Ngày 9-10/2, Đại diện cấp cao về chính sách an ninh và đối ngoại của Liên minh châu Âu (EU), bà Federica Mogherini thăm Mỹ.
Tiếp cận với chính quyền Mỹ mới
Trước chuyến đi, bà Mogherini khẳng định sẽ gặp những nhân vật thân cận của Tổng thống Mỹ trong chuyến thăm tới nước này. Chương trình hoạt động của bà Mogherini tại Nhà Trắng sẽ bao gồm cuộc gặp với ông Michael Flynn, Cố vấn an ninh quốc gia và Jared Kusher - con rể và cũng là một trong những trợ lý thân cận nhất của Tổng thống Donald Trump. Trong thời gian ở thăm Mỹ, "ngoại trưởng" EU cũng sẽ có cuộc hội đàm với Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ Rex Tillerson.
| Đại diện cấp cao phụ trách chính sách an ninh và đối ngoại của EU Federica Mogherini. (Nguồn: AFP) |
Về phía Mỹ, Phó Tổng thống Mike Pence sẽ thăm các thể chế châu Âu sau khi tham dự Hội nghị an ninh Munich, dự kiến diễn ra từ 17-19/2. Chuyến thăm của ông Mike Pence tại châu Âu được bà Mogherini đặc biệt nhấn mạnh vì nó thể hiện một tín hiệu chính trị rất quan trọng từ phía Chính phủ Mỹ. Các tín hiệu mới này từ phía Mỹ được chính giới châu Âu trông đợi trong bối cảnh mối quan hệ hữu nghị xuyên Đại Tây Dương bị suy giảm đáng kể từ khi ông Donald Trump đắc cử Tổng thống vào tháng 11 năm ngoái.
Theo các nhà quan sát, trong khi châu Âu đang bị chia rẽ trước những thách thức hiện tại như vấn đề người di cư, chính sách kinh tế, Tổng thống Donald Trump đã có ý định khai thác những bất đồng trên để làm suy giảm ảnh hưởng của EU trong các vấn đề quốc tế nhằm phục vụ lợi ích của nước Mỹ. Nhà văn và nhà kinh tế Pháp, ông Jacques Attali nhận xét Mỹ, Nga và Trung Quốc đang tìm cách làm suy yếu châu Âu với lý do một châu Âu thống nhất, trong dài hạn, sẽ trở thành một siêu cường của thế giới.
Còn những bất đồng
Trong chuyến thăm Mỹ của mình, bà Mogherini sẽ đề cập đến những vấn đề quen thuộc như cuộc chiến chống biến đổi khí hậu, tình hình căng thẳng tại Syria, Libya, Ukraine hay khu vực Trung Đông với mong muốn tìm ra những quan điểm chung giữa Mỹ và EU.
Mặc dù vậy, danh sách các bất đồng và những điểm khác biệt giữa hai bên vẫn còn rất dài. Điều này đòi hỏi cả hai phía phải có nhiều nỗ lực để có thể hàn gắn mối quan hệ xuyên Đại Tây Dương.
Về vấn đề nước Anh rời khỏi EU, ông Donald Trump đã chứng tỏ là người có quan điểm ủng hộ mạnh mẽ việc này. Trong một cuộc phỏng vấn trước khi nhậm chức, Tổng thống Mỹ đã phát biểu rằng nước Anh đã quyết định rất đúng khi lựa chọn Brexit.
| Ông Trump có quan điểm ủng hộ Brexit. (Nguồn: Culture Witness) |
Theo lời kể của Đại sứ Mỹ tại Liên minh châu Âu (EU) Anthony Gardner trong một cuộc phỏng vấn qua điện thoại, các trợ lý của ông Trump đã khuyến khích lãnh đạo các nước EU rời khỏi Liên minh. Giáo sư Ted Malloch, người được Tổng thống Trump ủng hộ vào vị trí đại sứ tương lai của Mỹ tại EU, vốn là một người có xu hướng ủng hộ Brexit, cũng đã tuyên bố rằng Euro là một đồng tiền “không chắc chắn và đang trên đà biến mất”, có thể sụp đổ trong vòng 18 tháng hoặc thậm chí còn sớm hơn.
Theo Ủy viên Thương mại EU Cecilia Malmström, chính sự đối đầu của Donald Trump đối với các hiệp định thương mại tự do đã bắt buộc người châu Âu phải từ bỏ mối Hiệp định Đối tác Thương mại và Đầu tư xuyên Đại Tây Dương (TTIP). Trong khuôn khổ các chính sách nhằm bãi bỏ quy định tài chính được đưa ra vào ngày 3/2 vừa qua, Donald Trump đã ban hành một sắc lệnh nhằm "đặt lợi ích của người Mỹ lên trên hết tại các cuộc đàm phán quốc tế về quy định tài chính”. Cách tiếp cận dân tộc chủ nghĩa của ông Trump có nguy cơ cản trở các nỗ lực quốc tế do châu Âu khởi xướng.
Tất cả những bất đồng trên cho thấy chuyến thăm Mỹ sắp tới của bà Federica Mogherini sẽ không hề “dễ nhằn”.