Tiết lộ mới về Điệp viên hoàn hảo

Cái tên Phạm Xuân Ẩn vốn gợi lên nhiều ấn tượng về sự bí ẩn. Những bí mật của cuộc đời ông chỉ gần như sáng tỏ khi nhà sử học Larry Berman, Giáo sư danh dự của Đại học California, Trưởng khoa Đào tạo nhân tài ưu tú (Đại học Quốc gia Georgia) công bố trong cuốn sách của mình.

Năm 2007, cuốn Perfect Spy - The Incredible Double Life Of PHAM XUAN AN Time Magazine Reporter & Vietnamese Communist Agent (Điệp viên hoàn hảo - Hai cuộc đời khó tin) của Larry Berman được xuất bản lần đầu tiên tại Mỹ đã ngay lập tức gây chấn động thế giới. Để có được những thông tin cho cuốn sách này, Larry Berman đã sang Việt Nam 18 lần trong 5 năm để thu thập tài liệu. Với cuốn sách vừa tái bản, ông đã sang Việt Nam thêm rất nhiều lần để khai thác thêm tư liệu mới.

Ra mắt nhân dịp kỷ niệm ngày sinh và ngày mất của Tướng Phạm Xuân Ẩn (12/9/1927 - 20/9/2006), cuốn sách mới do nhà báo Đỗ Hùng dịch (First News ấn hành) mang tên Perfect Spy X6 Fully New Updated Edition (Điệp viên hoàn hảo X6) dày 400 trang.

Trong lời giới thiệu, Larry Berman viết: “Trong ấn bản mới, tôi đã thêm vào những câu chuyện và tình tiết mới mà hồi năm 2007 chưa thể kể ra. Tôi cũng phản ánh lại việc một số độc giả dân sự và quân sự Mỹ đã phản ứng về cuốn sách của tôi cũng như về nhân vật - con người Phạm Xuân Ẩn như thế nào. Tuy nhiên, điều làm cho ấn bản mới này trở nên hấp dẫn hơn chính là bản dịch mới. Độc giả Việt Nam sẽ lần đầu tiên được đọc câu chuyện về cuộc đời phi thường của Phạm Xuân Ẩn như chính những gì mà ông đã kể với tôi, một người Mỹ viết hồi ký cho ông”.

Trong ấn bản lần này, nguyên Phó Thủ tướng Trương Vĩnh Trọng đã viết cảm nhận rằng: “Hiếm có một nhà tình báo nào trên thế giới để lại những bí ẩn và tình cảm tốt đẹp cho mọi người từ cả hai phía như nhà tình báo Phạm Xuân Ẩn”. Nhà sử học Dương Trung Quốc cũng viết riêng cho ấn bản mới bài "Hãy viết sự thật”. Theo ông, một người Mỹ viết về Phạm Xuân Ẩn sẽ có lợi thế mà các tác giả Việt Nam khó có được.

Phần xúc động nhất trong cuốn sách chinh là bức thư của bà Thu Nhàn, vợ thiếu tướng Phạm Xuân Ẩn gửi Larry Berman. Bà viết: “Do mắt kém, tôi phải đọc cuốn sách của ông ba lần trong suốt ba ngày, dù tôi muốn đọc xong ngay lập tức. Ba ngày đầy cảm xúc, ba ngày đầy nước mắt nhớ thương, đầy tình yêu và sự tiếc nuối… Và giờ đây, mỗi lần đọc lại là tôi không cầm được nước mắt".

Khi chia sẻ về sự khác biệt trong lần phát hành thứ hai, Larry Berman cho biết, cuốn sách chứa thêm những thông tin mà Phạm Xuân Ẩn từng dặn dò là chỉ công khai sau khi ông qua đời. Ngoài ra, ông cũng hy vọng độc giả Việt Nam sẽ cảm nhận và hiểu được hành trình của một người Mỹ viết sách về nhà tình báo chiến lược của Việt Nam. Cũng theo tác giả, Phạm Xuân Ẩn đã mang rất nhiều bí mật về cuộc đời hoạt động tình báo sang thế giới bên kia...

Điều khó khăn nhất với Larry Berman là làm sao phác họa đúng chân dung thật sự của Phạm Xuân Ẩn, một con người có thể sống hai cuộc đời khác nhau, mà cuộc đời nào cũng tốt, cũng đều được nhiều bạn bè yêu quý. Mặc dù hứa là không bao giờ chia sẻ những bí mật mà Phạm Xuân Ẩn dặn không tiết lộ, nhưng Larry Berman vẫn mong có thể tiếp tục viết sách về cuộc đời của nhà tình báo đặc biệt này. Ông hy vọng, một ngày nào đó, sẽ có thêm những sử gia hay nhà viết tiểu sử thế hệ trẻ viết những cuốn sách mới về Phạm Xuân Ẩn với phần còn lại của câu chuyện mà ông chưa kịp khai phá.

AN BÌNH