Sức mạnh phụ nữ ASEAN

Xin Bà chia sẻ hành trình để có Mạng Doanh nhân nữ ASEAN như hôm nay?

Từ năm 2010, được sự tin tưởng, giao nhiệm vụ của Ủy ban Phụ nữ ASEAN (ACW) của Việt Nam do Bộ Lao động Thương binh và Xã hội chủ trì và Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), tôi đã cùng Hội đồng Doanh nhân nữ Việt Nam xây dựng Điều khoản tham chiếu (TOR) và đề án thành lập Mạng Doanh nhân nữ ASEAN (AWEN), tích cực phối hợp với Ủy ban phụ nữ ASEAN của Việt Nam tham dự các cuộc họp của ACW trong khu vực, giới thiệu đề án và lấy ý kiến đóng góp của các nước thành viên cho việc hoàn thiện đề án.

10 quốc gia thành viên đã trải qua rất nhiều khó khăn trong quá trình thảo luận để đi đến đồng thuận. Các nước có nhiều ý kiến đóng góp sửa đổi Điều khoản tham chiếu của AWEN, đôi khi cách tiếp cận trái ngược với ý tưởng hình thành và định hướng tôn chỉ hoạt động của AWEN do Việt Nam đề xuất. Tuy nhiên với kinh nghiệm, sự sáng tạo, kỹ năng đàm phán, kết hợp ngoại giao kinh tế với ngoại giao nhân dân, cộng thêm sự kiên trì, nhẫn nại và sự ủng hộ tuyệt đối của Bộ Lao động Thương binh và Xã hội, VCCI và Ban Thư ký ASEAN nên sau gần 5 năm, tại cuộc họp lần thứ 11 của ACW (ngày 16-17/10/2012) tại Lào, các nước đã thông qua TOR của AWEN.

Năm 2014, AWEN chính thức ra mắt. Theo Kế hoạch của ACW giai đoạn 2011-2015 và TOR của AWEN thì Việt Nam là nước điều phối Mạng lưới trong 2 năm đầu khi AWEN bắt đầu vận hành và tôi đã vinh dự đảm nhận vai trò Chủ tịch AWEN trong nhiệm kỳ hai năm đầu tiên (2014-2016).

Trong quá trình điều phối hoạt động AWEN, Bà và Hội đồng Doanh nhân nữ Việt Nam (HĐDNNVN) đã gặp những khó khăn và thuận lợi gì?

AWEN là một mạng lưới mới được thành lập và là mạng lưới của doanh nhân nữ đầu tiên trong khu vực nên chúng tôi gặp rất nhiều khó khăn như không có nguồn kinh phí ban đầu để hoạt động, không có cơ sở vật chất, máy móc thiết bị làm việc, không có nhân lực, các nước chưa mặn mà tham gia và không đồng ý nộp phí hội viên.

AWEN cũng chưa có danh tiếng nên chưa có đối tác, trong khi các đối tác của HĐDNNVN đều rất dè dặt khi đàm phán vì họ băn khoăn về khả năng điều hành một mạng lưới với một cơ chế liên kết lỏng.

Việc trao đổi thông tin giữa các thành viên trong mạng và với các điều phối quốc gia tại nhiều nước cũng rất khó khăn vì chủ yếu là trao đổi qua email, trong khi các điều phối viên cũng là các doanh nghiệp, bận rộn với công việc kinh doanh, công việc của hiệp hội nên Ban thư ký rất vất vả đôn đốc, nhắc nhở để có được thông tin phản hồi, cũng như sự hợp tác để triển khai các hoạt động chung của Mạng.

Việc huy động tài chính cho  AWEN cũng là một thách thức không nhỏ. Vì AWEN không có nguồn thu cố định từ phí hội viên, phí dịch vụ nên giai đoạn đầu các hoạt động đều do HĐDNNVN đóng góp.

Nhưng bên cạnh những khó khăn trên, HĐDNNVN cũng có được những thuận lợi nhất định, đó là sự ủng hộ tuyệt đối của Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội, VCCI, Ban Thư ký ASEAN. Qua hội nghị, hội thảo khu vực, HĐDNNVN cũng đã chủ động, sáng tạo, cộng với may mắn nên đã tìm được các nhà tài trợ, các đối tác quốc tế quan tâm hỗ trợ tài chính và kỹ thuật để triển khai hoặc phối hợp tổ chức hoặc cử hội viên tham gia gần 30 diễn đàn, hội thảo, hội nghị, showcase, triển lãm tại các quốc gia trong khu vực.

Các hội nghị, hội thảo do HĐDNNVN tổ chức hoặc phối hợp triển khai đã cung cấp kiến thức, kỹ năng, thông tin thiết thực về hội nhập cho doanh nhân nữ (đặc biệt trong bối cảnh AEC chính thức được thành lập), kết nối các nhà tài trợ với các quỹ tín dụng vi mô và giữa quỹ tín dụng vi mô với doanh nhân nữ…nhằm tạo điều kiện cho việc tiếp cận nguồn tài chính; các hoạt động kết nối giữa các nhà cung ứng tiềm năng với các tập đoàn đa quốc gia cũng được lồng ghép trong chương trình của các hội thảo nhằm hỗ trợ các doanh nhân nữ tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu; Phát triển sáng kiến của Philippines về việc xây dựng thương hiệu chung cho các sản phẩm sạch, gần gũi với môi trường… của doanh nhân nữ ASEAN gọi là GREAT WOMEN.

Tại Việt Nam, HĐDNNVN đã tổ chức gần 10 hoạt động với hơn 2000 lượt doanh nhân nữ tham gia. Đặc biệt, trong nhiệm kỳ đầu tiên, HĐDNNVN đã phối hợp với các tổ chức, đối tác để tổ chức thành công hai diễn đàn doanh nhân nữ ASEAN lần thứ nhất (tháng 3/2015) và lần thứ hai (tháng 3/2016). Đặc biệt, diễn đàn đã nhận được sự quan tâm tham dự và chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc, Nguyên Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Doan, Tổng Thư ký ASEAN Lê Lương Minh và các Bộ trưởng, đại sứ các nước tại Việt Nam.

Theo Bà, hoạt động của AWEN đã đưa lại những hiệu quả cụ thể gì?

Mặc dù mới ra đời được hai năm, nhưng với sự chủ động, sáng tạo của tập thể cán bộ HĐDNNVN, chúng tôi đã tìm được phương cách điều hành hiệu quả thông qua quy chế, kế hoạch hành động và xác định các ưu tiên cho nhiệm kỳ đầu tiên cũng như chủ động tìm kiếm khai thác các nguồn lực trong nước và quốc tế. Với vai trò là Chủ tịch đầu tiên của AWEN và thông qua các hoạt động của mình, HĐDNNVN đã xây dựng được hình ảnh đẹp về các doanh nhân nữ Việt Nam với bạn bè trong khu vực, đã kết nối kinh doanh, cung cấp và cập nhật thông tin, chia sẻ kinh nghiệm, nâng cao năng lực, đặc biệt là năng lực hội nhập cũng như hỗ trợ xây dựng thương hiệu và giới thiệu sản phẩm Việt Nam ra bạn bè quốc tế và khu vực.

Theo Bà, phụ nữ vẫn còn những rào  cản gì? Bà có thể chia sẻ kinh nghiệm vượt qua những rào cản đó.

Phụ nữ Việt Nam và doanh nhân nữ ở nhiều nước ASEAN vẫn còn chịu ảnh hưởng của định kiến giới, luôn gắn phụ nữ với trách nhiệm gia đình; Doanh nhân nữ cũng gặp phải rất nhiều khó khăn thách thức trong quá trình điều hành và phát triển doanh nghiệp như: Khả năng tiếp cận vốn; Tiếp cận thị trường và mở rộng mạng lưới kinh doanh; Thiếu kiến thức và kỹ năng quản trị doanh nghiệp cũng như kinh doanh. Ngoài ra, đoanh nhân nữ cũng luôn phải nỗ lực để cân bằng giữa công việc kinh doanh và gia đình…

Trong xu thế hội nhập kinh tế khu vực và quốc tế, các doanh nhân nữ đang đứng trước rất nhiều thách thức mới, đòi hỏi doanh nhân phải nhanh chóng tái cơ cấu, nâng cao khả năng cạnh tranh, khả năng hội nhập…

Trước những khó khăn và thách thức đó, tôi cho rằng các doanh nhân nữ ngoài việc rất cần hậu thuẫn từ gia đình và xã hội để họ có thể cống hiến cho công việc kinh doanh nhiều hơn, cũng cần Nhà nước có những chính sách và chương trình hỗ trợ cụ thể để giảm bớt các rào cản đang hiện hữu. Bên cạnh đó, các doanh nhân nữ cũng cần chủ động học hỏi, sáng tạo, trau dồi kĩ năng cũng như kiến thức để có thể nhập cuộc tốt hơn.

Đây là lần đầu tiên HĐDNNVN tham gia một sự kiện của Nhóm Phụ nữ cộng đồng ASEAN. Bà đã có ý tưởng gì về sự tham gia và đóng góp của HĐDNNVN và AWEN vào sự phát triển chung của Nhóm Phụ nữ cộng đồng ASEAN.

HĐDNNVN với AWEN sẽ đồng hành với Nhóm Phụ nữ cộng đồng ASEAN trong việc tăng cường giao lưu, chia sẻ kinh nghiệm, xây dựng và đề xuất các sáng kiến nhằm góp phần thúc đẩy các hoạt động kinh tế và thương mại hướng tới bình đẳng giới, tăng cường quyền năng và kỹ năng kinh doanh cho phụ nữ trong Cộng đồng; cũng như tạo môi trường kinh doanh thuận lợi cho các doanh nghiệp do phụ nữ làm chủ; nâng cao nhận thức và sự ủng hộ của các bên đối với vấn đề phụ nữ làm kinh doanh trong khu vực.

Xin cảm ơn Bà!