Sau khi bị sụt giảm 10% giá trị tại thời điểm mới xảy khủng hoảng, thị trường chứng khoán của Qatar đã nhanh chóng vực dậy và từ đó ổn định trở lại. Quỹ tài sản quốc gia trị giá 335 tỷ USD của Qatar vẫn được bảo toàn. Qatar vẫn có thể xuất khẩu khí tự nhiên hóa lỏng, thu về gần 2,7 tỷ USD mỗi tháng cho nền kinh tế của đất nước.
Bên cạnh đó, Iran đã hỗ trợ Qatar bằng cách điều các máy bay vận chuyển thực phẩm tới quốc gia nhỏ bé này nhằm giảm thiểu những thiệt hại bắt nguồn từ việc biên giới giữa Qatar và Saudi Arabia - biên giới trên bộ duy nhất của Qatar - bị đóng cửa. Có thể nói, những thiệt hại ở cấp vĩ mô rất nhỏ, song câu hỏi được đặt ra là: nếu cuộc khủng hoảng tiếp tục kéo dài, điều gì sẽ xảy ra?
| Chỉ ít ngày sau khi các nước GCC tuyên bố cắt đứt quan hệ ngoại giao với Qatar, Iran đã tiến hành viện trợ thực phẩm cho Doha. (Nguồn: IranAir) |
Hậu quả khôn lường
Các biện pháp trừng phạt - được các nhà kinh tế Qatar cho là không mấy hiệu quả - sẽ sớm “ăn sâu” vào tất cả các lĩnh vực của nền kinh tế Qatar, bao gồm du lịch, dịch vụ, ngân hàng và hoạt động đầu tư trong tương lai. Chúng đã gây tổn hại sâu sắc đến danh tiếng của Qatar trên thị trường toàn cầu. Các công ty quốc tế có thể sẽ phải suy nghĩ thật kỹ trước khi hợp tác kinh doanh với Qatar - quốc gia dường như đã bị biến đổi từ một trung tâm kinh tế ổn định và rực rỡ cho việc đầu tư nước ngoài, thành một “đứa con bị bỏ rơi” trong gia đình các quốc gia vùng Vịnh.
Ngoài ra, các cư dân vùng Vịnh sống ở Doha đã quyết định trở về nước. Động thái này gây ảnh hưởng nặng đến tỷ giá bất động sản và dòng tiền trên khắp Qatar. Theo Ngân hàng Trung ương Qatar, lượng ngoại tệ ở nước này chiếm đến 24% tổng số tiền gửi trong các ngân hàng Qatar. Đây là một con số rất cao khi so sánh với mức 1,2% tại Saudi Arabia và 12% tại UAE.
Bên cạnh đó, trong số 2,7 triệu dân trên khắp cả nước, chỉ có 10% là người Qatar gốc, trong khi có hơn 20.000 người đến từ Saudi Arabia, và 15.000 người đến từ Bahrain và UAE. Những cư dân này từng được phép mua bất động sản và kinh doanh tại Qatar - một đặc quyền đã bị Chính phủ Qatar hủy bỏ. Thương mại của Doha với Riyadh từng đạt mức 2 tỷ USD, song con số này hiện đã giảm xuống còn 0. Qatar đã giao thương khoảng 7 tỷ USD với UAE và 500 triệu USD với Bahrain. Tổng giá trị thương mại của Qatar trong vùng Vịnh có đến 86% là hoạt động kinh doanh với các nước Arập và 12% là thương mại quốc tế. Nếu không được giải quyết kịp thời, cuộc khủng hoảng hiện nay sẽ ảnh hưởng đến nền toàn bộ nền kinh tế của Qatar cũng như cuộc sống của người dân. Điều đó sẽ dẫn đến sự thiếu hụt hàng hóa mà ngay cả Iran cũng không thể cung cấp đủ, đồng thời dẫn tới sự sụt giảm trong sản lượng xuất khẩu, khiến các công ty và nhà máy lâm vào tình trạng phá sản.
Không chỉ có thế, hãng hàng không Qatar Airways cũng đã bị cấm hạ cánh ở Dubai, Abu Dhabi, Manama và Riyadh. Qatar Airways đã có những đóng góp to lớn vào kim ngạch Tổng sản lượng quốc nội (GDP) của Qatar và việc đóng cửa không phận vùng Vịnh sẽ buộc hãng hàng không này phải tìm các tuyến đường bay thay thế với chi phí chắc chắn gia tăng.
| Hãng hàng không Qatar Airways cũng đã phải dừng nhiều hoạt động. (Nguồn: AFP) |
Niềm tin vững chắc
Tuy nhiên, vẫn có một số công ty sẵn sàng tiếp tục hoạt động kinh doanh với Qatar, chẳng hạn như nhà thầu Dubai Drake & Scull International. Công ty này đang có các dự án trị giá 136 triệu USD tại Doha, trong đó có hợp đồng xây dựng dự án hệ thống đường sắt Doha Metro trị giá 93,4 triệu USD, dự kiến hoàn thành vào năm 2020, trước thềm World Cup FIFA 2022 tại quốc gia này. Một công ty khác của Dubai là tập đoàn bất động sản Damac Properties, hiện tham gia xây dựng một tòa tháp sang trọng 31 tầng ở Doha, cũng đã không bỏ đi. Tập đoàn Năng lượng Dolphin Energy đến từ Abu Dhabi, chuyên chở 57 triệu m3 khí đốt từ Qatar đến UAE và Oman mỗi ngày, vẫn đang hoạt động.
Nhiều người ở Qatar đang đặt câu hỏi là họ sẽ để mình bị cuốn vào một cuộc đối đầu với Saudi Arabia - một quốc gia hùng mạnh chưa bao giờ thua cuộc trong bất kỳ cuộc chiến kinh tế nào trong quá khứ - như thế nào. Tuy nhiên, những người khác vẫn tỏ ra không nản lòng, bởi cho đến nay, họ vẫn tin tưởng rằng Qatar có thể chống chọi với giông bão và rằng, dù phải mất bao lâu, các công ty quốc tế và các giám đốc điều hành “nặng ký” về dầu lửa, khí đốt, ngân hàng và xây dựng sẽ thay mặt họ để buộc Saudi Arabia phải chấm dứt cuộc khủng hoảng này.