| Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đặt chân tới Riyadh, Saudi Arabia ngày 7/12. (Nguồn: Zuma Press) |
Báo Thế giới & Việt Nam điểm một số tin quốc tế nổi bật trong ngày.
Nga-Ukraine
* Nga lên kế hoạch kiểm soát các khu vực của Ukraine: Phát biểu ngày 8/12 về mục tiêu của các hoạt động quân sự của Nga tại Ukraine, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov tái khẳng định mục tiêu giành quyền kiểm soát các khu vực thuộc Donetsk, Luhansk, Kherson và Zaporizhzhia. Ông nhấn mạnh Nga không có kế hoạch sáp nhập bất kỳ lãnh thổ mới nào.
Ngoài ra, ông cũng cảnh báo về khả năng Ukraine tấn công bán đảo Crimea, sau khi quân đội Nga bắn hạ một máy bay không người lái (UAV) gần Sevastopol, thành phố lớn nhất ở Crimea và nơi đặt một căn cứ hải quân Nga trọng yếu. Tuy nhiên, ông khẳng định lực lượng Nga đang thực hiện biện pháp trả đũa hiệu quả.
Cũng trong buổi họp báo, người phát ngôn Tổng thống Nga Dmitry Peskov cho hay đề xuất thiết lập liên minh khí đốt có sự tham gia của Uzbekistan không hề dính líu tới việc áp đặt “điều khoản chính trị” đối với quốc gia Trung Á. Đồng thời, ông khẳng định “không một ai nói về điều đó”. (Reuters/AFP/Sputniknews)
* Nga: NATO ngày càng dính líu vào xung đột Ukraine: Trả lời phỏng vấn kênh Rossiya-24 (Nga) ngày 8/12, Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Ryabkov nêu rõ: “Các nước Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) ngày càng dính líu trực tiếp tới xung đột. Hành động hỗ trợ của họ dành cho Kiev hiện đa dạng hơn nhiều so với vài tháng trước đây. Điều này phản ánh chính sách có chủ ý của Washington, được người châu Âu theo đuổi để gây leo thang xung đột. Họ đang đùa với lửa. Rủi ro đang tăng vọt”.
Theo ông, Moscow không thấy phương Tây đặt ra giới hạn về phạm vi cấp vũ khí cho Ukraine và thay vào đó, họ đang “ngày càng thúc đẩy chính sách mở rộng phạm vi cung cấp vũ khí hạng nặng, tầm xa hơn cho Kiev”. Nhà ngoại giao này cũng nhấn mạnh phía Nga đang triển khai công tác ngoại giao song phương liên quan vấn đề này, chủ yếu là với các nước không thân thiện, “để cảnh báo họ về hậu quả của các bước đi trên”. Quan chức này cho rằng Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc là nền tảng quan trọng để kiềm chế hành vi của phương Tây. (TASS)
* Đức thông báo chuyển 20 xe bọc thép cơ động Dingo cho Ukraine: Ngày 7/12, Chính phủ Đức thông báo nước này chuyển giao 20 xe bọc thép bộ binh cơ động Dingo và 2 xe đầu kéo vận chuyển xe tăng M1070 Oshkosh cho Ukraine. Hiện Kiev đã nhận được 50 xe Dingo và 12 xe đầu kéo M1070 Oshkosh từ Berlin.
Đức cũng đang thúc đẩy quá trình bàn giao cho Ukraine thêm 18 pháo tự hành bánh lốp RCH 155, 80 xe bán tải, 90 cảm biến chống máy bay không người lái và thiết bị gây nhiễu, 2 lều chứa máy bay và 7 xe tải 8x6. Theo đó, tổng số tiền ghi trên các giấy phép cá nhân được cấp để xuất khẩu hàng hóa quân sự sang Ukraine từ ngày 1/1 đến ngày 5/12, đã lên tới gần 2 tỷ euro (2,1 tỷ USD). (Sputnik)
Đông Nam Á
* Indonesia cảnh giác với các vấn đề xã hội trong năm 2023: Phát biểu trong phiên họp nội các ngày 6/12, Tổng thống Joko Widodo nhấn mạnh: “Một lần nữa, chúng ta phải thận trọng và cảnh giác, đặc biệt là đối với nguy cơ khủng hoảng tài chính, sụt giảm xuất khẩu và khủng hoảng lương thực. Chúng ta phải cẩn thận, bởi những vấn đề đó có thể gây ra các tác động xã hội và các vấn đề chính trị”.
Trước đó cùng ngày, ông đã chủ trì một cuộc họp để thảo luận về triển vọng kinh tế năm 2023, các chính sách xử lý Covid-19 và các biện pháp ứng phó khủng hoảng lương thực và năng lượng. Tổng thống Indonesia cũng kêu gọi các bộ trưởng và quan chức chính phủ lưu ý đến nguồn dự trữ lương thực và tính toán kỹ lưỡng, tránh để nguồn dự trữ cạn kiệt, đẩy giá lương thực tăng cao. (TTXVN)
* Thư ký Hội đồng An ninh Nga thăm Thái Lan: TASS ngày 8/12 dẫn nguồn Hội đồng An ninh Nga cho biết Thư ký Hội đồng An ninh Nga Nikolai Patrushev đã tới Bangkok, bắt đầu chuyến thăm làm việc tại Thái Lan. Trong khuôn khổ chuyến thăm, ông sẽ hội đàm với người đồng cấp Thái Lan Supot Malaniyom. Hai bên cũng sẽ tham gia 6 vòng làm việc về các vấn đề an ninh, dưới sự đồng chủ trì của ông Malaniyom và Phó Thư ký Hội đồng An ninh Nga Alexander Venediktov.
Trước đó, tháng 2/2018, ông Patrushev từng thăm Thái Lan và gặp các lãnh đạo cấp cao nước này gồm Thủ tướng, Phó Thủ tướng và Bộ trưởng Quốc phòng, cùng Tổng Thư ký Hội đồng An ninh Quốc gia Thái Lan. (TASS)
Đông Bắc Á
* Trung Quốc: Mỹ “vi phạm trắng trợn nguyên tắc Một Trung Quốc”: Ngày 8/12, phát biểu tại họp báo thường kỳ, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh nhấn mạnh: “Việc Mỹ bán vũ khí cho Đài Loan, lãnh thổ thuộc Trung Quốc, là sự vi phạm trắng trợn nguyên tắc ‘một Trung Quốc’ và đi ngược lại ba thông cáo chung giữa Bắc Kinh và Washington, đặc biệt là thông cáo ngày 17/8/1982. Hoạt động cung cấp vũ khí (của Mỹ) làm suy yếu chủ quyền và an ninh, đe dọa hòa bình và ổn định ở eo biển Đài Loan, đồng thời gửi thông điệp sai lệch tới các lực lượng ly khai Đài Loan”.
Bà Mao Ninh kêu gọi Mỹ cần nghiêm túc tuân thủ nguyên tắc “một Trung Quốc” và từ bỏ thông lệ lợi dụng vấn đề Đài Loan để kiềm chế Trung Quốc. (TASS)
* Đài Loan (Trung Quốc) hy vọng tăng cường hợp tác với Mỹ: Ngày 8/12, trả lời họp báo, người phát ngôn cơ quan đối ngoại Đài Loan Âu Giang An bày tỏ cảm kích trước sự ủng hộ lâu dài của Quốc hội Mỹ đối với Đạo luật Ủy quyền Quốc phòng (NDAA), trong đó bao gồm hỗ trợ 10 tỷ USD cho an ninh của hòn đảo này. Bà hy vọng dự luật sẽ được thông qua trước khi bế mạc phiên họp của Quốc hội Mỹ lần thứ 117. Theo quan chức này, nếu được ban hành thành luật, dự luật sẽ giúp tăng cường quan hệ đối tác giữa hòn đảo này và Mỹ, qua đó đảm bảo tự do, cởi mở, hòa bình, và ổn định ở khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.
Dự thảo NDAA 2023 dự kiến sẽ được lưỡng viện Quốc hội Mỹ thông qua cuối tháng này, sau đó trình lên Tổng thống Joe Biden ký thành luật. (Taiwan News)
Châu Âu
* Czech sẵn sàng áp giá trần năng lượng cho các doanh nghiệp lớn: Phát biểu trên chương trình truyền hình CNN Prima News (Czech) tối 7/12, Thủ tướng Czech Petr Fiala nói: “Chúng tôi phải chuẩn bị cho quyết định của châu Âu. Trong khuôn khổ chương trình khủng hoảng tạm thời, chúng ta có thể nói về giới hạn giá… Đó sẽ là một nguyên tắc hơi khác so với các hộ gia đình. Tôi không muốn đi vào chi tiết, bởi vì các cuộc đàm phán vẫn đang tiếp diễn”.
Trước đó, Bộ trưởng Công Thương Czech Jozef Sikela đã công bố thỏa thuận về giới hạn giá năng lượng cho các doanh nghiệp lớn. Mặc dù vậy, Czech cần đàm phán chi tiết với Liên minh châu Âu (EU). Hiện Prague đã phê duyệt gói trợ cấp từ “khuôn khổ khủng hoảng tạm thời” của Ủy ban châu Âu, qua đó phân bổ khoản hỗ trợ 1,3 tỷ USD cho các doanh nghiệp. Thủ tướng Czech Petr Fiala cũng từng cho biết nước này sẵn sàng áp giá trần năng lượng cho các doanh nghiệp lớn nếu đạt được thỏa thuận với EU. Ông nhấn mạnh Prague vẫn ưu tiên giải pháp của châu Âu vì việc áp dụng các biện pháp riêng của quốc gia cũng mang lại rủi ro.
Trước đó, Chính phủ Czech đã thông qua quyết định áp giá trần năng lượng cho các hộ gia đình, các tổ chức công cộng và doanh nghiệp nhỏ với mức 6 CZK (hơn 6.000 VND)/kWh điện và 3 CZK (hơn 3.000 VND)/kWh khí đốt. Bộ Tài chính Czech cho biết nhà nước cần chi khoảng 130 tỷ CZK (khoảng 5,3 tỷ USD) để thực hiện biện pháp áp giá trần. Khoản chi này có thể được trang trải từ nguồn thu từ các công ty nhà nước, thuế lợi nhuận bất thường và mua bán phát thải. (TTXVN)
Trung Đông-châu Phi
* Liên hợp quốc yêu cầu Israel hủy bỏ kho vũ khí hạt nhân bí mật: Trong cuộc bỏ phiếu ngày 8/12, Đại hội đồng Liên hợp quốc (ĐHĐ LHQ) đã thông qua nghị quyết với 149 phiếu thuận và 6 phiếu chống, yêu cầu Israel phải từ bỏ kho vũ khí hạt nhân nước này chưa thừa nhận. Các nước bỏ phiếu chống bao gồm Israel, Canada, Micronesia, Palau, Mỹ và Liberia; 26 nước khác gồm Ấn Độ và nhiều nước châu Âu bỏ phiếu trắng.
Trước đó, tháng 10, Ủy ban thứ Năm của ĐHĐ LHQ cũng đã thông qua dự thảo nghị quyết để trình lên Đại hội đồng, với 152 phiếu thuận và 5 phiếu chống. Nghị quyết do Chính quyền Palestine và 20 quốc gia khác, bao gồm những nước từng ký thỏa thuận bình thường hóa quan hệ với Israel như Ai Cập, Jordan, Bahrain, Maroc, Sudan, Các Tiểu vương quốc Arab thống nhất (UAE)… trình lên ĐHĐ LHQ.
Theo đó, nghị quyết khẳng định Israel có sở hữu vũ khí hạt nhân và kêu gọi nước này “từ bỏ việc sở hữu vũ khí hạt nhân”, đồng thời “không phát triển, sản xuất, thử nghiệm hoặc bằng cách khác mà có được vũ khí hạt nhân”. Văn bản này cũng kêu gọi Israel tham gia ký kết Hiệp ước Không phổ biến vũ khí hạt nhân và đặt “tất cả cơ sở hạt nhân của nước này dưới sự giám sát hoàn toàn của Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế”.
Mặc dù Israel chưa bao giờ thừa nhận sở hữu vũ khí hạt nhân, nhưng phần lớn cộng đồng quốc tế cho rằng nước này là một trong 9 nước trên thế giới sở hữu vũ khí hạt nhân. (JPost/TTXVN)
* Israel mở chiến dịch truy quét ở Bờ Tây: Sáng 8/12, Lực lượng vũ trang Israel (IDF) đã mở 2 chiến dịch ở khu Bờ Tây của Palestine. Các tay súng Palestine đã đáp trả ác liệt bằng súng và ném chất nổ về phía IDF.Vụ đụng độ ác liệt đã khiến 3 tay súng Palestine thiệt mạng và 5 người khác bị thương. Phía IDF không ghi nhận thương vong, đồng thời bắt giữ 15 người nằm trong danh sách truy nã của Israel.
Truyền thông Palestine đã nhanh chóng đưa tin về vụ đụng độ cũng như danh tính 3 tay súng thiệt mạng, sau đó báo chí Israel cũng đưa tin tường thuật về diễn biến và thương vong trong chiến dịch này. (TTXVN)
* Trung Quốc, Saudi Arabia ký 34 thỏa thuận về đầu tư và năng lượng: Ngày 7/12, trong khuôn khổ chuyến thăm của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tới Saudi Arabia, hai nước đã ký 34 thỏa thuận về năng lượng và đầu tư trong các lĩnh vực năng lượng xanh, công nghệ thông tin, cơ sở hạ tầng và y tế. Tổng giá trị của 34 thỏa thuận trên hiện chưa được tiết lộ. Tuy nhiên, hãng thông tấn Saudi Arabia cho hay hai nước đặt mục tiêu ký 20 thỏa thuận sơ bộ trị giá 29,26 tỷ USD.
Trước đó cùng ngày, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã bắt đầu chuyến thăm cấp nhà nước tới quốc gia Trung Đông này. Tại đây, bên cạnh gặp gỡ Quốc vương Salman Thái tử Mohammed Bin Salman, ông sẽ dự hai hội nghị thượng đỉnh quan trọng với các nước Arab và Hội đồng Hợp tác vùng Vịnh (GCC) trong hai ngày tới. Phát biểu trước thềm chuyến thăm, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tuyên bố Bắc Kinh sẽ tăng cường quan hệ đối tác chiến lược toàn diện với Riyadh nhân chuyến thăm đầu tiên của ông tới quốc gia Trung Đông kể từ năm 2016. (SCMP)