Lào nói chung và tỉnh Luông Nậm Thà nói riêng.
Tháng 8/2022, đồng chí Khăm Lảy Sỉ Pạ Sớt, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng Nhân dân Cách mạng Lào, Bí thư Tỉnh ủy, Tỉnh trưởng tỉnh Luông Nậm Thà thừa ủy quyền của Chủ tịch nước và Thủ tướng Chính phủ nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào sang trao tặng Huy chương Phát triển cho tỉnh Phú Thọ vì đã có thành tích xuất sắc trong việc tích cực hỗ trợ nguồn vốn xây dựng Công trình phòng, chống và điều trị bệnh sốt rét - Bệnh viện tỉnh Luông Nậm Thà, với tổng trị giá 433.819 USD; Huân chương Lao động hạng III cho Trường Đại học Hùng Vương nhân dịp kỷ niệm 60 năm ngày thành lập Trường vì đã có thành tích xuất sắc trong việc tích cực hỗ trợ đào tạo nguồn nhân lực cho tỉnh Luông Nậm Thà. Đây là những phần thưởng cao quý của Đảng, Nhà nước và Chính phủ Lào đã dành tặng cho tỉnh Phú Thọ để ghi nhận những công lao, đóng góp của tỉnh Phú Thọ trong việc phát triển cơ sở hạ tầng và đào tạo nguồn nhân lực của tỉnh Luông Nậm Thà trong thời gian qua.
Nhìn lại chặng đường gần 45 năm qua, chúng ta có thể tự hào về quá trình phát triển của mối quan hệ đặc biệt, hiếm có giữa hai địa phương Phú Thọ - Luông Nậm Thà. Thời gian tới, để cùng nhau xây dựng, phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống nhân dân địa phương, hai bên sẽ tiếp tục triển khai sâu rộng, phát huy có hiệu quả mối quan hệ hữu nghị, hợp tác toàn diện trên mọi lĩnh vực; đẩy mạnh các hoạt động giao lưu hợp tác giữa các sở, ngành, địa phương. Đồng thời, hai tỉnh cùng chung tay giúp sức tạo điều kiện thuận lợi nhất cho các doanh nghiệp tìm kiếm cơ hội đầu tư, hợp tác trên các lĩnh vực thương mại, dịch vụ, du lịch; tiếp tục mở rộng trao đổi đoàn; xúc tiến trao đổi kinh nghiệm, bồi dưỡng cán bộ...