Năm 2021, Nga vẫn nằm trong danh sách 5 nước xuất khẩu vũ khí lớn nhất thế giới. (Nguồn: MWM) |
Năm 2021, Nga vẫn nằm trong danh sách 5 nước xuất khẩu vũ khí lớn nhất thế giới, cùng với Mỹ, Trung Quốc, Đức và Pháp. Tổng giá trị các thương vụ vũ khí của Moscow chiếm khoảng 20% toàn thế giới.
Theo Giám đốc Cơ quan Liên bang về hợp tác kỹ thuật-quân sự của Nga (FSVTS) Dmitry Shugaev, bất chấp đại dịch Covid-19, Nga vẫn nỗ lực để ký thêm các hợp đồng vũ khí trị giá 10 tỷ USD trong năm 2021.
Tổng trị giá các hợp đồng quân sự của Nga ước tính lên tới 55 tỷ USD và nước này đang chuyển giao thiết bị theo đúng tiến độ.
Dưới đây là những thương vụ vũ khí tiền tỷ trong năm qua mà Nga ký kết, trong đó có một số đã được tiết lộ với công chúng.
Ấn Độ
Thỏa thuận giữa tập đoàn vũ khí Nga Kalashnikov Concern và quân đội Ấn Độ là sự kiện nổi bật của năm 2021. Nhà sản xuất vũ khí Nga đã ký thỏa thuận trị giá 590 triệu USD với New Delhi về sản xuất súng trường tấn công AK-203 tại một nhà máy ở Korva (Uttar Pradesh, Ấn Độ).
Theo thỏa thuận, New Delhi sẽ sản xuất 671.427 súng trường tấn công AK-203 nhằm phục vụ cho quân đội Ấn Độ. Giá của mỗi khẩu súng sẽ vào khoảng 958 USD.
AK-203 là một loạt súng trường tấn công của Kalashnikov, được sử dụng loại đạn 7,62x39 mm và có một số điều chỉnh so với các khẩu AK hiện đại khác. Ông Vladimir Onokoy thuộc bộ phận hợp tác kỹ thuật quân sự của Kalashnikov cho biết AK-203 đã được cải thiện độ chính xác khi bắn với nhiều chi tiết được nâng cấp.
Từ trước đến nay, Ấn Độ luôn là một trong những khách hàng mua vũ khí lớn của Nga. Một hợp đồng vũ khí khổng lồ khác đã được công bố vào năm 2018 khi hai bên ký hợp đồng trị giá 5,8 tỷ USD về sản xuất hệ thống phòng không S-400 và vào cuối năm nay, Moscow sẽ giao lô đầu tiên của tổ hợp này.
Ông Ivan Konovalov, Giám đốc Phát triển của Quỹ khuyến khích công nghệ thế kỷ 21, cho biết: "Hiện tại, S-400 vẫn là hệ thống phòng không tiên tiến nhất trên thế giới. Nó có khả năng bắn hạ mọi mục tiêu trên không hiện đại và có tầm nhìn, từ bom đến máy bay chiến đấu tàng hình và tên lửa hành trình".
Vị chuyên gia cũng lưu ý rằng Ấn Độ là đối tác nước ngoài đầu tiên của Nga nhận được hệ thống này.
Trung Đông và châu Phi
Năm 2021, Nga đã ký một thỏa thuận vũ khí trị giá 1,7 tỷ USD với 17 quốc gia châu Phi.
Rosoboronexport (công ty Nga phụ trách vận chuyển vũ khí ra nước ngoài) không chỉ rõ chính xác loại vũ khí nào và nơi giao hàng trong khu vực châu Phi, nhưng tiết lộ rằng lô hàng bao gồm máy bay trực thăng, hệ thống phòng không, thiết bị hải quân, xe bọc thép hạng nhẹ, cũng như súng cho các cơ quan thực thi pháp luật.
Ông Dmitry Litovkin, biên tập viên của Independent Military Review, lưu ý kể từ đầu năm 2021, tất cả các hoạt động bán vũ khí cho nước ngoài đều được coi là bí mật quốc gia. Vì vậy, Rosoboronexport chỉ được tiết lộ về loạt thiết bị mà họ chuyển giao trong khu vực, trừ khi thông tin bị rò rỉ trên báo chí thông qua các phương tiện truyền thông nước ngoài.
Nhắc đến việc Nga giới thiệu các tàu sân bay bọc thép BTR-80, loạt súng trường tấn công AK mới nhất (AK-12, AK-15, AK-19, AK-308,...) , cũng như tên lửa chống tăng Kornet tại một cuộc triển lãm quân sự vào giữa năm 2021, ông Dmitry Litovkin dự đoán danh sách bán hàng tiềm năng có thể bao gồm các loại vũ khí này.
Trong các cuộc triển lãm quân sự ở Trung Đông, Nga cũng ký kết được các hợp đồng trị giá 1,3 tỷ USD và đấu thầu các đợt giao hàng trong tương lai sẽ mang về cho nước này hơn 2,5 tỷ USD sau ký kết.
Tại triển lãm Dubai Airshow 2021 vào tháng 11/2021, Nga đã trình làng máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm Checkmate, cùng các máy bay không người lái chiến đấu đã được thử nghiệm ở Syria và máy bay dân dụng tầm trung MC-21 mới.
Nga trình làng máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm Checkmate tại triển lãm Dubai Airshow 2021 vào tháng 11/2021. (Nguồn: TASS) |
Mỹ
Bất chấp các lệnh trừng phạt của Mỹ, các nhà sản xuất vũ khí Nga đã lập kỷ lục trong việc bán đạn cho Mỹ.
Theo dữ liệu thương mại nước ngoài của Cục thống kê dân số Mỹ, được trích dẫn bởi nhật báo thương mại RBK (Nga), trong 10 tháng đầu năm 2021, các công ty Mỹ đã nhập khẩu vũ khí, đạn dược cỡ nhỏ trị giá 157,9 triệu USD của Nga. Trong đó có khoảng 7,7 triệu viên đạn dành cho súng AK dân sự.
Ông Litovkin chỉ ra rằng các biện pháp trừng phạt mới của Mỹ bắt đầu áp đặt từ tháng 8/2021 nhằm hạn chế việc cấp phép tiếp tục mua súng và đạn dược từ Nga. Bởi vậy, các công ty Mỹ cố gắng mua càng nhiều đạn càng tốt cho khách hàng của họ trước khi các lệnh trừng phạt có hiệu lực.
Trong một vài năm tới, các biện pháp hạn chế mới sẽ cấm hoàn toàn việc Nga bán đạn cho Mỹ, buộc các công ty Mỹ phải tìm kiếm các nhà cung cấp đạn mới cho súng trường AK.
Cộng đồng các quốc gia độc lập (CIS)
Mặc dù công ty Rosoboronexport không tiết lộ giá trị của các hợp đồng quân sự với các nước CIS, nhưng Moscow vẫn là nhà cung cấp vũ khí chính cho các nước này. Xuất khẩu vũ khí vẫn là một phần quan trọng trong hợp tác quân sự giữa Moscow và các đồng minh trong khu vực.
Các nhà nhập khẩu vũ khí chính của Nga là Kazakhstan và Belarus.
Kazakhstan là quốc gia đầu tiên tiếp nhận 5 tổ hợp phòng không S-300PS và 16 máy bay chiến đấu đa năng thế hệ 4+ Su-30. Nga cũng gia hạn hợp đồng với Kazakhstan về việc giao máy bay chiến đấu Su-30SM.
Trong những năm gần đây, xuất khẩu vũ khí Nga sang Belarus đã tăng gấp 3 lần so với năm 2010. Mặt hàng chủ yếu là các hệ thống phòng không và máy bay cho lực lượng không quân Belarus.
Có thông tin tiết lộ rằng Minsk đã nhận tổ hợp phòng không S-300 và máy bay huấn luyện chiến đấu Yak-130.
Nam Mỹ
Kể từ đầu năm 2000, Nga đã tiến hành buôn bán và sản xuất vũ khí với 7 quốc gia Nam Mỹ, bao gồm Argentina, Brazil, Colombia, Ecuador, Peru, Uruguay và Venezuela.
“Moscow sản xuất và bán máy bay trực thăng, xe thiết giáp hạng nhẹ, hệ thống phòng không và vũ khí cho cơ quan thực thi pháp luật địa phương. Khách hàng lớn nhất của chúng tôi trong khu vực là Venezuela", ông Litovkin tiết lộ quân đội của các nước này chủ yếu được trang bị vũ khí do Nga sản xuất.
Theo đó, Moscow và Caracas có các hợp đồng vũ khí trị giá hàng tỷ USD, bao gồm các loại phương tiện mặt đất, vũ khí và trực thăng. Thông tin công khai cho biết Venezuela đã mua từ Nga phương tiện bộ binh bọc thép, bao gồm xe chiến đấu bộ binh BMP-3M và xe chở quân bọc thép BTR-80A.
Ngoài ra, hai bên cũng có hợp đồng cho các hệ thống pháo binh, như Msta-S và hệ thống tên lửa Grad, hay hợp đồng mua xe tăng T-72B1 và các hệ thống phòng không S-300VM, Buk-M2 và Tor-M1.
Lực lượng Không quân Venezuela cũng mua các máy bay trực thăng chiến đấu và vận tải của Nga, ví dụ như Mi-17-1B Panare, Mi-26T2 Pemon và Mi-35M2 Caribe, và máy bay chiến đấu đa năng Su-30MK2B .