| Tổng thống Đức Frank-Walter Steinmeier (phải) đón Tổng thống Mỹ Joe Biden tại Berlin ngày 18/10. (Nguồn: AA) |
Báo Thế giới & Việt Nam điểm một số tin quốc tế nổi bật trong ngày.
Châu Á – Thái Bình Dương
*Chủ tịch Trung Quốc tham dự Hội nghị thượng đỉnh BRICS tại Nga: Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình sẽ tham dự Hội nghị thượng đỉnh Nhóm các nền kinh tế mới nổi (BRICS) lần thứ 16 tại thành phố Kazan (Nga) từ ngày 22 - 24/10 theo lời mời của Tổng thống Nga Vladimir Putin.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh đã xác nhận thông tin này ngày 18/10. Nga, hiện là Chủ tịch luân phiên của BRICS, cho biết hội nghị thượng đỉnh năm nay sẽ tập trung vào việc thúc đẩy quan hệ đối tác về chính trị và an ninh, kinh tế và tài chính, cũng như các mối quan hệ văn hóa và nhân đạo.
BRICS hiện có 9 quốc gia thành viên bao gồm Brazil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc, Nam Phi, Ethiopia, Iran, Ai Cập và Các Tiểu vương quốc Arập thống nhất (UAE). (TTX)
*Philippines thúc giục ASEAN hoàn tất COC: Ngoại trưởng Philippines Enrique Manalo ngày 18/10 nhấn mạnh những cuộc đối đầu ngày càng thường xuyên giữa Trung Quốc và Philippines trên Biển Đông trong năm nay sẽ nhắc nhở các nước Đông Nam Á về tính cấp bách của việc hoàn tất Bộ quy tắc ứng xử của các bên ở Biển Đông (COC), vốn đã bị trì hoãn từ lâu.
Trả lời phỏng vấn Nikkei Asia trong chuyến thăm Bangkok, ông Manalo nhấn mạnh: "Chúng tôi rất muốn tìm cách ít nhất là quản lý hoặc giảm leo thang tình hình".
Tại cuộc họp tuần trước giữa các nhà lãnh đạo của 10 nước thành viên Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) và Trung Quốc - đối tác thương mại lớn nhất của khối, Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr. đã đề cập tới các tranh chấp hàng hải như một rủi ro đối với sự thịnh vượng kinh tế của khu vực, thúc giục hai bên đẩy nhanh đàm phán về COC trên Biển Đông vốn bị đình trệ nhiều năm. (Nikkei Asia)
*Mỹ trừng phạt các công ty Trung Quốc liên quan đến UAV Nga dùng ở Ukraine: Mỹ ngày 17/10 công bố lệnh trừng phạt nhằm vào các công ty Trung Quốc liên quan đến sản xuất thiết bị bay không người lái (UAV) mà Nga sử dụng tại Ukraine.
Theo Bộ Tài chính Mỹ, đây là lần đầu tiên Mỹ trừng phạt các thực thể Trung Quốc "trực tiếp phát triển và sản xuất vũ khí hoàn chỉnh" hợp tác cùng các đối tác Nga. Ba công ty bị nhắm đến gồm 2 ở Trung Quốc và 1 ở Nga, cùng một công dân Nga, vì liên quan đến việc phát triển UAV tấn công tầm xa Garpiya của Nga.
Bắc Kinh phản đối động thái này, khẳng định không cung cấp vũ khí sát thương cho bất kỳ bên nào trong xung đột Nga-Ukraine. Trước đó, Mỹ đã trừng phạt các đơn vị Trung Quốc cung cấp linh kiện cho công ty Nga sản xuất vũ khí. (AFP)
*Hàn Quốc cảnh báo về việc Triều Tiên điều quân sang Nga: Ngày 18/10, Hàn Quốc tuyên bố việc Triều Tiên điều quân sang Nga là mối đe dọa an ninh nghiêm trọng đối với cộng đồng quốc tế và Seoul sẽ đáp trả động thái này bằng mọi biện pháp có thể.
Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol đã triệu tập cuộc họp an ninh khẩn cấp để thảo luận về vấn đề này. Văn phòng Tổng thống nhấn mạnh rằng mối quan hệ chặt chẽ hơn giữa Nga và Triều Tiên, từ cung cấp vật tư quân sự đến điều động quân đội, đe dọa nghiêm trọng an ninh quốc tế.
Trước đó, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cáo buộc Triều Tiên đã triển khai sĩ quan và chuẩn bị gửi hàng nghìn binh sĩ hỗ trợ Nga. Tuy nhiên, Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) chưa xác nhận thông tin này.
Nga và Triều Tiên đều bác bỏ các cáo buộc về việc hai nước này tham gia các hoạt động chuyển giao vũ khí và điều quân. (Reuters)
Châu Âu
*NATO tuyên bố tiếp tục tăng cường hiện diện ở biên giới với Nga: Tổng thư ký Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) Mark Rutte ngày 18/10 tuyên bố liên minh quân sự sẽ tiếp tục tăng cường hiện diện ở sườn phía Đông gần biên giới với Liên bang Nga, tăng cường hệ thống phòng không, pháo binh và máy bay chiến đấu thế hệ thứ 5.
Phát biểu sau cuộc họp với những người đứng đầu Bộ Quốc phòng các nước thành viên NATO, ông Rutte khẳng định: "Chúng tôi đã thảo luận về việc tăng cường phòng thủ tập thể và răn đe... Gần đây, chúng tôi cũng đã tăng cường đáng kể sự hiện diện của mình ở sườn phía Đông và tăng cường tuần tra trên không.
Nga chỉ ra hoạt động chưa từng có của NATOở biên giới phía Tây của đất nước. Điện Kremlin lưu ý Moscow không đe dọa ai nhưng sẽ không bỏ qua những hành động có khả năng gây nguy hiểm cho lợi ích của mình. (Sputnik)
*Ukraine sơ tán hàng nghìn dân khỏi Kupiansk: Ukraine đang tiến hành sơ tán khoảng 10.000 người dân khỏi thị trấn Kupiansk và vùng lân cận thuộc tỉnh Kharkov, miền Đông Bắc nước này.
Thống đốc vùng Kharkov, ông Oleg Sinegubov cho biết việc sơ tán bắt buộc do Kupiansk liên tục bị pháo kích, khiến chính quyền không thể đảm bảo cung cấp điện và nước.
Kupiansk, một trung tâm đường sắt quan trọng mà Nga đã chiếm từ đầu năm 2022 và Ukraine giành lại quyền kiểm soát 6 tháng sau đó. Gần đây, lực lượng Nga đã tiến đến gần thị trấn này vài km.
Trong khi đó, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky vừa công bố "kế hoạch chiến thắng" nhằm chấm dứt cuộc chiến với Nga. Tuy nhiên, quân đội Ukraine đang phải đối mặt với tình trạng kiệt sức và thiếu hụt nhân lực trên chiến trường miền Đông. (AFP)
*Nga diễn tập các đơn vị tên lửa hạt nhân: Hãng thông tấn RIA ngày 18/10 dẫn tuyên bố của Bộ Quốc phòng Nga cho biết các chỉ huy lực lượng hạt nhân chiến lược của Nga sẽ kiểm tra khả năng sẵn sàng chiến đấu của các đơn vị đóng tại thị trấn Bologoye.
Cuộc tập trận sẽ bao gồm các cuộc diễn tập và triển khai các bệ phóng tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Yars di động. (Reuters)
*NATO cảnh giác trước tin đồn Triều Tiên điều quân sang Nga: Ngày 18/10, Tổng thư ký Tổ chức Bắc Đại Tây Dương (NATO) Mark Rutte tuyên bố liên minh chưa thể xác nhận thông tin tình báo từ Hàn Quốc về việc Triều Tiên đang triển khai quân đội quy mô lớn để hỗ trợ cuộc chiến của Nga tại Ukraine.
Trước đó, cùng ngày, Cơ quan tình báo Hàn Quốc cho hay Triều Tiên đã quyết định gửi quân đội "quy mô lớn" để hỗ trợ cuộc chiến của Moscow tại Ukraine, với 1.500 binh lính thuộc lực lượng đặc biệt đã có mặt tại Viễn Đông của Nga và đang được huấn luyện. Cơ quan Tình báo Quốc gia Hàn Quốc đã công bố các hình ảnh vệ tinh chi tiết, cho thấy đợt triển khai đầu tiên và ước tính Triều Tiên có thể gửi tổng cộng khoảng 12.000 binh sĩ.
Tổng thư ký NATO kết luận: "Ngay cả khi Triều Tiên không trực tiếp có mặt trên chiến trường, họ vẫn đang giúp tiếp sức cho cuộc chiến của Nga chống lại Ukraine bằng mọi cách có thể". (AFP)
Trung Đông-châu Phi
*Hamas xác nhận thủ lĩnh Yahya Sinwar thiệt mạng: Ngày 18/10, phong trào Hồi giáo Hamas xác nhận, thủ lĩnh Yahya Sinwar đã bị quân đội Israel giết chết tại Gaza, một ngày sau khi Israel tuyên bố Sinwar đã chết.
Quan chức Hamas tại Qatar Khalil al-Hayya tuyên bố: “Chúng tôi thương tiếc nhà lãnh đạo vĩ đại, người anh em đã hy sinh, Yahya Sinwar, Abu Ibrahim”. Ông Khalil al-Hayya cho biết Hamas sẽ không thả các con tin mà họ bắt giữ trong cuộc tấn công vào Israel ngày 7/10/2023 cho đến khi cuộc chiến ở Gaza kết thúc, đồng thời kêu gọi Israel rút khỏi Gaza và thả các tù nhân Palestine bị giam giữ trong các nhà tù của Israel.
Khalil al-Hayya cũng khẳng định, Hamas sẽ lấy lại sức mạnh sau vụ giết hại Sinwar, vụ việc đã đưa Sinwar vào đội ngũ “những nhà lãnh đạo và biểu tượng tiền nhiệm của phong trào Hamas”. (Al Jazeera)
*Australia hỗ trợ Mỹ không kích vào Yemen: Bộ Quốc phòng Australia xác nhận nước này đã hỗ trợ các cuộc không kích của Mỹ vào Yemen ngày 17/10 bằng cách cho phép máy bay Mỹ bay qua không phận miền Bắc Australia.
Các máy bay ném bom B-2 của Mỹ đã tấn công 5 cơ sở vũ khí ngầm của lực lượng Hồi giáo Houthi ở Yemen. Đây là lần đầu tiên Mỹ sử dụng máy bay tàng hình tầm xa B-2 nhắm vào lực lượng này.
Bộ Quốc phòng Australia nhấn mạnh rằng sự hỗ trợ này "phù hợp với cam kết liên minh lâu dài và thể hiện khả năng tương tác của quân đội hai nước".
Theo hãng thông tấn chính thức ABC, máy bay Mỹ đã được tiếp liệu trên không phận Australia. Reuters trước đó đưa tin các căn cứ không quân Tindal và Darwin của Australia đang được nâng cấp để phục vụ máy bay ném bom và máy bay tiếp liệu của Mỹ. (Reuters)
*Hải quân Iran, Nga và Oman sẽ tập trận ở Ấn Độ Dương: Theo truyền thông nhà nước Iran ngày 18/10, các hạm đội của Nga và Oman đã tham gia cùng lực lượng hải quân Iran chuẩn bị cho một cuộc tập trận hàng hải do Iran tổ chức ở Ấn Độ Dương.
Các trực thăng và tàu của Hải quân Iran và Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) đã chào đón các hạm đội Nga và Oman tiến vào vùng biển của Iran.
Các cuộc tập trận dự kiến bắt đầu trong những ngày tới, diễn ra vào thời điểm căng thẳng gia tăng trong khu vực, với việc Israel tuyên bố sẽ trả đũa các cuộc tấn công bằng tên lửa do Iran tiến hành vào ngày 1/10 để đáp trả các chiến dịch của Israel chống lại Hezbollah và Hamas. (Al Jazeera)
*Israel kêu gọi Hamas đầu hàng và thả con tin: Bộ trưởng Quốc phòng Israel Yoav Gallant ngày 17/10 đã kêu gọi các chiến binh Hamas thả con tin và đầu hàng sau khi thủ lĩnh của phong trào này là Yahya Sinwar bị giết chết.
Bộ trưởng Gallant phát biểu: “Sinwar đã mang đến thảm họa và cái chết cho Dải Gaza, kẻ đã khiến các bạn (người dân Gaza) đau khổ vì những hành động giết người của hắn - ngày tận thế của kẻ này đã đến. (Các chiến binh Hamas) Đã đến lúc phải ra ngoài, thả các con tin, hãy giơ tay, đầu hàng. Ra ngoài cùng các con tin, giải thoát họ và đầu hàng”.
Trước đó, Israel xác nhận đã giết chết thủ lĩnh Hamas Sinwar trong một chiến dịch của quân đội Israel ở Gaza. Sinwar mới được bổ nhiệm làm người đứng đầu Hamas sau khi thủ lĩnh của nhóm này Ismail Haniyeh bị ám sát vào tháng 7 vừa qua. (Al Jazeera)
Châu Mỹ - Mỹ Latinh
*Tổng thống Mỹ cam kết tiếp tục hỗ trợ Ukraine: Tổng thống Mỹ Joe Biden kêu gọi các đồng minh NATO tiếp tục hỗ trợ Ukraine trong cuộc chiến chống Nga, khi nhà lãnh đạo Mỹ thực hiện chuyến thăm "chia tay" tới Đức ngày 18/10, chỉ vài tuần trước cuộc bầu cử tổng thống Mỹ.
Trong khuôn khổ chuyến thăm Đức, Tổng thống Biden hội đàm Thủ tướng Olaf Scholz, trước khi tiến hành cuộc hội đàm bốn bên với Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và Thủ tướng Anh Keir Starmer.
Mỹ là nước cung cấp viện trợ quân sự lớn nhất cho Ukraine kể từ khi Nga tiến hành chiến dịch đặc biệt vào năm 2022, tiếp theo là Đức.
Trước đó cùng ngày, ông Biden đã được Tổng thống Đức Frank-Walter Steinmeier đón tiếp trọng thể, trao tặng huân chương cao quý nhất của Đức vì đã ủng hộ quan hệ song phương và xuyên Đại Tây Dương. (AFP)
*Venezuela bắt 3 công dân Mỹ với cáo buộc khủng bố: Ngày 17/10, Bộ trưởng Nội vụ Venezuela Diosdado Cabello cho biết nước này vừa bắt giữ thêm 3 công dân Mỹ với cáo buộc hoạt động khủng bố, nâng tổng số “lính đánh thuê” nước ngoài bị giam giữ do có liên quan đến kế hoạch lật đổ Tổng thống Nicolás Maduro lên 19 người.
Ông Cabello không cung cấp thông tin chi tiết về thời điểm bắt giữ “nhóm lính đánh thuê mới”, song cho hay Caracas nghi ngờ 3 người này có liên hệ với tình báo Tây Ban Nha và Mỹ.
Tháng trước, Venezuela đã bắt giữ 4 người Mỹ, 2 người Tây Ban Nha và một người Séc. Bộ Ngoại giao Mỹ sau đó xác nhận “một thành viên của quân đội Mỹ” nằm trong số những người bị giam giữ. (Reuters)
*Canada cấp gói viện trợ quân sự mới cho Ukraine: Canada sẽ cung cấp cho Ukraine gói viện trợ quân sự mới trị giá 64,8 triệu đô la Canada (47 triệu USD), bao gồm vũ khí nhỏ, đạn dược và thiết bị bảo vệ.
Bộ trưởng Quốc phòng Canada Bill Blair ngày 18/10 cho biết khoản viện trợ này nằm trong cam kết viện trợ quân sự trị giá 500 triệu đô la Canada do Thủ tướng Justin Trudeau đưa ra hồi tháng 7.
Ông Blair nhấn mạnh: "Gói viện trợ này cung cấp nguồn lực quan trọng giúp Ukraine tự vệ trước sự xâm lược của Nga. Canada sẽ tiếp tục hỗ trợ hết mình".
Kể từ khi Nga xâm lược Ukraine hồi tháng 2/2022, Canada đã cam kết viện trợ quân sự 4,5 tỷ đô la Canada, khẳng định vai trò là một trong những quốc gia ủng hộ Kiev mạnh mẽ nhất. (Reuters)