Ngày 16/12, Tổng thống Nga Vladimir Putin cho biết ông và Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đã thảo luận về khả năng ký kết hiệp ước hòa bình và vấn đề hợp tác kinh tế sẽ giúp thiết lập các mối quan hệ đầy đủ.
Cuộc gặp giữa Tổng thống Nga và Thủ tướng Nhật diễn ra tại thủ đô Tokyo của Nhật Bản để tiến hành vòng 2 cuộc đàm phán về kế hoạch hợp tác kinh tế theo đề xuất của ông Abe nhằm đạt tiến triển trong việc giải quyết vụ tranh chấp lãnh thổ kéo dài nhiều thập niên qua, cũng như trong việc ký kết hiệp ước hòa bình thời hậu chiến.
| Tổng thống Nga Vladimir Putin có chuyến công du 2 ngày tới Nhật Bản và có cuộc hội kiến với Thủ tướng nước chủ nhà Shinzo Abe. (Nguồn: Văn phòng Tổng thống Nga) |
Hiện thực hóa mục tiêu chính
Một nguồn tin Chính phủ Nhật Bản cho biết những đóng góp của Tokyo cho kế hoạch hợp tác kinh tế này có trị giá tổng cộng 300 tỷ Yen (2,54 tỷ USD), với sự tham gia của lĩnh vực tư nhân.
Ngay trong chuyến thăm, một nguồn tin trong Tập đoàn Năng lượng Nguyên tử Quốc gia Nga Rosatom cho biết, Nga và Nhật Bản đã ký một bản ghi nhớ về hợp tác sử dụng hòa bình năng lượng hạt nhân. Bản ghi nhớ này đã được ký giữa Rosatom với Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp cùng Bộ Giáo dục, Văn hóa, Thể thao, Khoa học và Công nghệ của Nhật Bản, trước sự chứng kiến của Tổng thống Nga Vladimir Putin và Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe. Theo Rosatom, việc giải quyết những hậu quả do thảm họa hạt nhân Fukushima gây ra là một trong những lĩnh vực chính trong khuôn khổ hợp tác giữa Nga và Nhật Bản.
Trước đó, các nguồn tin Chính phủ Nhật Bản cho biết Nhật Bản và Nga đã nhất trí về một dự án khai thác mỏ khí đốt tự nhiên quy mô lớn ở bán đảo Gydan thuộc vùng bờ biển Siberia. Theo nguồn tin trên, dự kiến các doanh nghiệp lớn của Nhật Bản, trong đó có một số doanh nghiệp đã tham gia các dự án khí đốt ở Sakhalin, sẽ đầu tư khai thác mỏ khí đốt trên, hiện do nhà sản xuất khí đốt tự nhiên Novatek của Nga đứng đầu. Công tác sản xuất khí đốt tại mỏ này dự kiến sẽ bắt đầu vào khoảng năm 2023.
| Banner giới thiệu về cuộc gặp Thượng định Nga - Nhật diễn ra tại thành phố Nagato, miền Tây Nhật Bản vào ngày 14/12. (Nguồn: AP) |
Chưa chạm đến "nút thắt"
Trước đó, hai nhà lãnh đạo đã gặp gỡ tại tỉnh Yamaguchi, miền Tây Nhật Bản, và thảo luận về khả năng tiến hành các hoạt động kinh tế chung theo một "khuôn khổ đặc biệt" trên quần đảo Nam Kuril hiện do Nga kiểm soát (Nhật Bản cũng tuyên bố chủ quyền và gọi là Vùng lãnh thổ phương Bắc).
Theo Chánh văn phòng Nội các Nhật Bản Yoshihide Suga, Thủ tướng Abe đã thảo luận về các hoạt động chung trên quần đảo này với điều kiện mọi hoạt động không được ảnh hưởng tới lập trường hợp pháp của Nhật Bản đối với quần đảo này.
Tuy nhiên, một hãng thông tấn Nga dẫn lời Người phát ngôn của ông Putin, ông Dmitry Sergeyevich, ngày 15/12 cho rằng hai nhà lãnh đạo Nhật - Nga đã không thảo luận về vấn đề chủ quyền.
Mặc dầu vậy, Tổng thống Nga Vladimir Putin ngày 16/12 tuyên bố Moscow có thể nới lỏng các quy định đối với công dân Nhật Bản đến thăm quần đảo tranh chấp giữa hai nước ở Thái Bình Dương, hiện là đề tài trong cuộc tranh chấp lãnh thổ giữa Moscow và Tokyo.
Phát biểu họp báo tại thủ đô Tokyo sau cuộc gặp Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe, ông Putin cũng cho rằng cần tìm ra giải pháp cho tranh chấp lãnh thổ giữa hai nước. Ông Putin đã mời ông Abe đến thăm Nga. Ngoài ra, ông Putin cho biết trong cuộc hội đàm, hai nhà lãnh đạo Nga và Nhật Bản đã thảo luận về tình hình Bán đảo Triều Tiên.
| 4 đảo Shikotan, Habomai, Etorofu và Kunashiri mà Nga-Nhật tranh chấp. (Nguồn: DW) |
Phát biểu tại họp báo, khi được hỏi về chuyến thăm Nhật Bản của Tổng thống Nga, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ John Kirby nhận định: "Hiện chúng tôi không đánh giá về cuộc gặp hay nội dung cuộc gặp này". Tuy nhiên, ông Kirby nêu rõ Washington cho rằng điều quan trọng đối với Tokyo và Moscow là " có cuộc thảo luận và đối thoại đầy ý nghĩa, đã cải thiện được mối quan hệ song phương" để duy trì tốt hơn sự ổn định và an ninh của khu vực này.