Tổng thống Hàn Quốc thăm Mỹ: Áp lực vây bủa

Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol và Tổng thống Mỹ Joe Biden tại cuộc họp báo ở Seoul, tháng 5/2022 (Nguồn: AFP)

70 năm quan hệ đồng minh

Chuyến đi của ông Yoon là chuyến thăm đầu tiên của một tổng thống Hàn Quốc đến Mỹ trong vòng 12 năm qua. Tuy vậy, kể từ khi trở thành Tổng thống thứ 13 của Hàn Quốc vào ngày 10/5/2022, trong vòng chưa đầy một năm, Tổng thống Yoon và người đồng cấp Mỹ Joe Biden đã gặp nhau tới 6 lần với các cuộc gặp ở Seoul năm 2022 và gặp không chính thức tại Madrid, London, New York và Phnom Penh.

Nhiều nhà quan sát cho rằng, 6 ngày là khá dài đối với một chuyến thăm của tổng thống Hàn Quốc ra nước ngoài. Song, đây là chuyến thăm Mỹ, một đồng minh quan trọng bậc nhất của Hàn Quốc kể từ năm 1953. Chuyến thăm diễn ra đúng dịp hai bên kỷ niệm 70 năm thiết lập quan hệ, ký kết hiệp ước phòng thủ chung sau khi Hàn Quốc và Triều Tiên ký hiệp định đình chiến năm 1953.

Theo giới quan sát, chuyến đi Mỹ của Tổng thống Hàn Quốc có thể sẽ tạo ra bước ngoặt mới trong quan hệ hai bên cũng như ở khu vực, đặc biệt trong bối cảnh cả hai nước đang phải đối mặt với rất nhiều thách thức, trong đó có vấn đề gần đây trên bán đảo Triều Tiên, xung đột ở Ukraine và cuộc chiến công nghệ giữa Mỹ và Trung Quốc.

Ba trọng tâm

Phát biểu với báo giới trước chuyến đi của Tổng thống Yoon, Thủ tướng Hàn Quốc Han Duck-soo cho biết, ông “hy vọng chuyến thăm cấp nhà nước của Tổng thống Yoon Suk Yeol tới Mỹ sẽ mang lại nhiều lợi ích rõ ràng cho các thế hệ tương lai và cảm nhận được lợi ích của quan hệ đồng minh".

Về phía Washington, một quan chức cấp cao của Mỹ cho biết, Tổng thống Joe Biden sẽ đưa ra cam kết và các bước đi "đáng kể" nhằm ngăn chặn một cuộc tấn công hạt nhân nổ ra trên bán đảo Triều Tiên. Đối với vấn đề Ukraine, giới quan sát nhận định, trong cuộc gặp với Tổng thống Yoon, Tổng thống Joe Biden có thể sẽ thuyết phục Seoul thay đổi quan điểm về xung đột Ukraine, có trợ giúp cụ thể về vũ khí cho Ukraine.

Tuy nhiên, các tài liệu quân sự bị rò rỉ gần đây cho thấy, Seoul đã gặp khó trong việc đối phó với áp lực từ Mỹ về vấn đề trợ giúp quân sự cho Ukraine do không muốn đối đầu với Moscow, chủ yếu vì các lợi ích kinh tế và ảnh hưởng của Nga đối với Triều Tiên mà chỉ có thể hỗ trợ nhân đạo cho Kiev.

Một vấn đề nữa được cho là sẽ được "mổ xẻ" trong tiếp xúc giữa hai tổng thống là cuộc chiến trong lĩnh vực công nghệ, chuỗi cung ứng sản phẩm công nghệ cao bao gồm chip và pin. Trước chuyến thăm của Tổng thống Yoon, tờ Financial Times loan tin Washington đã đề nghị Seoul kêu gọi Samsung và SK Hynix không tăng lượng chip bán cho Trung Quốc.

Còn đó những bất đồng

Dù là đồng minh chiến lược, nhưng không phải giữa Washington và Seoul không có những bất đồng. Nổi cộm là việc Mỹ áp dụng Đạo luật giảm lạm phát và Đạo luật chips đối với các nhà sản xuất Hàn Quốc đã khiến các doanh nghiệp Hàn Quốc gặp khó. Ngoài ra, mong muốn ngày càng tăng của Hàn Quốc muốn được phát triển vũ khí hạt nhân cho riêng mình song song với duy trì thỏa thuận bảo đảm an ninh từ phía Mỹ cũng khiến hai bên chưa hoàn toàn có được tiếng nói chung.

Theo một cuộc thăm dò gần đây của Viện Nghiên cứu chính sách Asan của Hàn Quốc cho thấy, có hơn 54% số người Hàn Quốc được hỏi tin rằng, nước Mỹ sẽ không mạo hiểm sự an toàn của họ để bảo vệ đồng minh châu Á. Cũng theo Viện này, có tới 64% người được hỏi ủng hộ Seoul tự phát triển vũ khí hạt nhân để có thể bảo đảm an ninh cho chính mình trong khi chỉ khoảng 33% phản đối.

Trong khi đó, Washington không muốn điều này, bởi như vậy chẳng khác gì đổ thêm dầu vào "chảo lửa" vốn đang chực chờ bùng cháy bất cứ lúc nào trên bán đảo Triều Tiên. Nếu điều đó xảy ra, xung đột chắc chắn sẽ lan ra cả khu vực, trong lúc nước Mỹ đang có quá nhiều mặt trận cần phải can dự, kinh tế đang có dấu hiệu suy giảm và đặc biệt là cuộc chạy đua vào Nhà Trắng đã bắt đầu khởi động.

Với các lý do như vậy, chuyến đi của Tổng thống Yoon tới Washington cũng như kết quả chuyến đi thế nào chắc chắn sẽ thu hút sự chú ý đặc biệt của các nước trong khu vực, nhất là là các quốc gia liên quan và các đồng minh của Mỹ.