Việt Nam-Lào: 60 năm không ngừng đơm hoa, kết trái

Việt Nam và Lào là hai nước láng giềng, gần gũi bên nhau như làng trên, xóm dưới. Đặc biệt, Việt Nam-Lào là hai nước láng giềng, núi sông liền một dải, có những điểm tương đồng và sự giao thoa về kinh tế, văn hóa, xã hội, chính trị. Quan hệ gắn bó Việt Nam-Lào được hình thành từ trong lịch sử dựng nước và giữ nước giữa hai dân tộc cùng tựa lưng vào dãy Trường Sơn hùng vĩ.

Mối quan hệ truyền thống tốt đẹp, gắn bó thủy chung, trong sáng giữa hai nước Việt Nam-Lào được Chủ tịch Hồ Chí Minh, Chủ tịch Kaysone Phomvihane và Chủ tịch Suphanouvong đặt nền móng. Quan hệ tốt đẹp ấy được các thế hệ lãnh đạo Đảng, Nhà nước và nhân dân hai nước dày công vun đắp. Đến nay, quan hệ “mãi mãi bền hơn núi, hơn sông” trở thành tài sản vô giá của hai dân tộc và là quy luật phát triển chung của hai nước trên con đường phát triển đất nước phồn vinh, nhân dân ấm no, hạnh phúc.

Ngày 5/9/1962, Việt Nam và Lào chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao, mở ra một giai đoạn mới trong lịch sử quan hệ hai nước.

Với nhận thức sâu sắc về ý nghĩa to lớn và tầm quan trọng đặc biệt của mối quan hệ này, hai bên đã ký Hiệp ước Hữu nghị và Hợp tác Việt Nam-Lào, khẳng định tình cảm vô tư trong sáng, cam kết cùng kề vai sát cánh trong sự nghiệp bảo vệ độc lập, hòa bình, phát triển kinh tế-xã hội của mỗi nước. Đây là cơ sở vững chắc để tăng cường và mở rộng quan hệ giữa hai nước, tạo tiền đề cho nhiều thỏa thuận hợp tác toàn diện sau này.

Như Chủ tịch Suphanouvong từng khẳng định: “Núi có thể mòn, sông có thể cạn, song tình nghĩa Lào-Việt sẽ mãi mãi vững bền hơn núi, hơn sông”. Trải qua chặng đường 60 năm, quan hệ hợp tác giữa hai nước trên tất cả các lĩnh vực ngày càng mở rộng và phát triển, đóng góp quan trọng vào sự nghiệp xây dựng và phát triển của mỗi nước. Kể cả trong bối cảnh ảnh hưởng bởi đại dịch Covid-19, hai nước vẫn giữ được đà phát triển quan hệ trên các lĩnh vực.

Quan hệ chính trị Việt Nam-Lào tiếp tục phát triển tốt đẹp. Hai bên phối hợp tổ chức thành công Cuộc họp thường niên hai Bộ Chính trị, Kỳ họp lần thứ 44 Ủy ban liên Chính phủ Việt Nam-Lào, Lễ phát động “Năm Đoàn kết hữu nghị Việt Nam-Lào 2022” và Lễ khởi động dự án Công viên Hữu nghị Lào-Việt Nam tại thủ đô Vientiane. Trong bối cảnh dịch Covid-19, hai bên vẫn duy trì các chuyến thăm các cấp.

Trong thời gian bị ảnh hưởng của dịch bệnh, hợp tác phòng chống Covid-19 diễn ra sôi nổi với nhiều hình thức hỗ trợ lẫn nhau ứng phó dịch Covid-19. Đảng và Nhà nước Việt Nam đã có những đợt hỗ trợ cho công tác phòng chống, dịch của Lào với hơn 2.650.000 USD cùng các vật tư y tế trị giá khoảng 2.120.000 USD, 1 triệu liều vaccine Astra Zeneca ngừa Covid-19 và cử đoàn chuyên gia y tế, đoàn chuyên gia Học viện Quân y sang hỗ trợ Lào chống dịch.

Đảng, Nhà nước và nhân dân Lào cũng hỗ trợ Việt Nam 300.000 USD để ứng phó với dịch Covid-19; một số cơ quan, đơn vị và doanh nghiệp của Lào hỗ trợ các cơ quan, địa phương của Việt Nam khoảng 1,4 triệu USD để chống dịch.

Hợp tác an ninh - quốc phòng tiếp tục được củng cố. Hai bên duy trì đường dây nóng; phối hợp chặt chẽ kiểm soát, bảo đảm an ninh trật tự dọc biên giới, phòng chống tội phạm xuyên quốc gia; trao đổi kinh nghiệm xây dựng lực lượng, đào tạo bồi dưỡng chuyên môn.

Hai Bộ Quốc phòng ký Ý định thư về hợp tác cứu hộ, cứu nạn; tiếp tục phối hợp triển khai xây dựng cụm bản mới tại tỉnh Phongsaly và Houaphanh; trùng tu và nâng cấp 13 cụm bản cũ; phối hợp giải quyết các vấn đề liên quan đến an ninh, trật tự xã hội, đặc biệt là vấn đề ma túy.

Hai bên đã phối hợp tìm kiếm, quy tập và hồi hương hài cốt liệt sĩ quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hy sinh tại Lào trong thời kỳ chiến tranh. Chỉ tính trong mùa khô 2020-2021, hai bên đã quy tập và hồi hương 189 bộ hài cốt liệt sĩ.

Hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư tiếp tục được duy trì tốt, nhất là việc phối hợp tổ chức thành công các cuộc tọa đàm giữa lãnh đạo cấp cao hai nước với doanh nghiệp Việt Nam–Lào nhân chuyến thăm Việt Nam của Thủ tướng Phankham Viphavanh và chuyến thăm Lào của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ.

Kim ngạch thương mại hai chiều giữa hai nước 5 tháng đầu năm 2022 đạt hơn 690,6 triệu USD, tăng 19% so với cùng kỳ 2021. Các mặt hàng xuất khẩu chủ yếu của Việt Nam sang Lào là sắt thép, phương tiện vận tải và phụ tùng, máy móc, thiết bị, phân bón, sản phẩm từ chất dẻo, rau quả.

Việt Nam hiện có 217 dự án đầu tư còn hiệu lực vào Lào, với tổng vốn đăng ký khoảng 4,7 tỷ USD, tiếp tục duy trì vị trí thứ 3; hai bên tổ chức khởi công và khánh thành, bàn giao một số dự án sử dụng vốn viện trợ của Chính phủ Việt Nam dành cho Chính phủ Lào, một số doanh nghiệp hai bên ký Bản ghi nhớ hợp tác.

Hợp tác giáo dục đào tạo - văn hóa tiếp tục được quan tâm. Hai bên đã thống nhất xây dựng và hoàn thiện Kế hoạch tổng thể thực hiện các nhiệm vụ của Đề án nâng cao chất lượng, hiệu quả hợp tác Việt Nam - Lào về giáo dục và phát triển nguồn nhân lực giai đoạn 2021-2030; khởi công xây dựng Trường phổ thông và dạy nghề Hữu nghị Việt Nam-Lào tại huyện Noongbok, tỉnh Khammouane; khánh thành và bàn giao dự án sửa chữa, tôn tạo Khu lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh tại tỉnh Khammouane.

Bộ Giáo dục hai nước thống nhất chủ trương khởi động Kế hoạch thực hiện 2 dự án: Tăng cường năng lực cho hệ thống quản lý chất lượng của Bộ Giáo dục và Thể thao Lào và Tăng cường năng lực các Trung tâm bồi dưỡng, đánh giá và cấp chứng chỉ tiếng Việt tại Lào.

Hợp tác địa phương, nhất là các địa phương có chung biên giới tiếp tục được tăng cường, đặc biệt là đảm bảo an ninh, trật tự an toàn tại các khu vực biên giới hai nước, phòng chống Covid-19 và tạo điều kiện cho xuất nhập cảnh của công dân hai nước. Việt Nam tiếp tục tiếp nhận bệnh nhân của Lào sang cấp cứu, điều trị, được Lào đánh giá cao.

Hai bên phối hợp chặt chẽ, ủng hộ lẫn nhau tại các diễn đàn hợp tác khu vực và quốc tế nhất là trong khuôn khổ ASEAN, Liên hợp quốc và các cơ chế tiểu vùng.

Với những quan hệ tốt đẹp trên, mối quan hệ đặc biệt hiếm có giữa hai nước đang được tiếp tục vun đắp vì mục tiêu của hai quốc gia, với tinh thần quốc tế trong sáng, trở thành cơ sở vững chắc để các thế hệ Việt Nam-Lào hiện nay và mai sau tiếp tục phát huy, để hợp tác giữa hai quốc gia “mãi mãi xanh tươi, đời đời bền vững”.