Quốc hội thảo luận các Báo cáo công tác nhiệm kỳ 2016-2021 của Chủ tịch nước, Chính phủ

Đánh giá cao Báo cáo công tác nhiệm kỳ

Qua thảo luận, các đại biểu Quốc hội đều tán thành và đánh giá cao với nhiều nội dung cơ bản trong các Báo cáo công tác nhiệm kỳ 2016 -2021 của Chủ tịch nước, Chính phủ. Các ý kiến phát biểu cho rằng, các dự thảo báo cáo được chuẩn bị công phu, kỹ lưỡng, đánh giá sâu sắc về các mặt công tác trong cả nhiệm kỳ; đồng thời đã làm rõ những kết quả đạt được cũng như đánh giá cụ thể những mặt còn tồn tại, hạn chế.

Đối với Báo cáo công tác nhiệm kỳ của Chủ tịch nước, các đại biểu cho rằng, kết quả công tác của Chủ tịch nước đã góp phần quan trọng cùng toàn Đảng, toàn dân và toàn quân phát huy truyền thống yêu nước, ý chí, sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh; tiếp tục đẩy mạnh toàn diện và đồng bộ công cuộc đổi mới.

Đồng thời, trong công tác nhiệm kỳ, Chủ tịch nước đã quan tâm giải quyết có hiệu quả những vấn đề quốc kế dân sinh và những vấn đề bức xúc trong xã hội; nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân; đẩy mạnh công tác cải cách tư pháp, cải cách hành chính; củng cố, tăng cường tiềm lực quốc phòng-an ninh, bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ và chủ quyền biển, đảo thiêng liêng của Tổ quốc; thúc đẩy quan hệ đối ngoại, hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, nâng cao vị thế của Việt Nam trong khu vực và trên thế giới.

Đối với công tác nhiệm kỳ 2016-2021 của Chính phủ, với phương châm "Chính phủ kiến tạo phát triển, liêm chính, hành động quyết liệt, phục vụ nhân dân", Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã tập trung chỉ đạo các cấp, các ngành thực hiện quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả các mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp đề ra trên tất cả các lĩnh vực; huy động sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và sự đoàn kết, chung sức, đồng lòng của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân, cộng đồng doanh nghiệp. Các ý kiến phát biểu cũng nhấn mạnh, trong nhiệm kỳ, Chính phủ đã chú trọng xây dựng, hoàn thiện cơ chế, chính sách tạo đột phá phát triển, huy động, giải phóng mọi nguồn lực, nỗ lực tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho người dân, doanh nghiệp, tạo môi trường đầu tư kinh doanh thông thoáng, thuận lợi, vừa thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội trong ngắn hạn và trung hạn, vừa tạo nền tảng cho phát triển nhanh, bền vững trong dài hạn. Đặc biệt, trước diễn biến phức tạp của đại dịch COVID-19, với tinh thần "chống dịch như chống giặc," toàn Đảng, toàn quân và dân đã đồng lòng nhất trí, quyết tâm thực hiện "mục tiêu kép" là vừa phòng, chống dịch hiệu quả, vừa tập trung phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội, bảo đảm an sinh xã hội và đời sống nhân dân.

Một nhiệm kỳ thành công của Chính phủ

Đánh giá cao kết quả điều hành phát triển kinh tế - xã hội của Chính phủ nhiệm kỳ qua, đại biểu Nguyễn Thị Mai Hoa, Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Tháp chia sẻ với Chính phủ về những khó khăn, thách thức, những sóng gió mà Chính phủ đã vượt qua. Đại biểu bày tỏ ấn tượng sâu sắc về một nhiệm kỳ thành công của Chính phủ trên tất cả các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, xã hội và công tác đối ngoại; Ấn tượng về một Chính phủ với nhiều quyết tâm lớn, trong đó có quyết tâm xây dựng một Chính phủ không tham nhũng, một Chính phủ nói đi đôi với làm; Chính phủ gần dân, sát dân, quan tâm giải quyết kịp thời những vấn đề quan trọng, bức xúc, những vấn đề phát sinh liên quan tới đời sống của nhân dân.

Đại biểu nhấn mạnh, với những quyết định sáng suốt của Thủ tướng Chính phủ và Chính phủ như: khi người dân băn khoăn về môi trường bị tàn phá thì Thủ tướng đã khẳng định là không đánh đổi môi trường để lấy tăng trưởng kinh tế; khi nhân dân Tây Nguyên băn khoăn về những cánh rừng bị tàn phá thì Thủ tướng đã chỉ đạo kiên quyết đóng cửa rừng tự nhiên và đặc biệt trong bối cảnh đại dịch Covid -19 vừa qua thì với khẩu hiệu “chống dịch như chống giặc”, quyết tâm thực hiện mục tiêu kép của Chính phủ đã được nhân dân đồng tình ủng hộ và đó là sức mạnh của niềm tin, sức mạnh của cả dân tộc và khẳng định sự đúng đắn trong điều hành của Chính phủ.

Để góp phần hoàn thiện Báo cáo, đại biểu cũng phân tích một số nội dung còn tồn tại trong nhiệm kỳ như:

Thứ nhất, là việc xây dựng Chính phủ kiến tạo, phát triển Chính phủ hành động đã làm chuyển động bộ máy hành chính nhà nước. Tuy nhiên, chuyển nhưng vẫn còn chậm, chưa vững chắc; có động nhưng động chưa nhiều, chưa đồng bộ, tức là vẫn chưa khắc phục triệt để những bất cập trong phân cấp, phân quyền và đây đó vẫn còn tình trạng đùn đẩy, né tránh trách nhiệm; trên bảo dưới không nghe, trên nóng dưới lạnh; vẫn còn cơ chế xin - cho, vẫn còn tham nhũng quyền lực, tham nhũng chính sách.

Thứ hai, đại biểu cho rằng, việc xây dựng Chính phủ liêm chính, Chính phủ phục vụ nhân dân xuất phát từ quan điểm thân dân lấy dân làm gốc nhưng trên thực tế thì chất lượng dịch vụ công ở đây đó vẫn còn hạn chế. Vẫn còn một bộ phận không nhỏ cán bộ, công chức vì lợi ích cá nhân chi phối được gọi là công bộc của dân nhưng chưa thật sự toàn tâm, toàn ý phục vụ nhân dân và một số cơ quan hành chính nhà nước.

Thứ ba là, Chính phủ chủ trương đề cao dân chủ nhưng đâu đó sự tham gia của người dân vẫn chưa cao và thậm chí còn mang tính hình thức. Nhiều việc chưa được biết, chưa được bàn và không tham gia, không có cơ hội để kiểm tra.

Trên cơ sở phân tích những tồn tại, hạn chế, Đại biểu đưa ra một số kiến nghị, đề xuất:

Thứ nhất, đề nghị tập trung xây dựng Chính phủ kiến tạo phát triển với thước đo là sự hoàn thiện thể chế, ban hành văn bản đồng bộ, tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc cho sản xuất kinh doanh và đời sống của nhân dân, đặc biệt là Chính phủ cần quan tâm nhiều tới sự công khai, minh bạch các chính sách, cách chế độ để người dân được biết và tin tưởng.

Bên cạnh đó, cũng cần phải nâng cao chất lượng xây dựng luật trên cơ sở đánh giá tác động và đánh giá tác động thật kỹ, phải xây dựng những chính sách có tính khả thi và phải tăng tính chuyên nghiệp trong soạn thảo các văn bản quy phạm pháp luật.

Thứ hai, đề nghị Chính phủ nhiệm kỳ mới sẽ cần phải tập trung xây dựng một bộ máy công quyền, công tâm, khách quan, có trách nhiệm giải trình cao và không bị chi phối bởi lợi ích nhóm. Trong đó, chú trọng xây dựng một nền hành chính nhà nước đảm bảo được tính công khai, minh bạch trong tất cả thông tin, phải ưu tiên đối thoại, phản biện và tư vấn chính sách, đặc biệt là sự quan tâm tới việc người dân phải được tham gia vào các quy trình xây dựng chính sách.

Thứ ba, là thực hiện đúng tinh thần xây dựng Chính phủ hành động quyết liệt phục vụ nhân dân và coi trọng ý kiến của dân, phải lấy sự hài lòng của người dân, làm thước đo hiệu quả cho hoạt động của chính quyền. Thứ tư là cần khắc phục bệnh hình bệnh, hình thức bệnh, thành tích trong đánh giá hiệu quả công tác điều hành của Chính phủ cũng như trong các mục tiêu phát triển kinh tế xã hội và các chương trình mục tiêu quốc gia.

Cuối cùng, đại biểu đề nghị, tiếp tục đổi mới tất cả các khâu trong công tác cán bộ và chế độ công chức, phải xây dựng được một chế độ liêm chính công vụ, đạo đức công vụ không phải chỉ trên lý thuyết mà phải bằng thực tiễn và đặc biệt quan tâm tới vấn đề thu hút nhân tài.

Chú trọng chính sách thu hút nhân tài

Đại biểu Phạm Thị Minh Hiền, ĐBQH tỉnh Phú Yên, thống nhất và đánh giá cao báo cáo nhiệm kỳ của Chính phủ. Đối với lĩnh vực văn hóa, xã hội, đại biểu cho rằng trong nhiệm kỳ, các lĩnh vực văn hóa, xã hội đều đạt những kết quả tích cực. Chính phủ đã quan tâm chỉ đạo đầu tư phát triển hệ thống thiết chế văn hóa cơ sở, đáp ứng yêu cầu thụ hưởng văn hóa tinh thần của người dân; cụ thể hóa và hoàn thiện cơ chế, chính sách cho phát triển giáo dục nhằm đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục phổ thông; ….

Bên cạnh những kết quả đạt được, theo đại biểu vẫn còn những vấn đề tồn tại gây bức xúc trong dư luận như: sự số xã hội hóa sách giáo khoa chưa được xử lý rõ ràng; quy định về nâng hạng giáo viên còn nhiều bất cập;… Đại biểu kiến nghị Chính phủ, các Bộ ngành cần có giải pháp xử lý triệt để những vấn đề còn tồn tại; những chủ trưởng chính sách sau khi ban hành cần được thực hiện nghiêm túc; đảm bảo sức năng và tính kỷ luật.

Đại biểu cũng đề xuất Chinh phủ dành thời gian rà soát về chính sách thu hút nhân tài, tạo môi trường chính sách hợp lý thu hút nhân tài; đổi mới giáo dục phải xuất phát từ đổi mới tư duy;…

Xây dựng cơ chế hữu hiệu đối phó với tình huống khẩn cấp

Tán thành với Báo cáo công tác nhiệm kỳ 2016 -2021 của Chủ tịch nước, đại biểu Lưu Bình Nhưỡng, Đoàn ĐBQH tỉnh Bến Tre, cho rằng Chủ tịch nước đã thực hiện hiệu quả nhiệm vụ và quyền hạn theo quy định của Hiến pháp; góp phần quan trọng đẩy mạnh toàn diện và đồng bộ công cuộc đổi mới đất nước; nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân; củng có, tăng cường tiềm lực quốc phòng – an nình, bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ và chủ quyền biển, đảo thiêng liêng của Tổ quốc; thúc đẩy quan hệ đối ngoại, hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, nâng cao vị thế của Việt Nam trong khu vực và thế giới.

Đại biểu cũng bày tỏ và đánh giá cao Chủ tịch nước đã ra lời kêu gọi quốc dân đồng bào trong phòng, chống dịch Covid -19. Đây là một trong những việc làm có ý nghĩa hết sức quan trọng được cử tri và nhân dân đánh giá cao. Đại biểu cũng tán thành với nhận định của Chủ tịch nước là việc triển khai công tác cải cách tư pháp còn chậm và đề nghị Chủ tịch nước tiếp tục nghiên cứu và chỉ đạo và thực hiện một cách khẩn trương, có hiệu quả nhiệm vụ cải cách tư pháp và công tác tư pháp.

Góp ý vào Báo cáo của Chính phủ, đại biểu Lưu Bình Nhưỡng khẳng định, Chính phủ đã có những thành công quan trọng như: Thực hiện thành công các nhiệm vụ theo quy định; Chính phủ đã giải quyết hiệu quả được những vấn đề đặt ra từ nhiệm kỳ trước; kịp thời ứng phó với những tình huống bất ngờ về thiên tai dịch bệnh; Chính phủ nhiệm kỳ này đã đặt được nền móng vữn chắc cho nhiệm kỳ tiếp theo; …. Tuy nhiên, theo đại biểu trong nhiệm kỳ này, công tác của Chính phủ vẫn còn 1 số vấn đề hạn chế như: vấn đề khiếu nạn tố cáo còn nhiều; giải quyết kiến nghị cử tri hạn chế; một dự án luật trình Quốc hội chưa đảm bảo chất lượng; việc triển khai thi hành pháp luật có lúc có nơi còn chậm;…

Để khắc phục một số vấn đề còn tồn tại, đại biểu kiến nghị Chính phủ cần: tiếp tục duy trì kỷ cương; tăng cường thanh tra kiểm tra ngay từ khi triển khai; đẩy mạnh cải cách hành chính, trong đó chú trọng cắt giảm thủ tục gây phiền hà cho người dân; dành sự quan tâm hơn nữa cho công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại tố cáo một cách triệt để; quan tâm xử lý dứt điểm các dự án thua lỗ. Bên cạnh đó, cũng cần tăng cường bảo vệ môi trường; cần đặc biệt quan tâm phát triển nền nông nghiệp Việt Nam, tận dụng tiềm năng, khoa học kỹ thuật phát triển nền nông nghiệp hiện đại bền vững…

Về giải pháp cụ thể, đại biểu đề nghị: Chính phủ cần tăng cường hơn nữa mối quan hệ với Quốc hội, ĐBQH; Nâng cao chất lượng đề xuất xây dựng luật, Chính phủ cần triển khai thực hiện tốt quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật về vai trò, trách nhiệm của cơ quan soạn thảo luật, có sự phối hợp chặt chẽ hơn với cơ quan thẩm tra trong quá trình thẩm tra, tiếp thu, chỉnh lý dự án luật; Nghiên cứu xây dựng cơ chế hữu hiệu để đối phó với tình huống khẩn cấp, bất ngờ; …

Quan tâm hơn nữa công tác dự báo tình hình

Theo Đại biểu Lý Tiết Hạnh, Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Định, nhiệm kỳ 2016 -2021 Chính phủ đã có những quyết sách quan trọng, với trí tuệ, quyết tâm, nỗ lực và từ đó đạt được nhiều kết quả quan trọng, làm nền tảng cho một giai đoạn phát triển mới, bền vững của đất nước. Với những diễn biến mới của tình hình, đại biểu chia sẻ lo ngại của cử tri về thời gian tới Việt Nam sẽ tiếp tục phải đối mặt với những khó khăn, thách thức trong huy động nguồn lực để đảm bảo chủ động ứng phó với những tình huống xấu từ biến đổi khí hậu, thiên tai thảm họa, đứt gãy chuỗi cung ứng những thách thức an ninh phi truyền thống. Vì vậy, đại biểu kiến nghị Chính phủ cần quan tâm hơn nữa trong công tác nắm bắt thông tin, dự báo tình hình, mở rộng quan hệ đối ngoại, chủ động nắm bắt thời cơ vượt qua thách thức để người dân Việt Nam có cuộc sống bình yên hạnh phúc. Đảm bảo sự phát triển bền vững và thịnh vượng của dân tộc Việt Nam, nâng cao vị thế, vai trò đất nước trên trường quốc tế.

Đại biểu Lý Tiết Hạnh cho rằng, thời gian qua, với sự đột phá về kết cấu hạ tầng đồng bộ, cả nước đã và đang triển khai rất nhiều dự án giao thông trọng điểm, có vai trò dẫn dắt và làm nền tảng, động lực cho sự phát triển. Tuy nhiên đối với khu vực duyên hải Nam Trung bộ, do điều kiện địa lý nằm cách xa hai trung tâm kinh tế lớn của đất nước, chịu nhiều ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, hạ tầng giao thông kết nối giữa các tỉnh, các vùng kinh tế vẫn còn nhiều khó khăn. Việc bố trí các kế hoạch đầu tư hạ tầng kinh tế xã hội, nhất là về giao thông, của khu vực này chưa được quan tâm đúng mức. Tại các địa phương, trong đó có Bình Định, giống như một đại công trường với rất nhiều công trình dự án đã và đang thực hiện dang dở, gặp rất nhiều khó khăn về bố trí nguồn vốn thực hiện. Đại biểu kiến nghị Chính phủ chỉ đạo rà soát tổng thể các công trình, dự án đang thực hiện, kể cả trong kế hoạch, còn nợ vốn, chưa bố trí được vốn, để có kế hoạch giải pháp đồng bộ, quyết liệt huy động các nguồn lực để triển khai thực hiện có hiệu quả, tránh lãng phí.

Cũng tại phiên thảo luận, một số ý kiến đại biểu cho rằng Báo cáo cần phân tích, làm rõ hơn nữa về các thành tựu và các mặt tồn tại, đặc biệt là những nguyên nhân để đề xuất phương hướng phù hợp cho thời gian tới. Có ý kiến đề nghị tăng cường sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, của các cấp chính quyền trong một số lĩnh vực như: Công tác chỉ đạo giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo; Công tác quản lý đất đai, quản lý tài sản công; Việc giải quyết tồn tại trong các dự án trọng điểm; Vấn đề thực hiện tinh giản bộ máy, biên chế; Giải quyết những vấn đề xã hội phát sinh như tin xấu, độc hại trên mạng, lừa đảo trên mạng, tín dụng đen; Việc giải quyết những vấn đề đã đặt ra từ đầu nhiệm kỳ như tai nạn giao thông, ùn tắc giao thông, ô nhiễm môi trường ở các khu đô thị, các dòng sông, rác thải nông thôn;…

Chiều cùng ngày, Quốc hội sẽ tiếp tục thảo luận tại Hội trường về nội dung các Báo cáo công tác nhiệm kỳ 2016-2021 của Chủ tịch nước, Chính phủ.