| Hình ảnh vệ tinh cho thấy cây cầu bắc qua sông Siverskyi Donets nối hai thành phố Lysychansk (do Ukraine kiểm soát) và Severodonetsk đã bị phá hủy. (Nguồn: Maxar) |
Báo Thế giới & Việt Nam điểm một số tin quốc tế nổi bật trong ngày:
Nga-Ukraine
* Ukraine tuyên bố Severodonetsk vẫn chưa bị phong tỏa, mặc dù cây cầu thứ 3 bắc qua sông Siverskyi Donets nối hai thành phố Lysychansk (do Ukraine kiểm soát) và Severodonetsk đã bị phá hủy.
Ngày 14/6, người đứng đầu chính quyền thành phố Oleksandr Stryuk cho biết, quân đội Ukraine "tiếp tục bảo vệ thành phố" và có giao tranh suốt ngày đêm, đồng thời nói thêm rằng, tình hình tại tiền tuyến "thay đổi hàng giờ".
Trong khi đó, Thống đốc khu vực Luhansk Sergiy Gaiday cho biết, các lực lượng Nga đã bắn vào nhà máy hóa chất Azot của thành phố Severodonetsk cũng như cố gắng bao vây các đơn vị của quân đội Ukraine.
Quan chức này cũng thừa nhận Moscow đã kiểm soát "hơn 70%" thành phố và được được tăng cường "hai nhóm tiểu đoàn chiến thuật".
* Thiệt hại của Ukraine: Ngày 13/6, theo Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, trận chiến tại Severodonetsk đã gây ra thiệt hại "kinh hoàng" về người đối với quân đội Ukraine.
Bên cạnh đó, nói rằng quân đội nước này cần thêm vũ khí tầm xa, Tổng thống Zelensky nêu rõ: "Chúng tôi có đủ vũ khí. Những gì chúng tôi không có đủ là vũ khí thực sự đạt đến phạm vi mà chúng tôi cần để giảm thiểu lợi thế của thiết bị từ Liên bang Nga". (AFP)
* Anh sẽ làm tất cả để giải cứu binh lính tại Donbass: Ngày 14/6, Ngoại trưởng Anh Liz Truss tuyên bố sẽ làm mọi thứ cần thiết để đảm bảo hoạt động giải cứu hai công dân Anh bị chính quyền ủy nhiệm của Nga ở Donbas, miền Đông Ukraine, kết án tử hình.
Khi được hỏi bà đã sẵn sàng đàm phán trực tiếp với chính quyền vùng ly khai Donetsk hay chưa, Ngoại trưởng Truss nhấn mạnh: "Tôi sẽ làm những gì hiệu quả nhất và tôi không có ý định thông báo công khai chiến lược chi tiết... Con đường tốt nhất là thông qua người Ukraine". (Reuters)
* Mỹ muốn xung đột ở Ukraine kết thúc bằng đàm phán dù "không nhận thấy sự sẵn sàng đối thoại từ phía Nga", theo lời người phát ngôn Nhà Trắng Jean-Pierre ngày 13/6.
Bên cạnh đó, chính quyền Tổng thống Joe Biden muốn củng cố vị thế của Kiev trong các cuộc đàm phán và "sẽ tiếp tục hỗ trợ Ukraine để bảo vệ nền dân chủ của họ".
Trước đó, cùng ngày, Phó Trợ lý thứ nhất của Ngoại trưởng Mỹ chuyên trách các vấn đề châu Âu và Á-Âu Derek Hogan cho biết, Mỹ sẽ cung cấp cho Ukraine khoảng 1,5 tỷ USD mỗi tháng để hỗ trợ cho hoạt động của chính phủ. (AP, Teller Report)
* Tổng thống Zelensky kêu gọi Thủ tướng Đức ủng hộ Ukraine hết mình, đồng thời phải quyết định về việc "không thể có sự đánh đổi giữa Ukraine và các mối quan hệ với Nga”.
Truyền thông đưa tin, Thủ tướng Đức Olaf Scholz, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và Thủ tướng Italy Mario Draghi có kế hoạch thăm Kiev vào ngày 16/6, song chưa có xác nhận từ chính quyền các nước này.
Tờ Bild ra ngày 13/6 dẫn lời Đại sứ Ukraine tại Đức Andrij Melnyk cho hay, ông hy vọng Thủ tướng Đức sẽ đem tới Kiev một cam kết rõ ràng về vấn đề quy chế thành viên của quốc gia Đông Âu trong EU cũng như một gói viện trợ quân sự mới bao gồm xe tăng Leopard-1 và xe bọc thép Marder do Đức sản xuất.
Châu Âu
tình hình này đang thúc đẩy Nga và các đối tác hữu nghị tìm kiếm những phương thức hợp tác, cơ chế hợp tác và cơ chế thanh toán quyết toán tài chính mới, trong khi vai trò của các đồng tiền dự trữ như USD và Euro chắc chắn sẽ yếu đi.
Bên cạnh đó, ông Peskov nhấn mạnh, "v
* Hạm đội Nga tập trận chống không kích ở Thái Bình Dương, đẩy lùi một cuộc không kích của máy bay địch giả định.
Tham gia tập trận có thủy thủ đoàn các tàu hộ tống của Hạm đội Thái Bình Dương gồm Sovershenny, Gromky và Anh hùng LB Nga Aldar Tsydenzhapov.
Cuộc tập trận diễn ra theo kế hoạch huấn luyện chiến đấu của Hạm đội tại một khu vực thuộc Thái Bình Dương. Các mục tiêu giả định được mô phỏng bằng kỹ thuật điện tử. (Sputnik)
* Bulgaria nêu điều kiện để Bắc Macedonia gia nhập EU: Theo hãng tin BTA, Tổng thống Bulgaria Rumen Radev ngày 13/6 đã có cuộc điện đàm với Chủ tịch Hội đồng châu Âu (EC) Charles Michel, trong đó nhà lãnh đạo Bulgaria nêu điều kiện để Bắc Macedonia có thể gia nhập Liên minh châu Âu (EU).
Theo Tổng thống Radev, Skopje cần tuân thủ các tiêu chí Copenhagen, tôn trọng quyền của người Bulgaria ở Bắc Macedonia, các hành động cụ thể nhằm chấm dứt lời lẽ kích động thù địch, bảo tồn di sản văn hóa và lịch sử của Bulgaria.
Khẳng định sẵn sàng đối thoại với Bắc Macedonia và chờ đợi những kết quả cụ thể, ông Radev nhấn mạnh sự cần thiết phải có các cơ chế rõ ràng và tiêu chí cụ thể nhằm đánh giá tiến bộ thực tế của Skopje trong quá trình hội nhập châu Âu, duy trì các tiêu chuẩn và nguyên tắc dân chủ của EU.
* Gruzia phản đối Ukraine gia nhập EU "không theo trật tự": Theo Thủ tướng Gruzia Irakli Garibashvili, nước này xứng đáng được trao tư cách ứng cử viên EU trước Ukraine và Moldova. (APA)
* Czech cáo buộc Nga sử dụng nhiều cơ sở ngoại giao sai mục đích: Thứ trưởng Ngoại giao Czech Martin Dvorak tuyên bố, ông nghi ngờ một số cơ sở của Nga tại nước này không được sử dụng cho mục đích ngoại giao và vi phạm Công ước Vienna. Do đó, phía Czech muốn đánh thuế đối các công trình này. (CT)
* Anh quyết bảo vệ dự luật sửa đổi về Bắc Ireland: Ngày 14/6, Ngoại trưởng Anh Liz Truss nhấn mạnh, London đang hành động một cách hợp lý trong việc công bố dự luật, trong đó đề xuất đơn phương xem xét lại toàn bộ thỏa thuận thương mại hậu Brexit mà London đã ký về Bắc Ireland.
Theo nhà ngoại giao Anh, "giải pháp của chúng tôi không làm cho EU trở nên tồi tệ hơn. Vì vậy, hoàn toàn không có lý do gì khiến EU phải phản ứng theo hướng tiêu cực với những gì chúng tôi đang làm".
Trước đó, hôm 13/6, Phó Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Maros Sefcovic cảnh báo, EU sẽ có hành động pháp lý chống lại Anh và mở ra các vụ kiện mới nhằm bảo vệ thị trường chung EU trước rủi ro từ việc vi phạm các quy định về doanh nghiệp, đảm bảo sức khỏe và an toàn của người dân trong khối. (Reuters)
* Bồ Đào Nha, Anh nhất trí NATO cần tăng chi tiêu quân sự: Ngày 13/6, Thủ tướng Bồ Đào Nha Antonio Costa đã hội đàm với người đồng cấp Anh Boris Johnson tại London trước thềm Hội nghị thượng đỉnh của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) tại Madrid, dự kiến diễn ra vào ngày 29-30/6.
Hai bên nhất trí về sự cần thiết tăng chi tiêu quân sự trên toàn liên minh và cho rằng, cần hợp tác nhiều hơn nữa về phát triển thiết bị quốc phòng để đảm bảo hội nhập hơn trong NATO.
Cả hai Thủ tướng đều hoan nghênh Phần Lan và Thụy Điển gia nhập NATO. (Sputnik)
* Thổ Nhĩ Kỳ sẽ không thỏa hiệp về vấn đề Phần Lan, Thụy Điển: Theo Văn phòng Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ, nhà lãnh đạo Recep Tayyip Erdogan sẽ nói trước Thượng đỉnh NATO rằng, Ankara "không thỏa hiệp lập trường của mình đối với các quốc gia ủng hộ khủng bố và các tổ chức khủng bố".
Trong khi đó, Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg cho biết, Thụy Điển đã thực hiện hai bước quan trọng để giải quyết lo ngại của Thổ Nhĩ Kỳ là "bắt đầu thay đổi luật chống khủng bố và sẽ đảm bảo rằng, khuôn khổ pháp lý về xuất khẩu vũ khí sẽ phản ánh tình trạng tương lai của một thành viên NATO với những cam kết mới với các đồng minh". (Reuters)
* EU loại thêm một số ngân hàng Nga khỏi SWIFT: Từ ngày 14/6, trong khuôn khổ gói trừng phạt tiếp theo chống lại Nga, EU đã loại các ngân hàng Sberbank, Rosselkhozbank và Ngân hàng Tín dụng Moscow khỏi Hệ thống thanh toán quốc tế SWIFT.
Các ngân hàng nói trên cho biết, việc bị ngắt kết nối khỏi hệ thống này sẽ không gây tác hại đáng kể đến hoạt động ngân hàng và các ngân hàng này đã chuẩn bị tinh thần đối phó với tình huống như vậy. (Sputnik)
Australia nhắc lại điều kiện cải thiện quan hệ với Trung Quốc:
Ngày 14/6, Thủ tướng Australia Anthony Albanese yêu cầu Trung Quốc dỡ bỏ các biện pháp trừng phạt thương mại đối với Canberra để cải thiện quan hệ ngoại giao song phương.
Ông Albanese nhấn mạnh: “Đối thoại và thảo luận luôn là giải pháp hữu ích và đó là điều hai bên còn thiếu trong vài năm qua, nhưng cần phải có những bước đi cụ thể trong tương lai”.
Theo ông, Australia đã hoàn thành tất cả nghĩa vụ thương mại và cam kết hướng tới một khu vực tự do và rộng mở, đồng thời kêu gọi chính phủ Trung Quốc làm điều tương tự.
Thủ tướng Australia cũng xác nhận đã trả lời điện chúc mừng ông giành thắng lợi trong cuộc bầu cử vừa qua của Bộ Ngoại giao Trung Quốc song không tiết lộ nội dung thư trả lời. (Bloomberg)
Đông Bắc Á
* Triều Tiên sẵn sàng thử hạt nhân bất cứ lúc nào Chủ tịch Kim Jong-un quyết định, theo đánh giá của một quan chức giấu tên thuộc Bộ Thống nhất Hàn Quốc ngày 14/6.
Theo quan chức này, Hàn Quốc và Mỹ đang thảo luận nhiều biện pháp đối phó khác nhau, trong đó có biện pháp thông qua Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc.
Hiện đang dấy lên đồn đoán Triều Tiên sắp thử hạt nhân lần đầu tiên kể từ năm 2017, giữa lúc có thông tin cho rằng, nước này đã hoàn tất công tác chuẩn bị liên quan tại bãi thử Punggye-ri - Đông Bắc Triều Tiên.
Trong khi đó, cùng ngày, Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk-yeol từ chối bình luận về khả năng Triều Tiên sắp thử hạt nhân. (Yonhap)
* Mỹ sẵn sàng phản ứng khi Triều Tiên thử hạt nhân một cách nhanh chóng cùng các đồng minh, song đối thoại vẫn là một lựa chọn, theo lời Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken ngày 13/6.
Ngoại trưởng Mỹ khẳng định, nước này cùng các đồng minh Nhật Bản và Hàn Quốc "đã chuẩn bị những điều chỉnh ngắn và dài hạn cho các lực lượng như một hình thức tương xứng".
Bên cạnh đó, người đứng đầu ngành ngoại giao Mỹ lưu ý, Washington "không có ý định thù địch với Triều Tiên và sẽ tiếp tục tiếp cận Bình Nhưỡng bằng đường lối ngoại giao" song cũng sẽ gây sức ép cho tới khi Bình Nhưỡng thay đổi hướng đi. (AFP, Yonhap)
* Nhật-Hàn muốn hợp tác 'suôn sẻ': Ngày 14/6, Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Kishi Nobuo bày tỏ hy vọng thông tin tình báo quân sự sẽ được chia sẻ một cách suôn sẻ trở lại với Hàn Quốc.
Trong khi đó, Ngoại trưởng Hàn Quốc Park Jin cũng nói rằng, nước này "muốn bình thường hóa Hiệp ước bảo mật thông tin quân sự chung (GSOMIA) sớm nhất có thể cùng với sự cải thiện trong các mối quan hệ Hàn-Nhật".
Theo nhà ngoại giao Hàn Quốc, để "giải quyết mối đe dọa từ Triều Tiên, cần có một sự điều phối chính sách và chia sẻ thông tin giữa Hàn Quốc, Nhật Bản và Mỹ".
Trong khi đó, Chánh Văn phòng Nội các Nhật Bản Hirokazu Matsuno cũng nêu bật tầm quan trọng của thỏa thuận, nhấn mạnh GSOMIA "củng cố quan hệ hợp tác và đối tác trong lĩnh vực an ninh giữa Nhật Bản và Hàn Quốc, đồng thời đóng góp cho hòa bình và ổn định của khu vực". (Kyodo)
* Hàn Quốc kêu gọi hợp tác hướng tới tương lai với Nhật, Trung: Ngày 14/6, Ngoại trưởng Hàn Quốc Park Jin đã nhấn mạnh tầm quan trọng của hợp tác ba bên giữa nước này với Trung Quốc và Nhật Bản, viện dẫn vị thế và tiềm năng của các cường quốc này trong khu vực.
Theo ông, nếu có thể tiếp tục hợp tác hướng tới tương lai, "đó sẽ là động lực quan trọng cho hòa bình và thịnh vượng trên thế giới vượt ra ngoài khu vực Đông Á".
Trong các thông điệp bằng văn bản riêng rẽ, Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị kêu gọi tăng cường quan hệ ba bên vì hòa bình và phát triển khu vực, trong khi nhà ngoại giao hàng đầu của Nhật Bản Hayashi Yoshimasa đề nghị tăng cường giao lưu nhân dân để tăng cường hiểu biết giữa ba quốc gia này. (Yonhap)
Trung Đông
* Chính phủ Israel đối mặt nguy cơ sụp đổ: Ngày 13/6, nghị sĩ thứ 2 của đảng Yamina Nir Orbach thông báo rời khỏi liên minh cầm quyền của của Thủ tướng Israel Naftali Bennett.
Trước đó, hồi đầu tháng 4, nghị sĩ Idit Silman thuộc đảng Yamina, người đứng đầu liên minh 8 đảng trong Quốc hội Israel, cũng bất ngờ tuyên bố từ chức và rời khởi liên minh cầm quyền.
Với hai sự "ra đi" này, chính phủ của Thủ tướng Israel trở thành chính phủ thiểu số trong Quốc hội. Ông Bennett mới đây thừa nhận, chính phủ của ông có thể sụp đổ trong vòng “một hoặc hai tuần”, trừ khi những nghị sĩ đã ra đi quay trở lại. (Times of Israel)
* Ngoại trưởng Pakistan chuẩn bị thăm Iran theo lời mời của người đồng cấp nước chủ nhà Hossein Amir Abdollahian, dự kiến diễn ra từ ngày 14-15/6.
Ông Zardari sẽ trao đổi quan điểm với người đồng cấp Iran về các lĩnh vực hai bên cùng quan tâm, trong đó có quan hệ song phương về kinh tế và thương mại, kế hoạch Iran cung ứng điện cho Pakistan, thị trường biên giới, kết nối đường bộ và đường sắt, hỗ trợ người hành hương...
Hai bên cũng sẽ trao đổi về tình hình an ninh khu vực, tập trung vào Afghanistan và Nam Á. (Iran Press)
* Đặc phái viên Mỹ thảo luận về tranh chấp biên giới Israel-Lebanon: Ngày 13/6, Đặc phái viên Mỹ về vấn đề năng lượng Amos Hochstein đã tới Beirut để gặp các quan chức Lebanon, thảo luận về tranh chấp biên giới trên biển giữa nước này với Israel xung quanh dự án phát triển một mỏ khí tự nhiên Karish.
Israel coi mỏ Karish “là một tài sản chiến lược của Nhà nước Israel, nằm trong lãnh thổ Israel, cách khu vực đàm phán giữa Israel và Lebanon vài km”.
Nhà nước Do Thái khẳng định sẽ không khai thác khí đốt từ khu vực tranh chấp nhưng "sẵn sàng bảo vệ địa điểm của giàn khoan". (Reuters)
* Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas thăm chính thức Cyprus trong 3 ngày, từ 13/6. Ông Abbas sẽ có các cuộc gặp với Tổng thống Nicos Anastasiades và Ngoại trưởng Ioannis Kasoulides của nước chủ nhà.
Tháp tùng Tổng thống Abbas trong chuyến thăm lần này có Ngoại trưởng Riyad al-Maliki, Bộ trưởng Tình báo Majed Faraj và nhiều quan chức Palestine khác. (Times of Israek)
* Palestine yêu cầu Mỹ hoàn thành các cam kết trước chuyến thăm của Tổng thống Biden, dự kiến vào tháng 7.
Theo Jerusalem Post, các cam kết bao gồm việc mở lại Lãnh sự quán Mỹ tại Jerusalem bị chính quyền của cựu Tổng thống Donald Trump đóng năm 2018, cũng như đưa Tổ chức Giải phóng Palestine (PLO) ra khỏi danh sách các tổ chức khủng bố.
Phái đoàn Bộ Ngoại giao Mỹ tới thăm Ramallah do Trợ lý Ngoại trưởng Barbara Leaf dẫn đầu, cách đây vài ngày đã cam kết chuyển yêu cầu của Palestine tới Nhà Trắng. (Jerusalem Post)