| Ca sĩ Đinh Mạnh Ninh trong một số của chương trình Quán thanh xuân. (Nguồn: VTV) |
Thời bao cấp những gian bếp thanh bạch được thu xếp khéo léo dưới gầm cầu thang, ngoài hành lang, góc ban công của biết bao khu nhà tập thể, của những hộ dân cư chen chúc, ám mùi mắm muối, mùi đồ ăn quá lửa, mùi ẩm mốc lẫn mùi khói dầu, khói than tổ ong …Bếp dầu/ Bếp than/ Bếp điện may xo gắn với từng câu chuyện đặc trưng: xếp hàng đong dầu, khêu bấc, thay bấc cho đến nhóm, quạt bếp than, khều than, đun trộm điện..
Trong chương trình Quán thanh xuân tháng 11, các khách mời NSND Nguyễn Hữu Phần, NSƯT Hồng Ánh, NSND Công Lý, nhà báo Vũ Tuyết Nhung, nhà báo Ngô Thiên Chương... sẽ chia sẻ về cái chạn bếp của mình, những món ăn và kỷ niệm những bữa cơm gia đình.
NSND Công Lý nhớ lại chạn bếp cũ được buộc chằng chịt dây đồng, buộc đằng trước thì nó chui vào đằng sau, phải lấy gậy chọc, thế là mỡ, mắm lại sóng sánh hết ra...
Còn với NSND Nguyễn Hữu Phần lại không thể quên tiêu chuẩn gạo ngày ấy: Đạo diễn được 13,5kg/ tháng vì "các ông chỉ ngồi chỉ đạo, có làm gì đâu"; Quay phim thi nhau xin làm "công nhân quay phim" vì công nhân được tiêu chuẩn 21kg/ tháng, "thuốc lá sáng tác" được tiêu chuẩn 10 bao.
Nhà báo Tuyết Nhung thì cho hay, chỉ có bà đẻ hoặc đến Tết mới được ăn nước mắm loại tốt, còn thường sẽ là loại 2, mùi nồng nặc. Các mẹ phải cho lên đun nước mắm, hoà nước và muối vào để bớt mùi. Mỗi lần có nhà nào đun nước mắm thì cả khu khổ... Gạo mốc, phải vo 2- 3 giá: giá 1 để nhặt thóc, cỏ lồng vực, giá 2 để nhặt sạn. Bát cơm gạo trắng là mơ ước của cả một thời.
Vì gian khó mà đã nảy sinh vô vàn sáng kiến để xoay sở bữa cơm gia đình. Từ những việc đòi hỏi một sự can đảm nhất định như buôn tem phiếu đến những tiểu tiết như: Quấn vải sạch vào đầu đũa, nhúng một lớp mỡ bôi mỏng khắp chảo để xào rán, lấy lá chuối lót lên chảo để rán đậu không sát, không cháy trong điều kiện không có mỡ...
Các vị khách mời cũng chia sẻ nhiều ký ức về những món ăn thời bao cấp như cơm độn, lấy gạo làm bún, làm mì sợi, món da heo kho nước mắm...
Quán thanh xuân tháng 11 sẽ có sự tham gia của NSƯT Mai Hoa, Vũ Thắng Lợi, Đinh Mạnh Ninh, Lan Anh, Tạ Quang Thắng với các ca khúc Mùa lá rụng, Mẹ tôi, liên khúc Tôi là Lê Anh Nuôi - Nổi lửa lên em, Về ăn cơm...