Một trong những Bộ trưởng Quốc phòng phục vụ lâu nhất trong lịch sử Mỹ và quyền lực nhất nước Mỹ, ông Donald Rumsfeld đã qua đời ở tuổi 88 vào ngày 30/6.
Ông Donald Rumsfeld sinh năm 1932 tại Chicago, bang Illinois. Ảnh trái: Trung úy Hải quân Mỹ George và bà Jeannette - bố mẹ của ông Donald Rumsfeld tại Coronado, California năm 1944. Ảnh phải: Donald Rumsfeld và em gái Joan năm 1938.
Ông Donald Rumsfeld từng phục vụ trong Hải quân Mỹ năm 1954-1957.
Năm 30 tuổi, ông Rumsfeld trở thành Hạ nghị sỹ bang Illinois và được bầu lại trong 4 nhiệm kỳ liên tục. Trong ảnh: Ông và vợ, bà Joyce cùng các con gái, Marcy and Valerie trong chiến dịch tranh cử vào Quốc hội Mỹ năm 1962.
Ông Rumsfeld và con trai, Nick chụp ảnh với Tổng thống Nixon tại Phòng Bầu dục. Đây là ngày cuối cùng của ông Rumsfeld ở Washington D.C trước khi đến Brussels đảm nhiệm vị trí Đại sứ Mỹ tại NATO (1974-1975).
Ông Rumsfeld lần đầu tiên đảm nhiệm chức Bộ trưởng Quốc phòng giai đoạn 1975-1977 dưới thời Tổng thống Gerald Ford. Khi nhậm chức, ông chỉ mới 43 tuổi và trở thành Bộ trưởng Quốc phòng trẻ nhất nước Mỹ. Ảnh chụp Bộ trưởng Quốc phòng Rumsfeld tại căn cứ không quân Edwards ở California ngày 19/4/1976.
Ông Donald Rumsfeld nhận Huân chương Tự do của Tổng thống vào năm 1977. Trong ảnh: Tổng thống Ford và Đệ nhất phu nhân Betty Ford cùng ông Rumsfeld và gia đình.
Năm 1977, ông rời chính trường, trở thành Chủ tịch và CEO công ty dược G. D. Searle & Co., CEO công ty General Instrument, Chủ tịch Hội đồng quản trị công ty Gilead Sciences... Trong ảnh: Ông Rumsfeld cùng với Tổng thống Ronald Reagan và Ngoại trưởng George Shultz ở Phòng bầu dục ngày 3/11/1983.
Đến nhiệm kỳ của Tổng thống George W. Bush, ông Rumsfeld quay lại vị trí người đứng đầu Lầu Năm Góc giai đoạn 2001-2006. Ở độ tuổi 71, ông trở thành Bộ trưởng Quốc phòng cao tuổi nhất trong lịch sử Mỹ tính vào thời điểm đó.
Từ trái sang: Chủ tịch Hạ viện Dennis Hastert, Tổng thống George W. Bush, Bộ trưởng Quốc phòng Rumsfeld và Lãnh đạo Đa số Thượng viện Tom Daschle tại Nhà Trắng vào ngày 12/9/2001. Cuộc họp diễn ra ngay sau các cuộc tấn công khủng bố ở thành phố New York và Washington D.C ngày 11/9/2001.
Sau sự kiện ngày 11/9, ông Rumsfeld đã phát động lực lượng Mỹ tham gia cuộc chiến chống khủng bố và lật đổ chế độ Taliban ở Afghanistan vào tháng 12/2001. Trong ảnh: Bộ trưởng Rumsfeld phát biểu tại phiên hỏi đáp sau khi có bài phát biểu quan trọng về sự chuyển đổi của quân đội Mỹ tại Đại học Quốc phòng ở Washington D.C ngày 31/1/2002.
Bộ trưởng Rumsfeld cho rằng Iraq có vũ khí hủy diệt hàng loạt và liên kết với các nhóm khủng bố. Với sự chỉ huy của ông Rumsfeld trong cuộc xâm lược Iraq vào ngày 20/3/2003 với lực lượng gần 100.000 quân, quân đội Mỹ nhanh chóng lật đổ ông Saddam Hussein nhưng sau đó không duy trì được trật tự. Trong ảnh: Bộ trưởng Rumsfeld gặp gỡ các binh sĩ Mỹ tại Trại Liberty ở thủ đô Baghdad, Iraq, ngày 12/4/2005.
Từ trái sang: Cố vấn An ninh quốc gia Steve Hadley, Bộ trưởng Quốc phòng Donald Rumsfeld, Phó Tổng thống Dick Cheney và Ngoại trưởng Condoleezza Rice tháp tùng Tổng thống George W. Bush đến một cuộc họp báo ngày 11/8/2005.
Bộ trưởng Rumsfeld phát biểu về tình hình ở Iraq trong một cuộc họp báo cùng với Phó Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Edmund P. Giambastiani Jr. tại Lầu Năm Góc, ngày 23/3/2006.
Bộ trưởng Rumsfeld và Tổng thống Afghanistan Hamid Karzai trong chuyến thăm Mỹ, ngày 25/9/2006.
Theo Reuters, ông Donald Rumsfeld cùng với ông Robert McNamara được xem là hai lãnh đạo Lầu Năm Góc quyền lực nhất nước Mỹ. Trong ảnh: Bộ trưởng Rumsfeld tại một sự kiện Đài tưởng niệm Lực lượng Không quân Mỹ ở Arlington, Virginia ngày 14/10/2006.
Bộ trưởng Donald Rumsfeld và gia đình tại tiệc chia tay Lầu Năm Góc, ngày 15/12/2006. Khi trở về vị trí của một công dân Mỹ bình thường, Rumsfeld sống trong căn nhà trên vùng Bờ Đông ở Maryland và nông trại ở Taos, bang New Mexico.
Năm 2011, ông xuất bản cuốn hồi ký "Known and Unknown: A Memoir" dày 815 trang, trong đó "bật mí" việc ông có ý định từ chức Bộ trưởng Quốc phòng nhưng Tổng thống Bush không chấp nhận. Trong ảnh: Ông Rumsfeld ký tặng sách tại Quỹ Di sản ở Washington D.C ngày 22/2/2011.
Ông Rumsfeld (hàng đầu, thứ hai từ phải) tại buổi lễ đưa vào sử dụng tàu sân bay USS Gerald R. Ford (CVN78) tại căn cứ hải quân Norfolk, bang Virginia, ngày 22/7/2017.
Sau khi ông Rumsfeld qua đời ngày 30/6/2021, cựu Tổng thống George W. Bush bày tỏ lòng thương tiếc, gọi cố Bộ trưởng Quốc phòng là "công chức gương mẫu và một người tốt”, người "chưa bao giờ chùn bước trước những quyết định khó khăn và chưa bao giờ do dự gánh vác trách nhiệm" và “nước Mỹ an toàn hơn và tốt hơn với sự phục vụ của ông ấy”.
