Ba nhà lãnh đạo Nga, Thổ Nhĩ Kỳ và Iran tại Hội nghị Thượng đỉnh các nước bảo trợ lệnh ngừng bắn ở Syria tổ chức tại Thủ đô Ankara ngày 16/9. (Nguồn: AFP) |
Truyền thông Trung Đông dẫn phát biểu của Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan tại cuộc họp báo chung sau hội đàm cho biết, tình hình vùng giảm leo thang tại tỉnh Idlib và việc thành lập Ủy ban Hiến pháp Syria là những chủ đề chính được thảo luận trong khuôn khổ hội nghị.
Nhà lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ cho biết, ba nước đã nhất trí về cách tiếp cận linh hoạt trên phương diện thúc đẩy nỗ lực hòa bình ở Syria thông qua các giải pháp chính trị. Tất cả các vấn đề đang cản trở việc thành lập một ủy ban hiến pháp cho Syria đã được loại bỏ. Cả Nga, Iran và Thổ Nhĩ Kỳ thống nhất cách tiếp cận theo hướng cùng phối hợp với Liên hợp quốc để hoàn thiện thành phần của ủy ban hiến pháp này.
Theo Tổng thống Erdogan, tình hình tại tỉnh Idlib cũng là một chủ đề quan trọng khác của hội nghị ba bên này. Phía Thổ Nhĩ Kỳ nhấn mạnh rằng, khu vực giảm căng thẳng cần phải được ngăn chặn để tránh trở thành một “hành lang khủng bố”.
Tổng thống Erdogan cho rằng, sẽ có tối đa 3 triệu người tị nạn Syria có thể trở lại “vùng an toàn” ở miền Bắc Syria nếu nó được mở rộng từ biên giới Thổ Nhĩ Kỳ tới Deir al Zor và Raqqa. Do đó, điều cần thiết là xây dựng một thành phố để những người tị nạn có thể sinh sống ở đó.
Nhà lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ khẳng định, đã giải thích và chia sẻ lập trường này với Tổng thống Nga Vladimir Putin và người đồng cấp Iran Hassan Rouhani.
Tổng thống Rouhani tuyên bố, cách tiếp cận quân sự không phải là giải pháp để chấm dứt khủng hoảng tại Syria.
Ông Rouhani khẳng định: "Chúng ta cần phải tạo nền tảng để an ninh quay lại với Syria... chỉ có ngoại giao mà không phải đối đầu mới có thể đảm bảo hòa bình tại Syria... Mỹ cần lập tức rút quân để thiết lập hòa bình tại Syria".
Tổng thống Putin cho rằng chỉ có thể đạt được hòa bình tại Syria thông qua các nỗ lực ngoại giao và chính trị. Danh sách Ủy ban Hiến pháp Syria đã được nhất trí hoàn toàn và Nga sẵn sàng hỗ trợ quân đội Syria hành động chống lại các phần tử khủng bố tại Syria.
Nhà lãnh đạo Nga cũng khẳng định, sau khi Syria có được hòa bình, toàn bộ các binh sĩ nước ngoài cần rút khỏi quốc gia này. Theo ông Putin, việc Mỹ triển khai binh sĩ tại Syria là bất hợp pháp và ông hy vọng Washington sẽ luôn tuân theo quyết định của Tổng thống Donald Trump về việc rút quân.
Tổng thống Putin cũng không loại trừ khả năng các phần tử cực đoan có thể cố gắng cản trở công tác của Ủy ban Hiến pháp Syria, song Nga, Thổ Nhĩ Kỳ và Iran sẵn sàng đối phó với những mối đe dọa này.
Cũng theo ông Putin, vùng giảm leo thang tại tỉnh Idlib hiện đang do các nhóm cực đoan có quan hệ với mạng lưới khủng bố Al-Qaeda kiểm soát và Moscow cùng với Tehran và Ankara quyết tâm chấm dứt tình hình căng thẳng.
Phát biểu với hai người đồng cấp trước thềm Hội nghị, Tổng thống Putin hy vọng cuộc gặp 3 bên sẽ giúp mang lại giải pháp "cuối cùng" cho cuộc khủng hoảng tại Syria, trong khi Tổng thống Erdogan tuyên bố, ba nước cần có trách nhiệm hơn trong việc thiết lập hòa bình tại Syria.
Về quan hệ giữa Nga và Thổ Nhĩ Kỳ, Tổng thống Putin cho biết hai bên đang hợp tác thành công trong lĩnh vực công nghiệp quốc phòng. "Chúng tôi đang tăng cường quan hệ công nghiệp quốc phòng, thực hiện hợp đồng cung cấp các hệ thống phòng không S-400 Triumph, đàm phán về một loại vũ khí mới trong tương lai".
Ông Putin cũng kêu gọi người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ hồi đáp đề xuất của Nga đưa ra hôm 3/9 trong việc mở rộng các thỏa thuận về tiền tệ quốc gia trong thương mại song phương.