Tin thế giới 22/11: Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ-Trung gặp gỡ, Thổ Nhĩ Kỳ kiên định về Syria

Báo Thế giới & Việt Nam điểm một số tin quốc tế nổi bật trong ngày.

Nga-Ukraine

* Tên lửa Nga gây thiệt hại lớn cho lưới điện Ukraine: Ngày 22/11, người đứng đầu cơ quan điều hành lưới điện quốc gia Ukraine (Ukrenergo) Volodymyr Kudrytskyi cho biết các cuộc tấn công bằng tên lửa của Nga đã gây thiệt hại “rất lớn” cho các cơ sở sản xuất điện của nước này.

Quan chức này cũng khẳng định Ukrenergo muốn giúp tạo điều kiện cho người dân Ukraine ở lại đất nước trong suốt mùa Đông, đồng thời miêu tả những lời kêu gọi sơ tán là “không phù hợp”. (Reuters)

Mỹ-Trung

* Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ-Trung gặp gỡ, bàn vấn đề Đài Loan và Triều Tiên: Ngày 22/11, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin đã hội đàm với người đồng cấp Trung Quốc Ngụy Phượng Hòa bên lề Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN mở rộng (ADMM+) lần thứ 9 tại Campuchia.

Tại cuộc gặp, ông Austin đã kêu gọi Bắc Kinh dừng “các hành động gây bất ổn” đối với Đài Loan (Trung Quốc), nhấn mạnh rằng cần duy trì đường dây liên lạc giữa hai nước. Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ cũng bày tỏ quan ngại về “động thái ngày càng nguy hiểm” của máy bay quân sự Trung Quốc ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, cũng như những hành động khiêu khích gần đây từ phía Triều Tiên.

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ kêu gọi Trung Quốc thực thi đầy đủ các nghị quyết hiện có của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc nhằm kiềm chế các chương trình vũ khí của Bình Nhưỡng.

Về phần mình, ông Ngụy nhấn mạnh Đài Loan (Trung Quốc) là trung tâm trong các lợi ích cốt lõi của Trung Quốc và là “lằn ranh đỏ” không được phép vượt qua. Ông yêu cầu Mỹ tôn trọng các lợi ích cốt lõi này, đồng thời áp dụng chính sách phù hợp và thực tiễn với Bắc Kinh, đưa quan hệ song phương trở lại đúng hướng. (Kyodo/Reuters)

Châu Âu

* Anh chuyển giao tên lửa Brimstone-2 cho Ukraine: Ngày 22/11, Telegraph (Anh) đưa tin nước này đã chuyển giao tên lửa có độ chính xác cao Brimstone-2 cho Ukraine, song không rõ số lượng.

Tên lửa Brimstone-2 được phiên chế cho Không quân Hoàng gia Anh năm 2016. Loại tên lửa này được dẫn đường bằng laser và có tầm phóng xa gấp đôi so với tên lửa Brimstone-1 không đối đất được London cung cấp 6 tháng trước cho Kiev. Lực lượng Vũ trang Ukraine (VSU) đã cải tiến xe tải để sử dụng chúng làm bệ phóng Brimstone-1, thay vì phải phóng từ trên không như cơ chế ban đầu.

Trước đó, Bộ Quốc phòng Anh tuyên bố London sẽ sớm hoàn tất việc chuyển giao khoảng 1.000 tên lửa phòng không cho chính quyền Kiev. Đồng thời, Anh cũng sẽ chuyển cho Ukraine thiết bị phóng và tên lửa có thể bắn hạ các mục tiêu trên không, bao gồm cả máy bay không người lái và tên lửa hành trình. (Sputnik)

Đông Bắc Á

* Bộ trưởng Quốc phòng Hàn Quốc, Australia thảo luận hợp tác an ninh: Ngày 22/11, bên lề Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN mở rộng (ADMM+) lần thứ 9 tại Siem Reap (Campuchia). Bộ trưởng Quốc phòng Hàn Quốc Lee Jong Sup đã hội đàm với người đồng cấp Australia Richard Marles.

Hai bên nhất trí thúc đẩy giao lưu nhân dân trong lĩnh vực quốc phòng, gia tăng tần suất và mức độ tập trận song phương và đa phương, cũng như mở rộng hợp tác công nghiệp vũ khí nhằm tăng cường khả năng tương tác giữa quân đội hai nước.

Ngoài ra, về vấn đề Triều Tiên, hai bên nhất trí rằng nỗ lực tăng cường năng lực hạt nhân và tên lửa, cùng các động thái mới đây của Bình Nhưỡng đang đe dọa hòa binh, an ninh trên bán đảo Triều Tiên và thế giới. Hàn Quốc và Australia đã chỉ trích các hành động này, đồng thời khẳng định hợp tác, kêu gọi cộng đồng quốc tế buộc Bình Nhưỡng từ bỏ chương trình hạt nhân và quay trở lại đối thoại. (Yonhap)

Đông Nam Á

* Malaysia vẫn chờ thủ tướng mới: Chiều ngày 22/11, Quốc vương Malaysia Yang di-Pertuan Agong Al-Sultan Abdullah đã tiếp hai lãnh đạo liên minh có số ghế cao nhất trong cuộc tổng tuyển cử lần thứ 15 là ông Anwar Ibrahim của liên minh Hy vọng (PH) và ông Muhyiddin Yassin của liên minh Dân tộc (PN).

Tuy nhiên, sau hơn 90 phút lắng nghe hai chính trị gia này trình bày, Quốc vương Malaysia Yang di-Pertuan Agong Al-Sultan Abdullah vẫn chưa đưa ra quyết định về thủ tướng thứ 10 của Malaysia. Lãnh đạo PN, ông Muhyiddin, đã rời khỏi Hoàng cung sau khi tiếp kiến khoảng hơn 30 phút. Trong khi đó, ông Anwar tiếp tục ở lại. Trên Twitter cá nhân, ông Anwar cho biết Quốc vương đề nghị phải có sự đồng thuận và hợp tác của tất cả các đảng để thành lập chính phủ mới và chưa đưa ra bất kỳ quyết định nào.

Đáp lời những người ủng hộ ông Anwar bên ngoài Hoàng cung, Quốc vương đã liên tục kêu gọi người dân bình tĩnh và kiên nhẫn chờ, vì lợi ích của quốc gia. (TTXVN)

* Philippines: Trung Quốc cần giải thích về vụ thu giữ mảnh vỡ tên lửa ở Biển Đông: Ngày 22/11, phát biểu về vụ việc vừa qua trên Biển Đông, Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos nhấn mạnh: “Báo cáo của hải quân Philippines và báo cáo từ Trung Quốc không khớp nhau. Tôi hoàn toàn tin tưởng vào lực lượng hải quân của chúng tôi”. Ông cho biết Manila sẽ gửi công hàm tới Bắc Kinh chất vấn “vì sao báo cáo của họ lại khác như vậy và mang tính nhẹ nhàng hơn nhiều”.

Trước đó, Phó Tổng thống Mỹ Kamala Harris vừa kết thúc chuyến thăm Philippines kéo dài 2 ngày, với điểm nhấn khi tới đảo Palawan giáp Biển Đông. Bà Harris khẳng định Mỹ sẽ “sát cánh với Philippines nhằm đối phó với hành động đe dọa và cưỡng ép ở Biển Đông”. Về phần mình, ông Ferdinand Marcos tuyên bố không để Bắc Kinh “chà đạp” lên quyền hảng hải của Manila. Tuy nhiên, theo nhà lãnh đạo Philippines, chuyến thăm Trung Quốc tháng 1/2023 của ông có thể là cơ hội để tìm ra cơ chế tránh các sự cố tương tự trong tương lai. (AFP)

Trung Đông-châu Phi

* Thổ Nhĩ Kỳ quan ngại hành động của Mỹ, nói Nga ‘thất hứa’ tại Syria: Phát biểu trên máy bay từ Qatar về nước về sự hiện diện của Nga tại Syria, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan khẳng định: “Chúng tôi cũng có thỏa thuận với phía Nga tại Sochi vào năm 2019. Họ chịu trách nhiệm thanh lọc khu vực khỏi những kẻ khủng bố. Đáng tiếc mặc dù chúng tôi đã nhiều lần nhắc nhở họ về điều này nhưng trước đây họ không làm và nay cũng không làm việc này”. Ankara “sẽ thực hiện các bước đi chống lại những kẻ khủng bố ở đó”. Ông khẳng định Thổ Nhĩ Kỳ sẽ “làm mọi thứ cần thiết theo kế hoạch, ở trên bộ cũng như trên không”.

Cùng ngày, Anadolu (Thổ Nhĩ Kỳ) dẫn lời ông Erdogan bày tỏ quan ngại về việc đồng minh Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO), nhất là Mỹ, tiếp tục viện trợ đạn dược cho các lực lượng vũ trang người Kurd ở Syria những năm gần đây. Nhà lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ lưu ý: “Chính sách từ thời Tổng thống Barack Obama đã được tiếp tục dưới thời ông Donald Trump và không thay đổi dưới thời ông Joe Biden”. Ankara cũng đã thông báo cho Washington quan ngại về vấn đề Syria.

Nhà lãnh đạo này khẳng định: “Cá nhân tôi đã nêu ra vấn đề trên trong những cuộc trò chuyện với Tổng thống Mỹ. Nếu chúng ta là đồng minh và đối tác trong NATO, chúng ta cần nhận thức được rằng sự hỗ trợ mà người Mỹ đang dành cho những kẻ khủng bố ở Syria có thể đe dọa biên giới phía Nam của Thổ Nhĩ Kỳ”.

Trước đó, ngày 20/11, Ankara đã triển khai một đợt không kích cánh quân Syria của Đảng Công nhân người Kurd (PKK) ở miền bắc Syria, đồng thời tấn công thành phố Kobani ở miền Bắc Iraq. (Sputnik)

* Nga, Mỹ và Đức kêu gọi Thổ Nhĩ Kỳ kiềm chế ở Syria: Ngày 22/11, Đại sứ Nga tại Syria Alexander Lavrentyev cho biết Moscow kêu gọi Thổ Nhĩ Kỳ hạn chế dùng không quân “quá mức” ở Syria, đồng thời cần đưa ra giải pháp hòa bình cho vấn đề người Kurd. Bên cạnh đó, Moscow cũng sẽ phối hợp cùng các đối tác để góp phần tìm giải pháp cho xung đột này.

Trước đó, Bộ Ngoại giao Mỹ cũng ra thông cáo hối thúc giảm leo thang căng thẳng ở Syria trong ngày 21/11. Trong đó, Washington bày tỏ sự phản đối đối với “các hành động quân sự không phối hợp nào ở Iraq, vi phạm chủ quyền Iraq”.

Cùng ngày 21/11, Berlin yêu cầu Thổ Nhĩ Kỳ hành động phù hợp với luật pháp quốc tế, sau khi Ankara không kích các căn cứ của lực lượng người Kurd ở miền Bắc Syria và miền Bắc Iraq. Đồng thời Đức kêu gọi Thổ Nhĩ Kỳ và tất cả các bên liên quan không làm leo thang căng thẳng, tránh gây thương vong cho dân thường. (AFP/Reuters)