Thúc đẩy công bằng khí hậu thông qua thủ tục xin ý kiến tư vấn các cơ quan tư pháp quốc tế

Ngày 25/10, trong khuôn khổ Tuần lễ luật pháp quốc tế thường niên của Đại hội đồng Liên hợp quốc khóa 79, Phái đoàn hai nước Việt Nam và Vanuatu tại Liên hợp quốc (LHQ) đã phối hợp cùng Tổ chức phát triển luật quốc tế (IDLO) tổ chức Hội thảo với chủ đề: Thúc đẩy công bằng khí hậu thông qua thủ tục xin ý kiến tư vấn các cơ quan tư pháp quốc tế.

Các diễn giả của Hội thảo đến từ các nước đồng tổ chức, một số cơ quan của LHQ và tổ chức quốc tế như Cơ quan LHQ về bình đẳng giới và trao quyền cho phụ nữ (UN Women), IDLO, Liên minh quốc tế về bảo tồn thiên nhiên (IUCN), Tổ chức thanh niên thế giới vì công bằng khí hậu.

Phát biểu khai mạc Hội thảo, Đại sứ Đặng Hoàng Giang, Trưởng Phái đoàn Việt Nam tại LHQ nhấn mạnh, biến đổi khí hậu (BĐKH) là một trong những thách thức cấp bách nhất mà cộng đồng quốc tế phải đối mặt, tác động nhiều mặt đến nhiều nước, nhất là các quốc gia ven biển, nước đảo nhỏ và các nhóm dễ bị tổn thương tại các nước này như phụ nữ, trẻ em, người cao tuổi.

Thực tế này cho thấy, các quốc gia cần tiếp tục cùng đẩy mạnh hành động trên mọi lĩnh vực, đặc biệt là thông qua các tiến trình thảo luận về khí hậu hiện có và thủ tục pháp lý tại cơ quan tư pháp quốc tế.

Đại sứ Đặng Hoàng Giang khẳng định, tiến trình thúc đẩy công bằng khí hậu mà các nước trong đó có Vanuatu và Việt Nam phối hợp thực hiện thời gian qua đã có nhiều tiến triển như việc Tòa án Luật biển quốc tế ban hành ý kiến tư vấn về trách nhiệm của quốc gia về môi trường biển và biến đổi khí hậu trong khuôn khổ UNCLOS (5/2024) và Tòa án Công lý quốc tế (ICJ) đang xem xét cho ý kiến tư vấn về trách nhiệm của các quốc gia đối với vấn đề BĐKH.

Tại Hội thảo, các diễn giả và đại biểu tham dự cùng trao đổi về những kết quả đã đạt được và phương hướng thúc đẩy công bằng khí hậu thông qua cách tiếp cận pháp quyền, tăng cường trách nhiệm giải trình, đẩy mạnh thực hiện các cam kết khí hậu, trách nhiệm quốc gia và hợp tác đa phương để giảm thiểu những tác động tiêu cực của BĐKH đến các thế hệ hiện tại và tương lai.

Tham gia với tư cách diễn giả tại Hội thảo, PGS. TS. Nguyễn Thị Lan Anh, Viện trưởng Viện Biển Đông, Học viện Ngoại giao, ứng cử viên của Việt Nam cho vị trí Thẩm phán Toà án Luật biển quốc tế (ITLOS) nhiệm kỳ 2026-2035 nhận định, các toà án quốc tế và khu vực có vai trò ngày càng tăng trong giải quyết các khía cạnh pháp lý về BĐKH những năm gần đây.

PGS. TS. Nguyễn Thị Lan Anh nhấn mạnh cách tiếp cận tổng thể mà ITLOS áp dụng trong việc xác định trách nhiệm của các quốc gia trong lĩnh vực môi trường biển và BĐKH, đồng thời kêu gọi các nước, các tổ chức quốc tế cùng nhau chia sẻ quan điểm tại phiên điều trần sắp tới tại ICJ để Toà có thêm cơ sở để xem xét đầy đủ các khía cạnh, các chế định khác nhau của luật quốc tế có liên quan BĐKH.

Hội thảo đã thu hút được sự tham gia và thảo luận sôi nổi của hơn 70 đại biểu đại diện các nước dự họp Đại hội đồng LHQ, cán bộ pháp lý Phái đoàn các nước tại New York và đại diện các tổ chức quốc tế, tổ chức phi chính phủ quan tâm đến vấn đề BĐKH.