| Tổng thống Mỹ Joe Biden và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình trong cuộc gặp ngày 14/11 tại Bali, Indonesia. (Nguồn: Reuters) |
Báo Thế giới & Việt Nam điểm một số tin quốc tế nổi bật trong ngày.
Mỹ-Trung
* Ông Tập Cận Bình nói về “lộ trình phù hợp”, ông Biden muốn “một mối quan hệ có trách nhiệm”: Ngày 14/11, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã gặp Tổng thống Mỹ Joe Biden trước thềm Hội nghị thượng đỉnh Nhóm các nền kinh tế phát triển và mới nổi hàng đầu thế giới (G20). Đây là cuộc gặp trực tiếp đầu tiên giữa hai nhà lãnh đạo từ tháng 1/2021.
Đài truyền hình trung ương Trung Quốc (CCTV) dẫn phát biểu của ông Tập nhấn mạnh rằng thực trạng quan hệ song phương hiện nay không có lợi cho hai nước. Do đó, cả Bắc Kinh lẫn Washington đều cần phải thay đổi. Ông Tập Cận Bình cũng cho rằng lãnh đạo hai nước nên suy ngẫm và làm rõ phương hướng phát triển của mỗi quốc gia, nghiên cứu và xác định cách thức phối hợp với những nước khác để mang lại hy vọng cho hòa bình thế giới và niềm tin vào sự ổn định toàn cầu.
Theo ông, mặc dù hai nhà lãnh đạo vẫn liên lạc thông qua kênh trực tuyến, điện đàm và thư tín, nhưng không kênh liên lạc nào thực sự có thể thay thế được hình thức trao đổi trực tiếp. Chủ tịch Trung Quốc cũng tuyên bố Bắc Kinh sẵn sàng trao đổi thẳng thắn với Washington về những vấn đề trong quan hệ song phương, thảo luận về tình hình quốc tế và khu vực.
Về phần mình, Tổng thống Biden cho rằng cần xây dựng mối quan hệ Mỹ-Trung “có trách nhiệm”. Ông nhấn mạnh: “Với tư cách là lãnh đạo của hai nước, chúng tôi chia sẻ trách nhiệm để cho thế giới thấy rằng Trung Quốc và Mỹ có thể quản lý những bất đồng giữa hai bên, tránh để cuộc cạnh tranh biến thành xung đột và tìm cách phối hợp với nhau trong các vấn đề toàn cầu cấp bách”. Biến đổi khí hậu và mất an ninh lương thực là các vấn đề mà thế giới mong đợi Mỹ và Trung Quốc chung tay giải quyết. Ông cũng cam kết duy trì các kênh liên lạc ở cấp độ cá nhân và chính phủ. (Reuters/Sputniknews/Tân Hoa xã)
G20
* Nga bác tin Ngoại trưởng Lavrov phải nhập viện ở Indonesia: Ngày 14/11, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova đã lên tiếng bác bỏ những tin đồn trước đó cho rằng Ngoại trưởng Sergei Lavrov đã phải nhập viện vì vấn đề sức khỏe sau khi ông đến Bali (Indonesia) dự thượng đỉnh G20: “Dĩ nhiên, đó hoàn toàn là tin giả”. Về phần mình, Ngoại trưởng Lavrov cho rằng tin tức này là “trò đùa chính trị”, đồng thời khẳng định ông đang ở khách sạn và sẵn sàng tham dự Hội nghị G20.
Trước đó, ngày 14/11, AP (Mỹ) dẫn lời 3 quan chức Indonesia giấu tên tiết lộ người đứng đầu ngành ngoại giao Nga đã phải nhập viện trên đảo Bali do vấn đề tim mạch. (AP/Reuters)
* Indonesia thừa nhận đang có kỳ Chủ tịch G20 khó khăn nhất lịch sử: Ngày 14/11, trao đổi với Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen bên lề Hội nghị thượng đỉnh G20 tại Bali, Tổng thống Jokowi cho rằng thượng đỉnh lần này diễn ra trong bối cảnh thế giới cùng lúc xảy ra nhiều cuộc khủng hoảng liên tiếp với diễn biến phức tạp, khó lường. Do đó, giải pháp duy nhất trước những thách thức này là cùng nhau hợp tác. Dự kiến, ông Widodo sẽ gặp song phương với hầu hết các nhà lãnh đạo quốc gia và đại diện các tổ chức quốc tế tham dự Hội nghị thượng đỉnh G20 diễn ra trong 2 ngày 15 và 16/11 trên đảo Bali, Indonesia. (TTXVN)
* Indonesia kêu gọi G20 bảo vệ tài nguyên biển: Phát biểu khi chủ trì cuộc họp Tri Hita Karana (THK) về Đại dương của G20, Bộ trưởng Điều phối các vấn đề hàng hải và đầu tư Indonesia Luhut Binsar Pandjaitan nhấn mạnh: “G20 có vai trò quan trọng trong tiến trình đảm bảo một nền kinh tế đại dương bền vững”.
Ông nhận định các nguồn tài nguyên biển có trị giá 24.000 tỷ USD với giá trị phái sinh là 2.500 tỷ USD/năm, chiếm khoảng 3-5% GDP thế giới. Tuy nhiên, tiềm năng tăng trưởng kinh tế từ đại dương đang giảm đi nhiều do đánh bắt cá trái phép và quá mức, dẫn đến phá hủy hệ sinh thái biển. Các hoạt động khai khoáng dưới đáy biển cũng dẫn đến ô nhiễm môi trường biển.
Thống kê cho thấy G20 sở hữu 45% đường bờ biển, 21% tổng diện tích vùng đặc quyền kinh tế của thế giới và có vai trò quan trọng trong duy trì hệ sinh thái biển. Do đó, ông Luhut cho rằng G20 cần gìn giữ giá trị các tài nguyên biển và tính bền vững lâu dài của kinh tế biển. (TTXVN)
Nga-Ukraine
* Nga lạc quan về đàm phán với Liên hợp quốc về thỏa thuận ngũ cốc: Ngày 14/11, Nga cho biết quá trình đàm phán với Liên hợp quốc (LHQ) về thỏa thuận xuất khẩu ngũ cốc tuần trước là “tương đối mang tính xây dựng”. Tuy nhiên, Moscow cũng cho biết: “Chúng tôi thực sự vẫn còn một tuần nữa mới đến ngày gia hạn (ngày 19/11), vì vậy, công việc vẫn đang tiếp tục”.
Trước đó, ngày 11/11 tại Geneva (Thụy Sỹ), phái đoàn Nga đã gặp các quan chức cấp cao LHQ để thảo luận về quan ngại của Moscow liên quan tới thỏa thuận xuất khẩu ngũ cốc, nhằm đảm bảo vận chuyển ngũ cốc từ các cảng Ukraine bên bờ Biển Đen diễn ra an toàn. (Reuters)
* Tổng thống Ukraine thăm Kherson: Ngày 14/11, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã đến thăm Kherson, vài ngày sau khi quân Nga rút khỏi đây. Phát biểu trước các binh sĩ Ukraine, nhà lãnh đạo này nhấn mạnh: “Chúng ta đang tiến về phía trước. Chúng ta sẵn sàng vì hòa bình, hòa bình cho toàn bộ đất nước”. Ngoài ra, ông cũng cảm ơn Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) và đồng minh đã hỗ trợ Ukraine trong cuộc chiến chống Nga. (Reuters)
* NATO: Quyền quyết định điều khoản đàm phán thuộc về Kiev: Ngày 14/11, Phát biểu tại buổi họp báo với các thành viên của Chính phủ Hà Lan tại The Hague (Hà Lan), Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg tuyên bố “Quyền quyết định những điều khoản nào có thể chấp nhận được là tùy thuộc vào Kiev. Chúng tôi ủng hộ họ”. Ông cũng cảnh báo: “Chúng ta không nên phạm sai lầm khi đánh giá thấp Nga... Họ vẫn kiểm soát khu vực lãnh thổ rộng lớn của Ukraine… Điều chúng ta nên làm là giúp đỡ Ukraine”. (Reuters)
Châu Âu
* Hậu khúc mắc vấn đề di cư, Pháp, Italy nhất trí cải thiện quan hệ: Ngày 14/11, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và người đồng cấp Italy Sergio Mattarella đã tái khẳng sẽ duy trì các mối quan hệ ngoại giao tốt đẹp. Theo Văn phòng tổng thống hai nước, hai nhà lãnh đạo đã có cuộc điện đàm, trong đó nhấn mạnh rằng cần tạo các điều kiện hợp tác đầy đủ trên tất cả các lĩnh vực, cả song phương cũng như trong khuôn khổ Liên minh châu Âu (EU).
Cuộc thảo luận này diễn ra ít lâu khi quan hệ song phương căng thẳng về việc tiếp nhận khoảng 230 người di cư được tàu Ocean Viking, tổ chức từ thiện SOS Địa Trung Hải cứu sống. Tuần trước, tàu này đã cập cảng Toulon (Pháp) sau khi Italy từ chối tiếp nhận. Paris đã chỉ trích Rome, trong khi chính phủ Italy tuyên bố chỉ hỗ trợ người di cư vì mục đích nhân đạo như trẻ em, phụ nữ mang thai… và cho rằng tàu cứu hộ treo cờ nước nào thì nước đó phải tiếp nhận. (TTXVN)
* Đức muốn EU mở rộng hợp tác với ASEAN: Ngày 14/11, phát biểu tại Hội nghị Doanh nghiệp Đức khu vực châu Á-Thái Bình Dương lần thứ 17 ở Singapore, Thủ tướng Đức Olaf Scholz khẳng định cần tăng cường hợp tác giữa EU và ASEAN, trong bối cảnh tình hình thế giới có nhiều thay đổi. Ông cũng hy vọng đàm phán thương mại giữa EU và Australia, Ấn Độ và Indonesia tiến triển nhanh và đi đến thỏa thuận mới.
Đồng thời, nhà lãnh đạo này nhấn mạnh giảm thiểu sự phụ thuộc vào một số nguyên liệu thô hay công nghệ then chốt sẽ đóng vai trò quan trọng trong chiến lược an ninh quốc gia của Đức. Tuy nhiên, ông cho rằng từ bỏ hoàn toàn các yếu tố này không phải là giải pháp: “Một thế giới với những rào cản thương mại và các nền kinh tế biệt lập sẽ không phải là một nơi tốt đẹp hơn”. (Reuters/TTXVN)
Châu Mỹ
* Xả súng tại đại học Mỹ, 3 người thiệt mạng: Một vụ xả súng xảy ra trong khuôn viên trường Đại học Virginia, bang Virginia (Mỹ) này tối 13/11 (giờ địa phương) khiến 3 người thiệt mạng và 2 người bị thương. Hiện cảnh sát đã xác định được một nghi phạm là sinh viên tên Christopher Darnell Jones và đang phối hợp truy lùng đối tượng có trang bị vũ khí nguy hiểm này. Theo nhà chức trách, đối tượng đã trốn khỏi hiện trường trên một chiếc SUV màu đen.
Lãnh đạo trường đại học trên đã gửi thư điện tử yêu cầu sinh viên tìm nơi trú ẩn an toàn khi tình hình chưa được kiểm soát. Đây là vụ xả súng mới nhất trong bối cảnh nhiều vụ bạo lực súng đạn đã xảy ra trong khuôn viên các trường học tại Mỹ trong những năm gần đầy. Tình trạng này khiến ngày càng nhiều người kêu gọi siết chặt kiểm soát súng đạn tại Mỹ. (TTXVN)