Chuyến thăm Nhật Bản lần này của Ủy viên Quốc vụ kiêm Bộ trưởng Ngoại giao Vương Nghị là sự đáp lại những chính sách tích cực của Nhật Bản đối với Trung Quốc trong thời gian qua.
Gác lại quá khứ
Bà Hoa Xuân Oánh nhấn mạnh, Bắc Kinh mong muốn chuyến thăm này góp phần quan trọng khiến quan hệ hai nước trở lại "quỹ đạo bình thường", đồng thời tạo điều kiện và chuẩn bị cho tiếp xúc giữa lãnh đạo cấp cao trong thời gian tới. Trung Quốc mong muốn hai bên duy trì kết nối, nỗ lực thúc đẩy quan hệ hai nước tiếp tục cải thiện, phát triển. Năm 2018 là tròn 40 năm ký kết “Hiệp ước hòa bình hữu nghị Trung - Nhật” nên hai bên cần tuân thủ tinh thần nguyên tắc trong 4 văn kiện chính trị đã được ký kết: nhìn thẳng vào lịch sử, tuân thủ nguyên tắc, thực hiện nghiêm nhận thức chung mà lãnh đạo hai nước đã đạt được nhằm bảo đảm quan hệ song phương phát triển đúng hướng.
Mạng “Quan sát Thượng Hải” ngày 13/4 dẫn một số đánh giá của các nhà phân tích về chuyến thăm Nhật Bản của ông Vương Nghị. Theo đó, ông Ngô Ký Nam, Phó trưởng ban Tư vấn, Viện Nghiên cứu Vấn đề quốc tế Thượng Hải, cho rằng đây là chuyến thăm đáp lễ chuyến thăm Trung Quốc hồi tháng Một vừa qua của Ngoại trưởng Nhật Bản Taro Kono, đồng thời là chuyến đi tiền trạm cho chuyến thăm Nhật Bản vào tháng Năm tới của Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường - sự kiện đánh dấu việc nối lại các chuyến thăm cấp nguyên thủ giữa hai nước vốn đã bị gác lại trong 7 năm qua. Thủ tướng Shinzo Abe cũng có thể thăm Trung Quốc ngay trong năm nay.
| Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị gặp Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe ngày 16/4. (Nguồn: NDTV) |
Ông Ngô Ký Nam đánh giá việc nối lại đối thoại kinh tế cấp cao sau 8 năm gián đoạn là tiêu chí quan trọng của việc cải thiện quan hệ Trung-Nhật. Cơ cấu kinh tế hai nước có tính bổ sung cho nhau, Trung Quốc đang ở vào giai đoạn then chốt của việc nâng cấp, chuyển đổi mô hình kinh tế, nên cần sự hỗ trợ của Nhật Bản trong lĩnh vực chế tạo công nghệ cao.
Trong khi đó, mô hình Abenomics vài năm qua cũng không có nhiều khởi sắc, việc tăng cường giao lưu kinh tế thương mại với Trung Quốc cũng là nhu cầu cấp thiết của Nhật Bản. Bên cạnh đó, ông Ngô Ký Nam cũng cho rằng, chính quyền Nhật Bản vẫn chưa từ bỏ tư duy “cạnh tranh kẻ thắng người thua” với Trung Quốc; một bộ phận người dân Nhật Bản vẫn giữ thái độ tiêu cực về Trung Quốc. Do vậy, quan hệ hai nước vẫn có thể gặp phải những sóng gió, thăng trầm.
Tín hiệu mừng về kinh tế
Ông Vương Thiếu Phổ, Chủ nhiệm Trung tâm Nghiên cứu khu vực Thái Bình Dương thuộc Đại học Giao thông Thượng Hải đánh giá, chuyến thăm Nhật Bản lần này của ông Vương Nghị cũng như chuyến thăm Nhật Bản sắp tới của Thủ tướng Lý Khắc Cường là bước quan trọng để thúc đẩy quan hệ song phương phát triển, nên cần nhận được sự coi trọng của cả hai bên. Việc tái khởi động đối thoại kinh tế cấp cao và các chuyến thăm cấp nguyên thủ sẽ có tác dụng thúc đẩy hợp tác kinh tế và cải thiện quan hệ hai nước. Tuy nhiên, quan hệ Trung - Nhật cũng trải qua nhiều bước thăng trầm, mang tính hai mặt rõ rệt, nên hiển nhiên vẫn tồn tại nhiều mâu thuẫn khó hóa giải.
Thời báo Hoàn cầu dẫn lời chuyên gia phân tích Cao Hồng thuộc Trung tâm Nghiên cứu Nhật Bản, Viện Khoa học xã hội Trung Quốc khẳng định rằng hoạt động ngoại giao của chính phủ có ý nghĩa quan trọng trong quan hệ giữa các quốc gia. Từ chuyến thăm cấp ngoại trưởng lần này đến chuyến thăm cấp nguyên thủ sắp tới là một quá trình tích lũy sự tin cậy, nâng cấp quan hệ song phương. Ông Vương Nghị là Ủy viên Quốc vụ kiêm Bộ trưởng Ngoại giao, lại là người rất am hiểu Nhật Bản nên tiếng nói rất có trọng lượng. Trung Quốc luôn mong muốn Nhật Bản cải thiện quan hệ song phương bằng hành động chân thành, xử lý thận trọng mâu thuẫn và vấn đề phức tạp, nhạy cảm giữa hai bên.
Trong khi đó, Lưu Quân Hồng, nhà phân tích thuộc Viện Nghiên cứu Quan hệ quốc tế hiện đại Trung Quốc, khẳng định truyền thông Nhật Bản đặt nhiều kỳ vọng vào chuyến thăm Nhật Bản lần này của ông Vương Nghị. Truyền thông xứ hoa anh đào cho rằng, chuyến thăm không chỉ là bước đệm cho cuộc gặp thượng đỉnh sắp tới, mà còn hy vọng sẽ là một “sự thăng hoa thực chất” cho quan hệ song phương, đặc biệt là về lĩnh vực kinh tế khi Nhật Bản cũng đặt nhiều kỳ vọng vào tương lai của thị trường Trung Quốc.